نوآوران آنلاین- ایران و روسیه از سال ۱۳۹۳ می‌خواستند روادیدشان را لغو کنند؛ این آمادگی از سوی ایران بیشتر بود و اداره فدرال گردشگری روسیه آن را جدی پیگیری کرد تا این‌که در سال ۱۳۹۴ تفاهم‌نامه تسهیل اعطای روادید میان وزرای خارجه دو کشور امضا و در ادامه آن پروسه دریافت ویزا کوتاه‌تر شد.
پس از این اقدام سفیر ایران در روسیه گزارش کرد که سفر شهروندان ایرانی ۱۱۵ درصد و سفر اتباع روس به ایران ۴۰ درصد رشد کرد.
گام بعدی دو کشور، لغو روادید برای گروه‌های توریستی بود؛ پیشنهادی که از سوی روس‌ها در سال ۱۳۹۵ مطرح شد و در آذرماه همان سال موافقتنامه‌ای با عنوان تسهیل روادید گردشگران گروهی ایران و روسیه به پاراف مدیران کل کنسولی دو کشور رسید. هرچند که مفاد آن تا امروز اجرا نشده است. حالا علی‌اصغر مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ خبر داده تا آخر سال تفاهم‌نامه اجرایی آن را به امضا می‌رساند.
او گفته: حذف روادید با کشورهای هدف که منافع کشور را تامین می‌کنند از برنامه‌های این وزارتخانه است.
چند وقت پیش هم «خشایار نیکزاد» ـ مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی ـ در یک نشست خبری با تکرار این‌که ویزای گروهی ایران و روسیه به‌زودی لغو می‌شود، گفت: توافقی شده و دستورالعملی وجود دارد که مطابق آن برای تورهای ورودی بالای ۵ نفر از اتباع روسیه روادید ایران لغو شود. از این طریق درآمدی حاصل می‌شود که شرکت مادر تخصصی موظف است آن را برای تبلیغ ایران در کشور روسیه خرج کند.
او در گفت‌وگوی تازه‌ای با ایسنا به تشریح جزئیات این طرح پرداخت و یادآور شد: ما می‌خواهیم ایران را در روسیه تبلیغ کنیم. متاسفانه وجهه و تصویری که از ایران نشان داده شده است به ۵۰ سال پیش برمی‌گردد. گروه تبلیغاتی حرفه‌ای روی موضوع روسیه کار می‌کند. البته باید منابع مالی ایده‌ها و پروژه‌های تبلیغاتی را مشخص کنیم. محل تامین این منابع، درآمدی است که از لغو روادید گروهی بدست می‌آید.
نیکزاد برای روشن شدن موضوع به طور مثال گفت: سفارت روسیه در ازای روادید از هر مسافر ایرانی حدود ۱۲۰ دلار می‌گیرد (در وب‌سایت سفارت روسیه قیمت ویزای یک‌بار تردد ۸۰ دلار و نوع فوری۱۶۰ دلار درج شده است)، با لغو روادید این هزینه منتفی می‌شود اما اگر ما از هر مسافر روسیه ۱۱۹ دلار بگیریم، هم هزینه‌های تبلیغ تامین شده است و هم یک دلار به نفع مردم کار کرده‌ایم.
او ادامه داد: در جریان این طرح آژانس‌ها را به سه دسته تقسیم کرده‌ایم؛ گروهی که فقط گردشگر خارجی به ایران وارد می‌کند یا ورودی‌کار است، گروهی که فقط گردشگر از کشور خارج می‌کند (خروجی‌کار) و دسته‌ای که هم گردشگر وارد می‌کند و هم مجری تور خروجی است. پیش‌بینی شده از آژانس‌های خروجی کار به ازای هر نفر مسافر ایرانی که به روسیه می‌فرستد ۳۰ دلار و از آژانسی که همزمان تور خروجی و ورودی دارد به ازای هر نفر مسافر خروجی به مقصد روسیه، ۱۵ دلار گرفته شود.
وی یادآور شد: البته آن عدد ۳۰ تا ۱۵ دلار هنوز قطعی نشده است. باید براساس برآوردی که از هزینه تبلیغات در این کشور داریم مبلغی را تعریف کنیم و تعداد مسافران را درنظر بگیریم، چون سال گذشته این آمار کم شد.
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی افزود: بررسی‌های اولیه در روسیه انجام شده است، حساب مستقلی ایجاد می‌شود و درآمد حاصله برای تبلیغ و معرفی ایران در روسیه مصرف خواهد شد.
او در پاسخ به این پرسش که هزینه اولیه برای تبلیغات و معرفی ایران در روسیه چقدر برآورد و یا تخمین شده است؟ اظهار کرد: حضور ذهن ندارم. قیمت‌های مختلفی استخراج شده است و مشاوران درحال کار روی آن هستند. البته از حالا نمی‌توان هزینه‌ای را معین کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۲۰ هزار نفر به روسیه رفته‌اند. این عدد ملاک محاسبه ما است.
مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی در پاسخ به این سوال که پیش از برنامه‌ریزی برای درآمدزایی از محل لغو روادید آیا درباره سلیقه و نیاز گردشگران روسیه مطالعه و یا مشخص شده ایران کشور جذابی برای آن‌ها است و چه جامعه هدفی از گردشگران این کشور را می‌توان جذب کرد؟ گفت: مطالعات ما نشان می‌دهد توریست‌های روس به اسکی، کوه و سواحل آفتابی علاقمندند. این مطالعات را شرکت‌های تبلیغاتی انجام داده‌اند و سوابق موجود نیز این نتایج را تایید می‌کند. پیست‌های اسکی ایران در دنیا منحصر به فرد هستند. پیست اسکی دیزین نزدیک‌ترین پیست به پایتخت بوده و مرتفع‌ترین هتل در آن مستقر شده است.
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی در پاسخ به این یادآوری که در گذشته ایران براساس همین مطالعات وارد بازار روسیه شد اما موفقیت زیادی را در جذب گردشگر بدست نیاورد، از طرفی روس‌ها اذعان کرده‌اند سواحل ایران مطابق با سلیقه آن‌ها نیست و یا در بخش‌هایی از آن کشور پیست‌هایی به مراتب مجهزتر و ارزان‌تر از ایران وجود دارد، گفت: این بازار باز هم بررسی و مطالعه می‌شود. باید روی ظرفیت‌های کشور تبلیغ و مخاطب جذب کنیم.
نیکزاد درباره این‌که آیا از طرح‌های مشابه قبلی که برای بازار گردشگری روسیه تعریف شده اطلاع دارد، گفت: از طرح‌های مشابه خبر ندارم. می‌دانم آژانس‌ها برای ویزا ۱۲۰ دلار می‌دهند که در صورت اجرای این طرح حدود ۹۰ دلار از آن کسر و به نفع‌شان می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که به نظر می‌آید قرار است مردم برای سفر به روسیه مالیات تحمیلی پرداخت کنند، چون به هر حال آژانس‌ها این مبلغ را روی نرخ سفر محاسبه و از مردم دریافت می‌کنند، اظهار کرد: ما از آژانس‌ها این پول را می‌گیریم. بالاخره مردم می‌روند که پول‌شان را در کشوری دیگر خرج کنند. توجه کنید که مسافر روسیه همین حالا حدود ۱۲۰ دلار بابت ویزا می‌پردازد و اگر لغو شود ۹۰ دلار به نفع‌اش تمام شده است. در واقع این اقدام یک سیاست تشویقی به حساب می‌آید.
او درباره تامین منابع مالی این طرح تبلیغی از محل بودجه شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی و یا وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، گفت: ما بودجه‌ای با عنوان تبلیغات گردشگری نداریم، اگر چنین اعتباری از وزارتخانه می‌رسید و یا از قبل تعریف شده بود که چنین طرحی را اجرا نمی‌کردیم.
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی با بیان این‌که دغدغه اصلی در جریان این طرح تعریف مسیر درست برای هزینه‌کرد درآمد حاصل شده از محل لغو روادید است، اظهار کرد: حتما محل مصرف هزینه و بیلان آن را شفاف اعلام می‌کنیم. اگر این طرح درست اجرا شود به نحوی که ۲۰ درصد گردشگران روسیه را جذب کنیم، یقینا بازتاب و رشد مثبتی برای صنعت گردشگری کشورمان خواهد داشت.
نیکزاد گفت: نفوذ به بازار گردشگری روسیه دستور مستقیم آقای مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ است. تکلیف کردند و ما باید حتما در روسیه انجام دهیم. دستورالعمل اجرایی این طرح تهیه شده و نظر سایرین هم دریافت شده است. احتمالا این سیاست را با عمان و چین (که ایران با آن‌ها لغو روادید شده) نیز پیش ببریم.