دکتر رضا ملک‌زاده روز چهارشنبه در اولین همایش ملی تخصصی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی ایران با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر با استقبال نیروی انسانی وزارت بهداشت از مقوله پژوهش، شاخص ایران در رتبه بندی‌های جهانی افزایش یافته است، اظهار کرد: تولیدات پزشکی ۳۰ درصد از تولیدات علمی کشور را به خود اختصاص داده است در این زمینه ۳۴۰ نوع دارو به صورت ژنریک در ایران تولید شده است.
وی از راه اندازی 74 مرکز رشد در دانشگاه‌های پزشکی کشور خبر داد و افزود: در شش ماه اول سال 2018 ایران در لیست 15 کشور برتر جهان از نظر تولید علم قرار دارد. در این مقوله ایران از رتبه ۱۰۶ در سال 2015 به رتبه ۷۵ در سال 2017 ارتقا پیدا کرده است.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تقسیم بندی دانشگاه‌های علوم پزشکی بر اساس توانمندی‌هایشان را، یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت عنوان کرد و یاد آور شد: در این زمینه باید به اچ اندیکس ۵ ساله دانشگاه‌ها توجه کرد.
ملک‌زاده، با بیان اینکه در آخرین مطالعه جهانی بار بیماری‌ها که با همکاری 146 کشور دنیا به انجام رسید، سنجش و اندازه گیری چالش‌های سلامت مد نظر قرار گرفته است افزود: نتایج این تحقیق که بر اساس اطلاعات 146کشور مختلف دنیا به انجام رسیده، نشان می‌دهد که در ۲۵ سال گذشته شاخص‌های مرگ و میر مادر و کودک در دنیا کاهش یافته و میزان دسترسی به آب آشامیدنی سالم افزایش داشته است. همچنین در بسیاری از کشورها دسترسی به خدمات اولیه سلامت بهبود پیدا کرده است.
وی خاطرنشان کرد: برای تحقق اهداف توسعه پایدار، دستاوردها باید پایدار باشند و حتی در بسیاری از موارد باید تسریع شوند. 3 شاخص درآمد، تحصیلات، و نرخ باروری در پیشرفت سلامت جامعه نقش بسیاری مهمی ایفا می‌کنند ولی سرمایه گذاری در این حیطه ها به تنهایی کافی نیست.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، افزایش امید به زندگی را اولین و مهمترین دستاورد جمهوری اسلامی ایران در حوزه سلامت عنوان کرد و گفت: در ایران، امید به زندگی زنان در حال حاصر ۸۳ سال و مردان ۷۵ سال است. همچنین کاهش مرگ و میر کودکان نیز یکی شاخص‌های بهبود یافته در ایران طی سال‌های اخیر عنوان شده است.
ملک‌زاده، سکته قلبی، حوادث جاده‌ای و استروک را از عوامل مرگ زودرس (زیر ۷۵ سال) در ایران دانست و افزود: اما مهمترین عامل مرگ و ناتوانی در ایران، فشار خون است.
بیشترین هزینه وزارت بهداشت خرج درمان می‌شود
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با بیان اینکه ایران در زمینه سرمایه انسانی، جز ده کشور برتر دنیا است که در سال‌های اخیر این شاخص رشد چشمگیری داشته است، خاطرنشان کرد: شاخص ایران از متوسط جهان و خاورمیانه بیشتر است و دسترسی مردم به خدمات سلامت افزایش یافته است.
وی، علت ۸۰ درصد بیماری و ناتوانی در ایران را ناشی از بیماری‌های غیر واگیر ذکر کرد و افزود: برخورداری از بیمارستان و مراکز درمانی به معنی ارتقا سلامت نیست، در حال حاضر بیشترین هزینه وزارت بهداشت خرج درمان می‌شود این در حالی است که دسترسی به ارتقای سلامت، نیازمند توجه به مقوله پیشگیری است.
رشد شاخص‌های سلامت در ایران، منوط به کنترل فشار خون است
ملک‌زاده، رشد شاخص‌های سلامت در ایران را، منوط به کنترل فشار خون دانست و تصریح کرد: ۳۸۰ هزار مرگ در سال 2017 در ایران اتفاق افتاده است که از این تعداد، حدود 22 درصد معادل 85 هزار نفر مربوط به افراد زیر ۵۰ سال بود.
وی ادامه داد: در این راستا 177 هزار نفر معادل 47 درصد زیر 70 سال بودند. در این خصوص، فشار خون، مهمترین عامل مرگ و میر در فوت شدگان بود. بنابراین کنترل بیماری‌های غیر واگیر از جمله فشار خون، قند خون و چاقی باید در دستور کار همه دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قرار بگیرد.
۸۰ درصد مرگ‌های ناشی از فشار خون، قابل پیشگیری است
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، با بیان اینکه 90 درصد ایرانیان دو برابر مصرف جهانی نمک مصرف می‌کنند، اضافه کرد: ۳۹ درصد ایرانیان زیر 50 سال، فشار خون دارند که حدود ۱۹ درصد از فشار خون خود بی‌خبرند.
وی بیان کرد: ۸۰ درصد مرگ های ناشی از فشار خون، قابل پیشگیری است.
ملک‌زاده، ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران را ۱۲۰ درصد عنوان کرد و اظهار امیدواری کرد: در این زمینه استفاده از فناوری‌های نوین برای دیجیتال کردن خدمات پزشکی، می‌تواند در مقوله پیشگیری موثر باشد.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، مقوله ژن درمانی را نیز مورد تاکید قرار داد و افزود: ژن درمانی می‌تواند کل پزشکی دنیا را تغییر بدهد و باید به این مقوله توجه شود. ۶۵ درصد کاربرد ژن درمانی در سرطان درمانی است. بیماری‌های ژنتیکی، سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های ویروسی، بیماری‌های نورولوژیک، بیماری‌های چشمی، ناشنوایی مادرزادی نیز از جمله بیماری‌هایی هستند که با ژن درمانی قابل درمان هستند.
وی در پایان از ساخت اولین مرکز جامع ژن درمانی ایران در تهران خبر داد و افزود: این مرکز توسط خیرین سلامت در تهران ساخته خواهد شد.
همایش ملی تخصصی اخلاق در پژوهش‌های زیست پزشکی ایران، به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و با حضور معاون تحقیقات و فناوری وزات بهداشت، رییس و معاونان دانشگاه علوم پزشکی گیلان، اعضای هیئت علمی، اساتید و معاونان تحقیقات 64 دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، صبح امروز در رشت آغاز به کار کرد و تا فردا پنج‌شنبه اول آذرماه ادامه دارد.