شناخت مسایل اجتماعی از چند روش امکانپذیر است، ولی یکی از روشهای مهم و اصلی آن سنجش نگاه مردم است.
شناخت مسایل اجتماعی از چند روش امکانپذیر است، ولی یکی از روشهای مهم و اصلی آن سنجش نگاه مردم است. در واقع آمار و ارقام به ما خواهند گفت که در جامع کدام مسایل بیشتر مطرح است ولی نظرات مردم نیز مهم است. این که آنان چه چیزی را مساله مهمتری میدانند. یک شیوه دیگر هم پرسیدن از کارشناسان و خبرگان است که از نظر آنان کدام مسایا مهمتر است که دولت باید به حل آنها اقدام کند. این سه شیوه موارد مشترکی دارند و البته تفاوتهایی هم دارند. البته در اغلب کشورها و جوامع همیشه مسایل اقتصادی در رتبههای اول یا بالای مسایل قرار داشتهاند، ولی در هر حال تفاوت درصدها و رتبهها و جزییات متغیرها نکات بسیار مهمی را برای سیاستگذاران و پژوهشگران اجتماعی آشکار میکند.
در پیمایش حاضر از مردم پرسیده شده است که: «به نظر شما در شرایط فعلی (آبان ۱۴۰۲) مهمترین مسأله کشور چیست؟» افراد میتوانستهاند بیش از یک پاسخ دهند. مطابق انتظار مسایل اقتصادی در صدر آنها قرار گرفته است.
مشاهده میشود که بیشترین تأکید بر تورم و گرانی است. ۸۲ درصد افراد آن را به عنوان یک مسأله مهم کشور ذکر کردهاند. به طور متوسط هر فرد حدود ۳ مسأله را ذکر کرده است. در مجموع اگر مجموع سه مسأله تورم، بیکاری و مسکن را در مقوله اقتصاد قرار دهیم، و شاخص ۱۰۰ برای آنها در نظر بگیریم، اهمیت مسایل اجتماعی ۴۲ میشود، پس از آن فرهنگی با ۱۰، سیاسی و محیط زیستی نیز هر کدام با ۶ خواهد شد.
این رتبهبندی به معنای دقیق اولویتهای مردم را نشان میدهد. البته مقوله مسأله حجاب لزوماً معلوم نیست که پاسخگویان از منظر مخالفت یا موافقت به این مسأله اشاره کردهاند، هر چند تصور میشود که اغلب از منظر نگرانی نسبت به مسأله حجاب باشد. این اولویتها کمابیش روشن است، ولی از منظر کارشناسان ممکن است اولویتها در مسایلی باشد که مانع حل این موارد میشوند و قدری متفاوت از این پاسخها باشد که باید جداگانه سنجش شود. ارتباط این متغیر با متغیرهای مستقل در گزارش منتشر شده نیامده است.
اولویت تعدادی از این موارد که در پیمایش سال ۱۳۹۴ نیز وجود دارد از نظر مردم به این ترتیب هستند.
طبعاً نمیتوانیم این دو جدول را در دو مقطع زمانی ۱۳۹۴ و ۱۴۰۲ با یکدیگر مقایسه کامل کنیم، چون در سال ۱۳۹۴ سیاههای از مشکلات به پاسخگویان ارایه شده بود، که میتوانستند سه مورد آن را انتخاب کنند، ولی در هر حال اولویتها تا حدودی روشن است. اقتصاد همچنان در صدر مسایل مردم بوده و هست. در مرحله بعدی مسایل اجتماعی و سپس فرهنگی و زیست محیطی و در آخر هم سیاسی قرار دارند. در واقع سیاست بطور مستقیم مساله اصلی مردم نیست بلکه از منظر راه حل سایر مسایل است که اهمیت بیشتری پیدا میکند.