نوآوران آنلاین- در مراسم پایانی چهارمین دوره این جایزه که امروز (چهارشنبه، ۲۱ آذرماه) در کانون زبان پارسی برگزار شد مجموعه شعر «خط سیاه، متروی لندن» سروده علیرضا آبیز (کتاب فانوس) به عنوان برگزیده معرفی شد.
همچنین «اسفندیاری در چشم چپ» سروده آنا رضایی (نشر هشت)، «نامه‌هایی از کازابلانکا» سروده شهریار بزرگ‌مهر (انتشارات آنیما) و «بی‌نظمی» سروده آرمین یوسفی (نشر چشمه) به عنوان آثار شایسته تقدیر معرفی شدند.
داوران مرحله نهایی کاظم‌سادات اشکوری، عبدالله کوثری، محمدرضا پارسایار و محمود نیکبخت بودند.
در این مراسم بابک احمدی با اشاره به وضعیت نامناسب اجتماعی و بی‌توجهی به شعر و کمرنگ شدن اهمیت آن در جامعه، گفت: امروز در زندگی اجتماعی ما شعر جایی ندارد، اما شاعران جوان شعر می‌گویند هرچند شعرشان به گوش افراد معدودی می‌رسد. این روزها می‌گویند که بحران شعر است، اما به نظر من بحران چیز بزرگ‌تری است و در جامعه امروز شعر تنها کمرنگ شده است.
این نویسنده، مترجم و منتقد در ادامه با اشاره به زادروز شاملو گفت که این شاعر در قرن بیستم شاعری بی‌همتا و کم‌نظیر بوده است. او سپس با نام بردن از چهار شاعر شامل احمد شاملو، پابلو نرودا، لویی آراگون و ناظم حکمت به بیان شباهت‌هایی در میان این شاعران و این‌که هر کدام با وجود زبان، فرهنگ و موقعیت جغرافیایی مختلف چهار نفر از بهترین شاعران قرن بیستم بوده‌اند، پرداخت.
احمدی افزود: هیچ شاعری بعد از نیما به جز شاملو وسعت زبان فارسی را نمی‌شناخت. شاملو ساختار دستوری جدیدی در شعر ایجاد کرد و دانش عظیمی از ادبیات کلاسیک فارسی داشت.
محمود نیکبخت، عضو هیات داوران جایزه هم که به دلیل بیماری و آلودگی هوای تهران نتوانسته بود در برنامه حضور یابد سخنان خود را در قالب یک فایل تصویری به مراسم فرستاده بود. او با بیان این که زبان شعر ابتدا با شعرهای نیما یوشیج آغاز شد به این اشاره کرد که این موضوع بعد به مهم‌ترین و بارزترین ویژگی شعر احمد شاملو تبدیل شد.
این شاعر و منتقد همچنین گفت: اصل حرف شعر است، برای همین باید بدانیم که شعر چیست و برای پرداختن به شعر راه درست این است که به پرسش‌های آغازین برگردیم. شعر از زبان فارسی ساخته می‌شود، پس برای شناخت شعر و زبان آن باید زبان فارسی را بشناسیم.
نیکبخت در ادامه به بررسی شعرهای مختلفی از نیما و زبان آن‌ها و همچنین تاثیر آن در شعر احمد شاملو اشاره کرد.
این مراسم با برگزاری نمایشگاهی از عکس‌های سیف‌الله صمدیان از احمد شاملو همراه بود؛ صمدیان درباره این نمایشگاه به ایسنا گفت: این عکس‌ها از سال ٧٠ گرفته شده و بعد از آن در ویژه‌نامه‌ای برای احمد شاملو منتشر شد.
او افزود: من هیچ‌گاه نمایشگاه شخصی برگزار نکرده بودم و بعد از ٤٢ سال اولین نمایشگاهم را در گالری شش به مناسبت هشتادمین سال تولد شاملو برگزار کردم که بخشی از آن همین عکس‌ها بودند. امسال هم در نودمین زادروز شاملو این‌ها را در حاشیه چهارمین جایزه «شاملو» به نمایش گذاشتم.
صمدیان همچنین با اشاره به تاثیری که این شاعر بر او داشته است اظهار کرد: در مسیر زندگی من و آشنا کردن من با کلمه، موسیقی و ریتم، موسیقی و ریتم کلامی شاملو برای من بسیار تاثیرگذار بود. در سال‌هایی که شعر او را بازخوانی می‌کنم به کار عکاسی من هم ریتم داده است و به یک نگاه طنز، به معنای جابه‌جایی خیلی از چیزها رسیدم. این حس را شاملو و شاعرانی چون او به من داده‌اند.
از دیگر برنامه‌های این مراسم، اجرای نمایشی با موضوعیت شاملو توسط اعضای گروه نمایش «در آستانه» به کارگردانی علی حمیدین بود.
***
دیگر راه‌یافتگان به مرحله نهایی جایزه شعر «شاملو» نیز این کتاب‌ها بودند:
«اسیر غیرجنگی» شجاع گل‌ملایری - نشر هشت
«بالا رفتن از شب». غزاله شمعدانی - نشر حکمت کلمه
«برسد به استخوان‌هایت». روزبه سوهانی - انتشارات مروارید
«توضیحات شناسنامه» سهند پاک‌بین - انتشارات نصیرا
«خشخاش‌ها» امان میرزایی - انتشارات سوره مهر
«خونم را به هواخوری برده‌ام» سمیرا چراغ‌پور - نشر هشت
«دومینو» ابوذر پاک‌روان- انتشارات فصل پنجم
«شعرهای ونک» حمید یزدان‌پناه - انتشارات بوتیمار
«کافه کاتارسیس» آیدا گلنسایی - انتشارات فصل پنجم
«نامی نمی‌توان گذاشت» آریا صدیقی - نشر چشمه
«هوای خانه را عطر می‌زند» بهاره نوروزی‌سده - نشر هشت
کاظم کریمیان، محمود معتقدی و شهریار وقفی‌پور اعضای هیات داوران مرحله اول داوری این جایزه بودند.