نوآوران آنلاین- مجید کاظم‌زاده مژده‌ی، کارگردان تئاتر «مادر» که یکی از آثار راه یافته به بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر است، درباره جشنواره امسال به ایسنا گفت: با توجه به اینکه دبیر این دوره جشنواره _ نادر برهانی مرند_، خودش از افرادی است که مستمر در کار تئاتر بوده و در حوزه‌های مختلف تئاتر از جمله کارگردانی و نمایشنامه صاحب نظر است، همچنین کارش را از شهرستان شروع کرده و مرحله به مرحله به این جایگاه رسیده است و از طرفی هم دولتی نیست و مانند خود ماست، انتظار هنرمندان شرکت کننده؛ جشنواره‌ایی با کیفیت، بی‌حاشیه با کمترین اعمال نفوذ و لابی‌ها و رفیق بازی‌ها و ... است.
این کارگردان تئاتر با بیان اینکه" مشکلی در اجرای دوباره نمایش «مادر» وجود ندارد"، افزود: ما برای اجرای دوباره این نمایش آماده هستیم چون گروهی هستیم که از یکدیگر جدا نیستیم و مدام با هم کار می‌کنیم.
او درباره کمک هزینه‌های جشنواره برای اجرای دوباره نمایش گفت: درباره کمک هزینه‌ها برای اجرا فعلا صحبتی نشده است. خوشبختانه ما مشکل مالی در اجرای نمایش نداریم و بخش خصوصی به ما کمک می‌کند، در حال حاضر در شهر رشت به جایی رسیده‌ایم که نیازی به کمک‌های دولتی نداریم.
این کارگردان در ادامه گفت: بهتر است دولت به جای پرداخت پول‌های ناچیز که اغلب به شکل صدقه و شوخی است، تلاش کند سخت افزار لازم را برای تولید تئاتر فراهم سازد و با در اختیار قراردادن و واگذاری فضاهای بلا استفاده متعدد مثل بناهای میراثی و آمفی‌تئاترهای ادارات و کارخانه‌های تعطیل شده و در کنارش ساختن سالن‌های مناسب و در اختیار قرار دادن این محیط‌ها برای تمرین و تولید به گروه‌های نمایشی از تئاتر حمایت کند.
کاظم‌زاده با بیان اینکه "با وجود اینکه تئاتر شغل اول من و خیلی از بچه‌های گروهم است اما مشکل مالی نداریم" ادامه داد: طبق عرف جشنواره برای اجرا به ما، کمک هزینه ناچیز پرداخت می‌شود و شاید این پول نصف هزینه یک دست مبلمان دکور نمایش (مادر ) باشد که توسط بخش خصوصی تامین شده است. همیشه اینگونه بوده است و کمک‌های دولتی معمولا خیلی کم و حقیرانه است. در عین حال ما نیز به این مباحث فکر نمی‌کنیم و برایمان مهم نیست چون همین بوده و همین خواهد بود و امیدی به اصلاح این شرایط نیست.
او افزود: تئاتر و به طور کلی فرهنگ برای مسئولین دولتی در اولویت نیست و گرنه به جای شما یا حداقل قبل از شما یک کارمند از اداره‌ایی مثل ارشاد باید با من تماس می‌گرفت و حداقل تبریک و خسته نباشید می‌گفت، که تا این لحظه هیچ مسئول و ارگان و اداره دولتی در رشت تماسی با من نگرفته است. پس اولویت ادارات دولتی فرهنگ و هنر نیست و بیشترین تمرکز عزیزان روی ارشاد است تا فرهنگ.
این کارگردان با بیان اینکه "به نظرم در جشنواره امسال هم گروه‌های خوبی از کمپانی‌های خارجی دعوت می‌شوند" افزود: حال و هوای این روزهای ایران با این وضعیت تحریم‌ها و شرایطی که به لحاظ خبری در رسانه‌های خارجی منتشر می‌شود، برای یک هنرمند تئاتری جالب است؛ چرا که تئاتر به مباحث پژوهشی متصل است. من اگر هنرمند خارجی بودم، بدم نمی‌آمد به ایران بیایم به بهانه اجرا این شرایط را هم از نزدیک ببینم.
او ادامه داد: از طرفی آقای برهانی مرند هم آدم اداری نیست و یک هنرمند اجرایی است. قطعاً می‌تواند ارتباطات بهتری را نسبت به ادوار گذشته ایجاد کند. بر همین اساس احساس می‌کنم، امسال گروه‌های بهتری از سال‌های قبل در جشنواره شرکت کنند.
کاظم‌زاده با بیان اینکه " ترجیح من بر این است که به جای گروه‌های اجرایی از روسای کمپانی‌ها دعوت کنند؛ افرادی که کارشان انتخاب آثار برای جشنواره‌های خارجی است" افزود: با این کار تئاتر ایران را به روسای جشنواره‌های خارجی معرفی می‌کنند. همچنین دعوت یک گروه اجرائی در چنین زمانی و چنین جشنواره‌ای با توجه به محدودیت‌های ظرفیت سالن‌های نمایش کار منطقی نیست. در طول سال نیز می‌توان از این گروه‌ها دعوت کرد و به جای یک اجرا، فرصت چندین نوبت اجرا و حتی ایجاد تور اجرا در کلانشهرهای ایران ایجاد شود و اجراهای تسهیلاتی برای دانشجویان و فعالان تئاتری ایجاد شود که از این آثار به راحتی دیدن کنند.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: من با دوستانی که معتقدند کار اورجینال باید به جشنواره تئاتر راه یابد، مخالفم، چرا که در همه جشنواره‌های دنیا هم آثاری که در اجرای عموم توانسته‌اند بازخورد خوبی داشته باشند، به جشنواره‌ها راه میابند. در این شیوه رزومه نمایش‌ها به راحتی در دسترس است و همین موضوع باعث می‌شود حواشی کمتری به وجود آید.
این کارگردان که از رشت در جشنواره امسال حضور دارد، با بیان اینکه "تئاترهای شهرستانی با دو نگاه دیده می‌شوند" افزود: بعضی از مسئولین تئاتر پایتخت آگاهانه و از روی قصد با نگاه حقیرانه به تئاتر شهرستان‌ها می‌نگرند و معتقدند تئاترهای شهرستانی بی خاصیت هستند و هدفشان این است که بودجه ناچیز تئاتر را در تهران نگه دارند. عموما هم همین آدم‌ها تئاترهای ضعیف و خنثی را در جشنواره انتخاب می‌کنند و کارهایی مانند نمایش من را که دست کمی از نمایش‌های تهرانی ندارد، نادیده می‌گیرند تا بگویند تئاتر شهرستانی بودجه نمی‌خواهد.
او افزود: در عین حال برخی دیگر هم معتقدند در شهرستان‌ها نیز، گروه‌های حرفه‌ای هستند.نمایش‌های برگزیده امسال را که نگاه کردم، متوجه شدم نمایش‌های کارگردان‌های حرفه‌ای در شهرستان‌ها را انتخاب کردند. البته من همه عزیزان را نمی‌شناسم ولی مقصودم گروه‌هایی است که آثارشان را دیده‌ام.
این کارگردان در ادامه صحبت‌هایش گفت: در عین حال معمولا گروه‌های حرفه‌ای کمتر حاضر به شرکت در چنین قضاوتی می‌شوند چون اغلب پیش آمده که یک گروه حرفه‌ای شهرستانی با اثری با کیفیت در کنار یک نمایش بسیار سطح پایین از همان شهر مورد ارزیابی کارشناسان محترم تهرونی قرار گرفته‌اند و گروه ارزیاب از ترس مقایسه آثار خود در پایتخت با توجه به بودجه‌های میلیونی که در تهران دریافت می‌کنند با یک نمایش حرفه‌ای شهرستانی که بودجه‌ای دریافت نکرده ولی کیفیت کارش بهتر از آن‌ها است، آن نمایش سطحی و غیر حرفه‌ایی را انتخاب می‌کنند.
او افزود: و بعد در اختتامیه بیانیه‌ای می‌نویسند که بگذارید ما از تهرون بیاییم و به شما دهاتی‌ها آموزش بدهیم و اینگونه اگر بودجه ناچیزی را قرار بوده برای تولید شما بدهیم، باز خود به درون جیب‌هایمان هدایت کنیم. این یک توطئه بی شرمانه مرکز نشینان است که سالهاست من شاهدش هستم.
کاظم‌زاده در ادامه با بیان اینکه "یکی از مشکلات تئاتری‌ها، جشنواره استانی تئاتر است" گفت: در جشنواره‌های استانی معمولا آماتورهای شهر و افراد حاشیه‌ای تئاتر شرکت می‌کنند و کارهای آن‌ها به جشنواره فجر معرفی می‌شوند. تقریبا ۶۰ درصد این کارگردان‌ها و گروه‌ها را در طول سال کسی نمی‌بیند و آن‌ها فقط سالی یک بار برای اجرا در جشنواره استانی رویت می‌شوند و دیگر وجود خارجی ندارند. در این جشنواره اغلب همان نگرشی که تئاتر شهرستان حقیر است، موفق می‌شود و همان بیانیه مزخرف در اختتامیه که "بگذارید ما از تهرون بیاییم به شما دهاتی ها آموزش بدهیم و..." را می‌شنویم. امیدوارم رویه جشنواره استانی تغییر کند تا حرفه‌ای‌ها نیز در آن شرکت کنند یا به طور کل حذف شود.
او درباره اجرا نمایش «مادر» در تهران گفت: من و همکارانم شغل دیگری جز اجرای تئاتر نداریم و اگر شرایط مهیا شود، آمادگی اجرا در تهران را داریم و این نمایش قابلیت این را دارد که در همه کلانشهرهای کشور اجرا شود. امیدوارم با توجه به محتوای اثر و کیفیت مطلوب نمایش این شرایط ایجاد شود و ما بتوانیم چند سال این اثر را در قالب تور در همه شهرهای ایران اجرا کنیم.
این کارگردان در پایان بیان کرد: گروه تئاتر ما _ گروه تئاتر جهش _ یک گروه شناخته شده در رشت است، برای اجرای نمایش «مادر» حتی یک جلسه در مکان‌های دولتی تمرین نکردیم و تمام کار در بخش خصوصی تهیه و تولید شده است. بر همین اساس ما باید تلاش کنیم با ارائه کارهای با کیفیت گیشه داشته باشیم. همچنین متن این نمایش که نوشته نویسنده فرانسوی _فلوریان زلر _ است، برای اولین بار در ایران به روی صحنه رفته است و همه این‌ها باعث شد که کنجکاوی ایجاد شود و مخاطبان را جذب خود کند.