نوآوران آنلاین- در باره یک داستان علمی – تخیلی صحبت نمیکنیم. خرچنگ نعلی (نعل اسبی)، یکی از قدیمیترین جانوران دنیاست. دهها سال است که ما به آن ها و به خونشان نیاز داریم تا بتوانیم دارو کشف کنیم و بسازیم. اکنون پژوهشگران از خون آن ها برای پژوهش در مورد واکسن احتمالی ویروس کرونا استفاده میکنند. پرسش اینجاست که چه تعداد از این جانوران باقی مانده است و این بهرهبرداری چه اثری بر این جانوران دارد. تعدادی از فعالان حقوق حیوانات میخواهند که "دوشیدن" خون خرچنگهای نعلاسبی متوقف شود.
این خرچنگها چطور به ما کمک میکنند؟ این "فسیلهای زنده" به خاطر خون خود برای ما مهم هستند. به کمک خون آن ها اطمینان پیدا میکنیم که هیچ نوع باکتری خطرناکی در داروهای جدید و تازه ساخته شده وجود ندارد. انواعی از باکتریها که وجود مقدار بسیاری کمی از آن انسان را میکشد. مادهٔ موجود در سلولهای خون این نوع خرچنگ در برابر مواد آسیبرسان واکنش شیمیایی نشان میدهد. پژوهشگران از خون آن ها برای آزمایش ایمن بودن داروهای جدید استفاده میکنند و خون خرچنگنعلاسبی تنها ماده با این ویژگی است که انسان توانسته روی کرهٔ زمین پیدا کند. هر سال صدها هزار از این جانوران صید میشوند و به آزمایشگاههایی در آمریکا منتقل میشوند. جایی که مقداری از خون آن ها از رگی در کنار قلبشان بیرون کشیده میشود. سپس آن ها را دوباره در طبیعت رها میکنند.
استخراج خون: دانشمندان از دهه هفتاد میلادی از خون این خرچنگ استفاده میکنند تا از استریل بودن لوازم پزشکی و داروهای وریدی مطمئن شوند. وجود باکتریهای مضر در لوازم پزشکی میتواند کشنده باشد؛ اما خون خرچنگ نعلی به سموم باکتریها بسیار حساس است. از خون این خرچنگ برای اطمینان از استریل بودن تمام چیزهایی استفاده میشود که وارد بدن بیمار میشوند، از واکسن و سرم وریدی گرفته تا ایمپلنتهای پزشکی.
در ابتداء کارشناسان گمان میکردند همهٔ خرچنگها از این اهدای خون عجیب جان سالم به درمیبرند؛ اما در سالهای اخیر برآورد شده است حدود ۳۰ درصد از آن ها بر اثر این کار میمیرند. از سویی پژوهش دیگری نشان داده است خرچنگهای ماده پس از این عمل توانایی جفتگیری خود را تا حدودی از دست میدهند. همهٔ این ها از دیدگاه مدافعان حیاتوحش پذیرفتنی نیست. دکتر “باربارا برومر”، که مسؤولیت گروه محافظت از طبیعت در ایالت نیوجرسی را برعهده دارد (ایالتی در آمریکا که تعداد زیادی از این خرچنگها در آن صید میشود)، میگوید: «در همین لحظه، خون حدود نیممیلیون خرچنگ کشیده میشود». او می گوید «هیچکس به راستی نمیداند این خونی که از بدن این خرچنگ ها کشیده میشود چه تأثیری بر زندگی آن هایی که زنده میمانند میگذارد». چیزی نمانده است که خرچنگهای نعلاسبی آمریکا به طور رسمی به عنوان گونهٔ در معرض خطر انقراض اعلام شوند. بعضی از شرکتهای بزرگ تولید دارو به آماری استناد میکنند که به نظر میرسد در چند سال اخیر ثابت باقی مانده است.
خون آبیرنگ: رنگ آبی خون خرچنگ نعلی به دلیل وجود مس است. در انسان اتمهای آهن در هموگلوبین همان نقش را دارند (حمل اکسیژن) و رنگ خون ما را قرمز میکنند. البته این رنگ آبی خون این جانور نیست که نظر دانشمندان را جلب کرده. در خون این خرچنگ یک ماده شیمیایی وجود دارد که با ایجاد لخته دور باکتریها آن ها را گیر میاندازد. این ماده که حتی در اندازه بسیار کم هم میتواند باکتریها را شناسایی کند، به عنوان عامل لختهکننده برای تست لیمولوس امبوسایت لایزیت (Limulus Amebocyte Lysate) از گونههای آمریکایی و برای تکیپلوس امبوسایت لایزیت (Tachypleus Amebocyte Lysate) از نمونههای آسیایی خرچنگ نعلی گرفته میشود.
ما میتوانیم از این منبع طبیعی چشم پوشی کنیم پژوهشهای بسیاری انجام شد تا مادهای مصنوعی را جانشین خون خرچنگها کنند و در سال ۲۰۱۶ به این هدف رسیدند. پژوهشگران مادهٔ جانشینی یافتهاند که در اروپا اجازهٔ استفاده پیدا کرده است و بعضی شرکتها در آمریکا هم به استفاده از آن روی آوردهاند. چرا حالا این موضوع را مطرح کردهایم؟ به دلیل این که ماه گذشته، سازمانی که در مورد ایمنی داروها در آمریکا تصمیمگیری میکند گفته است ثابت نشده است مادهٔ جانشین به خوبی خون خرچنگ ها عمل کند، بنا بر این از همهٔ شرکتهای فروش دارو در ایالتها خواسته شده است که برای آزمایش داروها از خون خرچنگ استفاده کنند. به این معنی که برای تهیهٔ واکسن ویروس کرونا و اگر بخواهند آن را برای میلیونها آمریکایی تولید کنند، باید آن را با همان روش قدیمی بیازمایند. دکتر باربارا میگوید که او از آن ها خواسته است تا در این مورد بازاندیشی کنند، از آن جا که در جاهای دیگر از امکانات دیگری استفاده میکنند. او میگوید: «بله درست است ما میتوانیم از این منبع طبیعی چشمپوشی کنیم». بعضی از شرکتهای تولید دارو گفتهاند میتوانند بدون کشیدن خون خرچنگهای بیشتر از روال معمول، پاسخگوی درخواست تولید واکسن کووید – ۱۹ باشند. دکتر برومر میگوید: «حداقل ۳۰ شرکت داروسازی برای تولید واکسن در تلاش هستند و هر کدام از این شرکتها باید محصولات خود را آزمایش کنند».