نوآوران آنلاین- به کارگیری زنان در رده‌های بالای مدیریتی به عنوان یکی از مطالبات مهم فعالان حوزه زنان کشور همواره با جدیت دنبال می‌شود. بعد از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهور ی و پیروزی حسن روحانی، این مطالبه شکل جدی‌تری به خود گرفته و انتصاب وزیر زن در کابینه دولت دوازدهم به انتظار برخی گروه‌ها تبدیل شده است.
طی دو سه ماه گذشته گمانه‌زنی‌های متعددی در این مورد صورت گرفته است. آخرین اظهار نظر مربوط به فاطمه ذوالقدر - نایب رییس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی است- که اعلام کرد اسامی افرادی چون شهیندخت مولاوردی،معصومه ابتکار به عنوان وزرای زن پیشنهادی برای حضور در کابینه دولت دوازدهم مطرح است.
معصومه ابتکار - معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد تحقق انتصاب زنان در کابینه دولت دوازدهم، اظهار کرد: تعداد زنانی که قرار است در کابینه دولت دوازدهم به کارگرفته شوند، هنوز مشخص نیست ولی واضح است که در کابینه دولت یازدهم نسبت به حضور زنان، نگاهی منطقی و مثبت وجود داشته است و این دولت فرصت کم نظیری از این لحاظ برای زنان ایجاد کرده است. آقای روحانی چهار خانم را به عنوان معاون رئیس جمهور انتخاب کرد و مسئولیت‌های جدی مثل محیط زیست، میراث فرهنگی، امور زنان و معاونت حقوقی به زنان سپرد همچنین منصب مهمی مثل مدیریت کتابخانه ملی را در اختیار یک خانم قرار داد.
وی با بیان اینکه بکارگیری چهار زن در سمت معاونت رئیس جمهور یک اقدام معنادار است، گفت: این تصمیم نشانه اعتماد آقای رئیس جمهور به توانایی مدیران خانم است و کابینه دولت یازدهم یک کابینه مهم به لحاظ حضور خانم‌ها محسوب می‌شود و اینطور نیست که چون وزیر زن در کابینه نبوده بگوییم حضور زنان کمرنگ بوده است. باید به این نکته تاکید کنم که اختیارات و مسئولیت معاونان رئیس جمهور کمتر از وزرا نیست و به لحاظ رتبه و تراز تفاوت چندانی بین معاون رئیس جمهور و وزیر وجود ندارد، چه بسا که به لحاظ تشکیلاتی تراز معاون رئیس جمهور بالاتر از وزیر است. یک نگاه و تلقی در جامعه ریشه دوانده که وزیر با معاون رئیس جمهور خیلی متفاوت است این درحالیست که از لحاظ حیطه مسئولیت‌ها معاون رئیس جمهور هیچ تفاوتی با وزیر ندارد. برای مثال خانم احمدی‌پور به عنوان معاون رئیس جمهور مسئولیت مدیریت سازمان مهم میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری را نیز بر عهده دارد یا خود من علاوه بر منصب معاونت ریاست جمهوری مسئولیت سازمان حفاظت محیط زیست را برعهده دارم.
در انتصاب زنان در کابینه دولت روحانی شایستگی مبنا قرار می‌گیرد
معاون رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه قطعا نگاه منطقی نسبت به انتصاب زنان در کابینه دولت دوازدهم نیز وجود خواهد داشت، گفت: در شرایط حاضر خانم‌های توانمندی داریم که امکان حضور در رده‌های بالای مدیریتی دارند و اطمینان می‌دهم که نگاه متعادل جنسیتی در شخص رئیس جمهور وجود دارد. یقین دارم آقای روحانی همه تلاش خود را در این کار خواهد کرد چون هیچ تعصبی در مورد جنسیت مدیران ندارد اما از آنجا که توانمندی‌ها، شایستگی‌ها و پتانسیل‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است، در این گزینش‌ها کارآمدی مبنا و اصل قرار می‌گیرد.
ابتکار تاکید کرد: قطعا گزینه‌های خانم برای کابینه دولت دوازدهم معرفی شده و حتما این مسئله مورد توجه آقای رئیس جمهور بوده است و اصلا این طور نیست بابت بحث جنسیت تبعیضی قائل شود اما آقای روحانی دنبال آن هستند که دست به انتخابی بزنند که آسیبی به جایگاه و وجهه زنان وارد نشود بنابراین حساسیت او منطقی و گزینه‌ها در حال بررسی است ولی هنوز چیزی قطعی نشده است. رئیس جمهور بارها در عمل نشان داده‌است که زمینه را برای حضور زنان در مدیریت‌ها فراهم می‌کند و بر انتخاب زنان توانمند، دارای شایستگی‌های لازم و تخصص کافی تاکید دارد اما اگر زنی،وزیر نشد این طور نیست که بگوییم هیچ خانمی توانمند نیست چون ممکن است دلایل متعددی مانع انتخاب یک زن برای سمت وزارت شود. قطعا خانم‌های توانمند وجود دارند ولی ممکن است با مسئولیت در نظر گرفته شده سازگاری نداشته باشند و لازم است تجربه، تخصص و توانمندی لازم برای برگزیدن افراد در نظر گرفته شود.
نگاه‌های جنسیتی به مدیران زن وجود دارد
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از نگاه‌های جنسیتی به مدیران زن در جامعه ایران، تصریح کرد: اگر مدیران زن به هر دلیلی مشخص شود توانایی کافی برای انجام مسئولیت خود را ندارند، بسیار مورد توجه قرار می گیرند البته باید تاکید کنم که این ناکارآمدی بین مدیران آقا نیز اتفاق می‌افتد و مدیرانی بودند که توان مدیریت جامع را نداشتند ولی مسئله اینجاست که مشکل و ناکارآمدی یک مدیر آقا به گردن همه آقایان نمی‌افتد و نمی‌گویند چون این آقا در کارش ناتوان بود پس همه آقایان ناتوان هستند ولی متاسفانه در جامعه ما هنوز نگرش‌هایی وجود دارد که اگر کاری به یک خانم سپرده شود و نقدهایی هم به او وارد شود فورا ناکارآمدی به جنسیت او ارتباط داده می‌شود و برخی مدام دنبال این هستند که اثبات کنند خانم‌ها برای کارهای اجرایی و مدیریتی ساخته نشده‌اند و ناتوان هستند.
وی با اشاره به اینکه بحث اصلی بر سر این است که هنوز نگاه‌های جنسیتی و تحقیرها نسبت به مدیران خانم وجود دارد،گفت: بارها و بارها منتقدین غیرمنصف به خود من گفته‌اند:«برو خانه و آشپزی‌ات را بکن، برو بچه‌داریت را بکن، برو آشت را بپز» و من همیشه گفته‌ام آشپزی هم کار خیلی خوبی است و من با کمال افتخار آشپزی می‌کنم. خانم‌ها با خانه‌داری خدمات بزرگی به خانواده‌ها ارایه می‌دهند و نباید با این کلمات خدمات آنها به خانواده را تحقیر کرد. جالب است کسانی نقش زنان در خانواده را تحقیر می‌کنند که به ظاهر به نقش خانوادگی آنها تاکید بسیار دارند. طبیعی است که اگر اصرار دارند زنان در خانه بمانند باید جایگاه بلند و رفیعی برای نقش خانوادگی زنان قائل باشند و این خدمات را محترم بشمارند درحالی‌که آنها از یک طرف توقع و تاکید دارند زنان در خانه بمانند از طرف دیگر از الفاظ تحقیرآمیز برای کارهای خانه‌داری استفاده می‌کنند. ما به عنوان زن به کارهای مربوط به خانه و خانواده افتخار می‌کنیم. از نظر من بچه‌داری یک افتخار محسوب می‌شود و زمانی که فرزندانم کم سن و سال بودند همیشه تاکید داشتم که فرزندداری را کمتر از مسئولیت اجرایی نمی‌بینم. الان هم می گویم توفیق آشپزی را ندارم والا آشپزی کار شریف و لذت‌بخشی است و آقایان هم اگر دستشان برسد باید آشپزی کنند.
پیشگامی سیستان و بلوچستان در انتصاب مدیران زن
ابتکار با بیان اینکه پتانسیل استفاده از خانم‌ها در رده های میانی مدیریت وجود دارد، گفت: در دولت دوازدهم مانعی برای به کارگیری زنان در مدیریت‌های میانی وجود نخواهد داشت. انتظار می‌رود وزرا و استاندارانی که برسر کار می‌آیند ضمن حفظ نگاه ملی، با جریانی که رئیس جمهور را حمایت کرده و پای کار آورده بیشتر همگرایی داشته باشند. این نگاه به دنبال برقراری نگاه اعتدال و اصلاحات است.
معاون رئیس جمهور در پایان اظهار کرد: استان سیستان و بلوچستان از جهت به کارگیری مدیران زن پیش‌رو و موفق عمل کرده است. در این استان با نگاه مثبت استاندار، برای اولین بار معاون زن انتخاب شده است همچنین فرمانداران، بخشداران و مدیران کل از بین زنان انتخاب شده‌اند از جمله مدیران خانم در استان سیستان و بلوچستان، خانم پورملایی - مدیر کل محیط زیست استان- است که در کار خود توانمند و موفق است البته درسیستان و بلوچستان این طورنیست که خانم‌ها از لحاظ موقعیت اجتماعی یا تحصیلات در رده بالایی باشند و از این لحاظ استان متوسطی محسوب می‌شود با این وجود توانسته در زمینه به کارگیری زنان خودش را بالا بکشد و در شاخص‌های ملی در این موضوع پیشگام باشد. استان‌های دیگر نیز می‌توانند در این زمینه پیشرفت کنند.