نوآوران آنلاین- دولت از سال گذشته و در پی مشکلات ارزی کشور، تصمیم گرفت ارز حاصل از صادرات را به چرخه اقتصاد بازگرداند و در همین راستا بانک مرکزی سامانه نیما را راه‌اندازی کرد تا صادرکنندگان بخشی از ارز حاصل از صادرات خود را در این سامانه بفروشند که البته قیمت ارز در آن کمی پایین‌تر از بازار آزاد است.
هرچند که در ابتدا ورود ارز به این سامانه رقم قابل توجهی نبود، اما با سیاست‌های تکمیلی اتخاذشده، صادرکنندگان بیش از پیش مجاب شدند که باید ارز خود را برای فروش به این سامانه بیاورند.
با وجود اینکه بانک مرکزی در سال گذشته بارها اعلام کرد که روند ورود ارز به سامانه نیما مثبت ارزیابی شده و سایر صادرکنندگان نیز باید این رویه را در پیش بگیرند، اما در سال جدید این مسئولان وزارت اقتصاد بودند که از میزان ورود ارز به کشور انتقاد کردند.
فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی در جلسه‌ای، گفته بود که ۷۵ درصد از ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد بازنگشته است.
وی این آمار را با احتساب ۱۰ میلیارد دلاری که در سامانه نیما به ثبت رسیده، محاسبه کرده بود و با توجه به صادرات ۴۰ میلیارد دلاری ایران در سال گذشته، میزان ورود ارز حاصل از صادرات را ۲۵ درصد دانسته بود.
اما این پایان ماجرا نبود و پس از آنکه حدس و گمان‌هایی مبنی بر ورود ارز به کشور از راه‌های دیگری به جز سامانه نیما مطرح شد، این بار مشاور وزیر اقتصاد بود که تاکید کرد ۷۵ درصد از ارز حاصل از صادرات ایران، از هیچ طریقی به ایران وارد نشده است.
اما بانک مرکزی که سامانه نیما را در اختیار دارد و متولی اصلی ارزی کشور به حساب می‌آید حرف‌های مسئولان وزارت اقتصاد را زیر سوال برده است.
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی معتقد است که در این مدت حدود ۶۰ درصد از ارز حاصل از صادرات به کشور بازگشته و بخشی از این ارز نیز هنوز زمان برای بازگشت به کشور را دارد.
وی با اشاره به نقش مهم صادرات غیرنفتی در رونق تولید، اشتغال و خصوصاً ثبات بازار ارز و تقویت ارزش پول ملی، توضیح داد که میزان ارز برگشتی در سال گذشته بر اساس روش‌های ابلاغی بانک مرکزی یعنی فروش در سامانه نیما، عرضه در صرافی‌ها، واردات در مقابل صادرات خود، واگذاری ارز پروانه صادراتی و واگذاری به بانک مرکزی، به رقمی معادل ۱۸.۷ میلیارد دلار رسید.
درآمدهای صادراتی زمستان هنوز فرصت برگشت دارند
به گفته همتی، با توجه به برآوردی که از خالص ارز صادراتی، با لحاظ هزینه‌های مبادلاتی ناشی از تحریم و متداول بودن تسویه ریالی صادرات در نیمه اول سال قبل می‌شود، تاکنون نزدیک ۶۰ درصد ارز ناشی از صادرات، به چرخه اقتصاد برگشته است و ارز صادرات فصل زمستان هنوز فرصت کافی برای برگشت دارد.
از سوی دیگر یکی دیگر از پرسش‌های مطرح‌شده این بود که چرا بانک مرکزی با افرادی که ارز خود را به چرخه اقتصاد بازنمی‌گردانند، برخورد جدی نمی‌کند که رئیس‌کل بانک مرکزی به این سوال نیز پاسخ داده و گفته است که اسامی صادرکنندگانی که تا به حال ارزی را برنگردانده‌اند، به مرجع قضائی اعلام شده است.
طبق آنچه رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده، بر اساس هماهنگی‌های انجام گرفته با اتحادیه‌های صادراتی، اتاق بازرگانی و اقدامات در دست اجرا، امید است شاهد تحول جدی در برگشت ارز به چرخه اقتصاد باشیم.
به این ترتیب به نظر می‌رسد که اختلاف نظری میان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در زمینه ارز بازگشتی به کشور وجود دارد که البته با توجه به اینکه بانک مرکزی متولی این امر است، شاید بتوان گفت که آمار دقیق‌تری از بازگشت ارز حاصل از صادرات ارائه کرده است.