“سوخوی 35” و انتظاری که به سر رسید

دوشنبه گذشته سردار شادمانی معاون هماهنگ کننده قرارگاه خاتم الانبیا خبر از خرید قطعی هواپیماهای “سوخو 35” داد. خبری که اگر چه چندان جدید نیست و بارها تکرار شده؛ اما این بار به نظر می رسد پس از سفر دکتر پزشکیان به مسکو، از اهمیت بیش تری برخوردار باشد.
پیش از این بارها خبر خرید این سلاح پیشرفته از روسیه از سوی مقامات وزارت دفاع ایران اعلام شده بود؛ اما هر بار ورود این هواگرد به ایران به تأخیر افتاد.
حدود 2 هفته قبل، رسانه های تخصصی نظامی داخلی خبر از ورود قریب الوقوع این هواپیما به ایران داده بودند؛ اما به رغم ورود هواپیماهای آموزشی “یاک 130” به ایران، “سوخو 35” وارد کشور نشد. گفته می شود پایگاه عظیم زیر زمینی “عقاب 24” که سال قبل افتتاح شد، قرار بود میزبان این جنگنده ها باشد. به هر شکل به نظر می رسد این بار ورود این هواگردها به ایران قطعی شده است.احتمال می رود تعداد این جنگنده ها در ابتدای کار 22 فروند باشد.
اطلاعات قبلی نشان می دهد که این هواپیماها برای مصر ساخته شد؛ اما پس از حمله روسیه به اکراین، مصر تحت فشار آمریکا از خرید این مدا هواپیما منصرف شد.
“سوخو 35” جنگنده ای چند منظوره با توانایی کشف اهداف از 400 کیلومتری، سلاحی مناسب برای مراقبت از آسمان ایران است. این هواپیما از نظر جثه جزو جنگنده های بزرگ محسوب می شود و قابلیت حمل 9 تن تجهیزات را دارد. سرعت آن در حالت هجومی و استفاده از پس سوز تا 2400 کیلومتر در ساعت می رسد. “سوخو 35” را بسیاری از کارشناسان بهترین محصول صنایع هوایی روسیه ارزیابی می کنند و انواع تجهیزات به کار رفته در آن قیمتش را به 100 میلیون دلار رسانده که آن را ردیف گران ترین جنگنده های جهان قرار می دهد.
اگر یک “اف14” را جنگنده ای نسل 4 بدانیم، “اف15 E” که در اختیار عربستان و اسرائیل است نسل 4+، “سوخو 35” نسل 4++ است که اگر چه استیلت (جنگنده ای که کشف آن توسط رادار به سختی صورت می گیرد) نیست و نسل پنجم به حساب نمی آید؛ اما در نقش دفاعی در سرزمین مادر می تواند حریفی قوی برای “اف 35” به حساب آید.
خرید این هواپیما می تواند خونی تازه برای پیکر خسته نیروی هوایی ایران باشد .حدود 50 سال از ورود آخرین جنگنده های بسیار پیشرفته جهان به ایران می گذرد. اگر چه در سال های پس از جنگ “میراژ اف یک”، “سوخو 24” و “میگ 29” به ناوگان ایران اضافه شد؛ اما این هواپیماها همگی یک پله از سلاح های رقبای منطقه ای ایران عقب تر بودند.
ایران برای مراقبت از مرزهای خود احتیاج به رهگیرهای قوی با رادارهای مدرن دارد. به همین دلیل در سال 1353 نیروی هوایی ایران به دنبال خرید 80 فروند “اف 14” از شرکت “گرومن” آمریکا رفت. “اف 14” در زمان خود لبه فناوری قرن بیستم بود. هواپیمایی که با کمک کامپیوتر، قادر به محاسبات دقیق برای خلبانانش بود و رادار “ای وی جی 9” آن می توانست از 240 کیلومتری اهداف را مشاهده کند. “سوخو 35” دقیقاً یک سر و گردن مدرن تر از “اف 14” است؛ اما مشکل این جاست که برای مراقبت از آسمان ایران نیاز به حداقل 80 تا 100 فروند “سوخو 35” است.
درسال 1356 ایران با تجهیز دو پایگاه هفتم شیراز و هشتم اصفهان اقدام به ایجاد 3 گردان شکاری برای مراقبت از کل خاک پهناور کشور کرد؛ اما اکنون خطر، فقط در مرزهای غربی ما نیست و شرق ایران به ویژه سمت دریای عمان باید میزبان رهگیرهای مجهز باشد.
وجود یک رهگیر قدرتمند سبب می شود تا واقعه غم انگیز سقوط هواپیمای اکراینی رخ ندهد یا جنگنده های دشمن از 200 مایلی به خاک ما نزدیک تر نشوند (گفته می شود در حمله 5 آبان سال جاری اسرائیل به ایران رهگیرهای “اف 14” و “میگ 29” ایران به نزدیکی هواپیماهای اسرائیلی رسیده بودند؛ اما اجازه درگیری نیافتند. شاید اگر به جای این جنگنده ها، شکاری “سوخو 35” بود فرمان درگیری نیز صادر می شد).
البته باید گفت که از زمان ورود یک جنگنده به کشور تا آماده سازی کامل یک اسکاد ران شکاری معمولاً 2 تا 3 سال زمان نیاز است و خرید یک هواپیما به معنای آماده بودن کامل آن نیست. این هواپیما با برد رزمی 1600 کیلومتر، می تواند هدفی در این مسافت منهدم کرده و بازگردد. می تواند برای اهداف زمینی نیز خطرناک باشد؛ اما ایران به دلیل زرادخانه قوی موشکی احتمالاً از هواپیمای گران “سوخو 35” برای چنین اهدافی استفاده نخواهد کرد.
در خاتمه باید گفت “سوخو 35” اگر در تعداد محدود تحویل ایران شود، می تواند بخشی از مشکلات دفاعی کشور را حل کند؛ اما اگر در ابعاد بزرگ تری تحویل ایران شود، سدی دربرابر دشمنان منطقه ای و فرا منطقه ای ایران خواهد بود.
رادارهای هوا پایه به دلیل آن که در ارتفاع بالا مورد استفاده قرار می گیرند، کارایی بیشتری نسبت به سایر رادارها دارند و در حقیقت این هواپیماها حلقه دفاع هوایی ایران را کامل می کنند.