نوآوران آنلاین- در شرایط کنونی گرانی کالاهای اساسی موجب شده تا مجدد بحث هایی در زمینه ارائه کوپن به مردم عنوان شود. در دهه 60 و همزمان با جنگ تحمیلی شرایط اقتصادی بدی برای مردم ایجاد شد و نهایتاً دولت برخی کالاها هم چون روغن، برنج، مرغ، گوشت، پنیر و قند و شکر را که هر خانواری به آن نیاز داشت، به صورت کوپنی ارائه می کرد.
در حال حاضر نیز برخی نمایندگان مردم در کمیسیون های تخصصی مجلس در حال بحث و بررسی پیرامون راه هایی برای افزایش توان مالی مردم هستند و یکی از راهکارها در این راستا اجرای سیاست توزیع کوپنی کالاهای اساسی موردنیاز مردم است.
طرح های مختلفی که در اقتصاد مطرح و اجرا می شوند معمولا با موافقان و مخالفانی همراه هستند. طرح عرضه کوپنی کالاها نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این میان موافقان اعتقاد دارند که چنین طرحی موجب بهبود وضعیت اقتصادی خانوارها می شود و مخالفان نیز بر این باورند که این طرح در شرایط جنگی خوب است و متناسب با شرایط امروز اقتصاد کشور ما نیست.
در همین خصوص به گفت و گو با علی قنبری، معاون وزیر جهاد کشاورزی سابق و هم چنین مدیر عامل سابق شرکت بازرگانی دولتی ایران پرداختیم که از نظر می گذرد.
* تصور می کنید طرح ارائه کوپن به مردم تا چه اندازه در شرایط کنونی به اقتصاد آن ها کمک خواهد کرد؟
اخیراً مجدد برخی از نمایندگان مجلس بحث کوپن را مطرح کردند. برخی از نمایندگان مجلس قصد ارائه طرحی در این خصوص دارند تا به این ترتیب بخشی از نیازهای ضروری خانوار را تأمین کنند. اقتصاد کشور ما سیر نزولی طی می کند و معیشت خانوارها نیز متناسب با این سیر در مسیر نابودی قرار گرفته است. درحقیقت نمایندگان مجلس قصد دارند که با این اقدام قدرت خرید مردم با بالا ببرند و سبد خانوارها که چند سالی است خالی شده را پر کنند. سفره های مردم ایران طی سال های اخیر چنان وضعیت اسفباری یافته است که می توان گفت بی سابقه بوده است و تا کنون مردم ما چنین وضعیت دشواری را مواجه نشده اند. همه این ناملایمات اقتصادی ریشه در تصمیمات شتابزده و اجرای غیراصولی طرح های اقتصادی است. اگر مسؤولان می توانستند سیاست هایی متناسب با شرایط اقتصادی کشور اتخاذ و عملیاتی کنند اکنون تا این اندازه کرونا اقتصاد ایران را تحت تأثیر سوء قرار نمی داد. بسیاری از کشورها امروزه با کرونا درگیر هستند، اما چون از زیرساخت های اقتصادی خوبی برخوردار بودند آسیب کم تری متحمل شدند، اما اقتصاد ایران که شرایطش به گونه ای است که روز به روز بدتر می شود و نمی تواند با وجود شیوع گسترده کرونا در آرامش به سر ببرد. یکی از دلایل اصلی شیوع کرونا نیز نبود وضع معیشتی و رفاهی مناسب برای مردم است. اگر شرایط ادامه زندگی از نظر اقتصادی با وجود ماندن در خانه برای افراد فراهم بود دیگر نیازی به حضور فیزیکی در محل کار و استفاده از وسائل نقلیه عمومی شلوغ که خود عامل اصلی شیوع گسترده کرونا هستند، نبود. در حال حاضر کوپن سیاستی است که برخی نمایندگان قصد دارند با هدف بهبود وضعیت معیشتی مردم اقدام به تدوین و تصویب طرحی در این خصوص کنندتا مردم از این وضعیت سخت اقتصادی بتوانند عبور کنند. تا کنون جزئیات بیشتری در خصوص این طرح مطرح نشده است و مشخص نیست با چه سازوکاری قرار است اجرایی شود، اما باید مسؤولان توجه داشته باشند که از هر روشی برای حمایت از مردم استفاده می کنند یک نکته مهم را در نظر داشته باشند و این است که اجازه ندهند در وضعیت کنونی، بازار سیاهی برای آن ایجاد و زمینه ساز بروز فسادهای جدیدتر شود.
* به نظر شما علت اصلی طرح چنین موضوعی در شرایط کنونی چیست؟
شاید بتوان گفت بیم از کمبود برخی کالاهای ضروری و موردنیاز مردم موجب شده تا اکنون نمایندگان مجلس به فکر تدوین و تصویب طرح ارائه کوپن بیافتند. البته مسؤولان مکرر عنوان می کنند که در زمینه تأمین کالاهای اساسی با کمبود مواجه نیستیم و اولویت ما تهیه مایحتاج ضروری مردم است. طی ماه های اخیر کرونا این هراس را در دل همه ایجاد کرد که احتمال دارد برخی کالاها کمیاب شوند. علاوه بر این بالا رفتن قیمت ها را نیز می توان انگیزه دیگری برای تصویب طرح کوپن عنوان کرد. طی هفته های اخیر قیمت ها سیر صعودی یافت و مردم زیر بار فشار اقتصادی قرار گرفتند. در چنین شرایطی باید دولت به فکر حمایت از مردم باشد تا کمبودی احساس نکنند. در صورت تصویب و اجرای طرح ارائه کوپن مردم می توانند کالاهای موردنیازشان را بهتر تهیه کنند. دهک های پایین جامعه نیاز به حمایت اقتصادی دارند و معیشت شان به شدت تحت تاثیر مشکلات اقتصادی کشور قرار گرفته است. طرح ارائه کوپن اگر به صورت صحیحی اجرا شود می تواند در شرایط کنونی مؤثر و راهگشا باشد، اما اگر هم چون سایر طرح ها گرفتار نبود زیرساخت های مناسب و فعالیت های دلالان شود، مفید نخواهد بود.