این روزها یکی از مهم ترین مشکلاتی که بسیاری از خانوادهها با آن درگیر هستند اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی است که آسیبهای بسیار زیادی به دنبال داشته است.
این روزها یکی از مهم ترین مشکلاتی که بسیاری از خانوادهها با آن درگیر هستند اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی است که آسیبهای بسیار زیادی به دنبال داشته است. حتی میتوان آسیبهای این نوع اعتیاد را در روابط زوجین به خوبی شاهد بود بسیاری از افراد طی روز فرصت کافی برای ارتباط با یکدیگر ندارند اما در شب هنگام که به منزل میرسند و این امکان ارتباط حضوری و رو در رو وجود دارد، اما باز هم همچنان شاهد برقراری ارتباط افراد در فضای مجازی هستیم که آسیبهای روحی بسیار زیادی به دنبال خواهد داشت. شاید در کوتاه مدت تاثیرات آن چندان مشخص نباشد، اما در بلند مدت میتوان آن را ریشه بسیاری از مسائل و مشکلات و روابط بین زوجین عنوان کرد. در واقع امروزه فضای مجازی و شبکههای اجتماعی ابعاد مختلف زندگی افراد و روابط خانوادگی را تحت تاثیر خود قرار داده اند و در بسیاری از موارد منجر به بروز طلاق عاطفی شده اند. مشکلات بسیار زیادی نیز برای کودکان و فرزندان از جهت افت تحصیلی ایجاد شده است. در مجموع باید عنوان کرد فضای مجازی و هر تکنولوژی که وارد زندگی بشر می شود، باید به میزان مناسب و در حد ضرورت و نیاز مورد استفاده قرار گیرد؛ چرا که شاهد این خواهیم بود که اعتیاد به این فضا مشکلات بسیار زیادی ایجاد میکند و زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد.
در همین خصوص به گفت و گو با دکتر صنم حاج جباری، مشاور خانواده و روان شناس بالینی پرداختیم.
او یکی از علل اصلی بروز طلاق عاطفی را رشد استفاده از شبکههای اجتماعی و فضای مجازی و ساعات بالای استفاده افراد از گوشی تلفن همراه می داند.
این روان شناس با بیان این که وقتی افراد وارد فضای مجازی
می شوند، دیگر متوجه گذر زمان نمیشوند و همین امر منجر به فاصله گرفتن شان از یکدیگر می گردد، گفت: به طوری که در حال حاضر شاهد هستیم زوجین بسیاری در خانوادهها با وجود این که ساعاتی را در کنار یکدیگر به سر می برند، اما از یکدیگر دور هستند و فاصله دارند. همین امر منجر به کاهش توجه افراد به یکدیگر و عدم ارضای نیازهای عاطفی و روانی زوجین میشود و به افزایش نارضایتیها و تنشها در خانواده دامن میزند. فضای مجازی تأثیرات بسیار زیادی بر روابط زوجین دارد و موجب شده در حال حاضر در خانوادهها بسیاری از چشم و هم چشمیها و حتی انتظارات از شریک زندگی تحت تاثیر این فضا قرار گیرد.
حاج جباری ابراز تأسف کرد که یکی از علل اصلی افزایش مشکلات در خانواده و بالا رفتن سطح انتظارات از شریک زندگی همین فضای مجازی است؛ چرا که وقتی بسیاری از خانم ها با زندگی روزمره و سبک زندگی بلاگرها و اینفلوئنسرهای اینستاگرامی در این فضا آشنا میشوند و آن را دنبال میکنند، متوجه تفاوتهای خود نسبت به آن ها میشوند و احساس کمبود میکنند و این احساس کمبود منجر به فاصله گرفتن شان از شریک زندگیشان و بالا رفتن سطح انتظارات شان میشود.
وی افزود: در نهایت تداوم چنین شرایطی، مشکلات بیشتری بروز مییابد که میتوان از آن جمله به طلاق عاطفی اشاره کرد یکی از اصلیترین علل فاصله گرفتن خانوادهها و بالا رفتن سطح توقعات شان از یکدیگر، مشاهده سبک زندگی اینستاگرامی بلاگرهاست که آن ها در چنین فضایی حتی به دروغ خود را چنان شاد نشان میدهند و امکاناتی را که حتی ممکن است بسیاری از آن ها به عاریه گرفته شده باشد را به نحوی به نمایش میگذارند که افراد چنین تصور میکنند به شدت دچار کمبود هستند.
این روان شناس و مشاور خانواده عنوان کرد: بسیاری از افراد نمی توانند این طور تجزیه و تحلیل کنند که ممکن است این موارد به عاریه گرفته شده باشد و زندگی واقعی افراد نباشد. بنابراین بسیاری از زوجین به ویژه بانوان، باطن زندگی خود را با ظاهر زندگی دیگران که از طریق اینستاگرام به نمایش گذاشته میشود مقایسه میکنند و همین امر منجر به افزایش فاصله بین زوجین و بروز مشکلات بسیار زیاد و طلاق عاطفی آن ها میشود که در بسیاری از موارد کار به وضعیت بحرانی تر و سختتر هم میکشد.
حاج جباری با ابراز تأسف از این که در حال حاضر افراد به شدت تحت تاثیر و شاخهای مجازی هستند که مشکلات بسیار زیادی ایجاد کرده اند، گفت: میتوان اذعان داشت امروزه زندگیهای افراد تحت تاثیر صحنه گردانی بلاگرها قرار گرفته است و از سوی دیگر حتی در بین فرزندان خانواده نیز شاهد وابستگی به شبکههای اجتماعی و فضای مجازی هستیم که این اتفاق منجر به افت تحصیلی فرزندان خانوادهها شده است، ولی متاسفانه والدین نمیتوانند به فرزندان شان تذکر دهند و ساعات مشخصی را برای حضور او در این شبکههای اجتماعی تعیین کنند؛ چرا که خودشان ساعات قابل توجه و زیادی را در این فضا به سر میبرند و نمیتوانند کودک را مهار کنند.
وی ادامه داد: در نتیجه شاهد افزایش مشکلات روحی و حتی جسمی در کودکان می شویم و افت تحصیلی، مهم ترین اتفاقی است که به دنبال افزایش حضور فرزندان در فضای مجازی شاهد هستیم. مشکلات بسیار زیادی در حال حاضر برای دانش آموزان ایجاد شده است که در ریشه یابی آن ها متوجه می شویم فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نقش بسیار زیادی در این راستا ایفا میکنند، اما والدین قادر به مهار آن نیستند؛ چرا که خود نیز غرق در فضای مجازی شده اند و نهایتاً تمامی ابعاد زندگی و روابط والدین و فرزندان و حتی زوجین را تحت تاثیر خود قرار داده است.
این مشاور خانواده تأکید کرد: باید در این راستا مشاوران خانواده و روان شناسان، آموزش های لازم را به خانواده ها ارائه دهند و جامعه شناسان به کمک روان شناسان، افراد را از مضرات فضای مجازی و حضور بیش از اندازه در این فضا آگاه کنند. طبیعتاً هر امری دارای مزایا و معایبی است. نمی توان به طور مطلق فضای مجازی را آسیب زننده دانست؛ چرا که بسیاری از آموزش های مناسب و ضروری در این فضا ارائه می شود، اما حضور بیش از اندازه و وقت گذرانی بیش از اندازه در این فضا میتواند آسیب زننده باشد و مشکلات بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد؛ از این رو باید تاکید داشته باشیم از هرگونه افراط و تفریط در این حوزه باید پرهیز کرد.