سرویس اجتماعی
نوآوران آنلاین- اگر سال‌های قبل صحبت از کارت‌هایی می‌شد که بتوان با آنها از تمام وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کرد، کمی دور از ذهن بود، اما این روزها در راستای شعار دولت الکترونیک و اهداف شهرهوشمند این مهم ممکن شده است؛ به طوری که برخی از تاکسی‌ها، دستگاه‌های خودپردازی را بر روی داشبورد خودرویشان نصب کرده‌اند که قابلیت دریافت وجه از کارت‌های بانک و بلیت‌های اعتباری را دارد. یعنی پس از مشخص شدن هزینه سفر بر روی این دستگاه‌ها تنها با قرار دادن کارت های اعتباری بر روی آن یا کشیدن کارت‌های بانکی، پرداخت انجام می‌شود. این اقدام که چندماهی است توسط سازمان تاکسیرانی شهر تهران به صورت پایلوت انجام شده رضایت توأمان مسافران و تاکسیرانان را در پی داشته است به طوری که یکی از تاکسیرانان می‌گوید:اینکه سازمان تاکسیرانی این دستگاه‌های کارت خوان را در اختیار رانندگان قرار داده کار خوبی بوده چرا که بسیاری از مشکلات رانندگان در گرفتن پول و پس دادن باقی آن حل شده است. از طرفی مسافران هم از این موضوع راضی هستند و از اینکه این دستگاه‌ها را در تاکسی‌هایمان نصب کرده‌ایم استقبال می‌کنند. نحوه کار این دستگاه‌ها به گونه‌ای است که بعد از انجام تراکنش با کارت‌های بانکی و بلیت‌های اعتباری، وجه دریافتی بعد از چندین ساعت به حساب ما ریخته می‌شود. بنابراین گزارش، این اقدام آزمایشی سازمان تاکسیرانی رضایت مسافران را نیز در پی داشته و مسافران معتقدند اگر این طرح فراگیر شده و تمام تاکسی‌ها مجهز به این دستگاه شوند تحول خوبی در سیستم حمل و نقل عمومی رخ خواهد داد، زیرا در این صورت با یک بلیت اعتباری می‌توان از تمامی وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کرد و حتی استرس نداشتن پول خرد را هم نخواهیم داشت. در روزگاری که پول نقد در دست مردم کم است و بیشتر فعالیت‌ها روزانه با کارت‌های بانکی انجام می‌شود، مجهز شدن تاکسی‌ها به این دستگاه‌ها اقدام بسیار مثبتی است. یکی از مسافران در این رابطه می‌گوید: از دغدغه‌های اصلی من موقع تاکسی سوار شدن همراه داشتن پول نقد است، زیرا پول نقد کمتر در کیفم می‌گذارم و بیشتر کارهایم رابا کارت بانکی انجام می‌دهم. برای همین به نظرم اگر این کار برای تمام تاکسی‌ها انجام شود می‌تواند برای من و امثال من که بیشتر کارهای روزانه خود را صرفا با کارت انجام می‌دهیم، بسیار مفید باشد. در این میان مرتضی ضامنی سرپرست اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری اظهار می‌کند: این طرح بیشتر توسط سازمان تاکسیرانی تهران در حال انجام و پیگیری است اما به صورت کلی و کشوری کارگروه فنی توسط اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری ایجاد شده است و در این کمیته فنی بانک‌های عامل فعال در این حوزه که دستگاه‌های پز متناسب با کارکرد تاکسی ارائه می‌دهند، در حال بررسی هستند تا درنهایت به مدلی برسیم که در سطح کشور قابلیت اجرایی داشته و شاخص مند باشد. زیرا این موضوع گردش مالی را در بر دارد و کسانی که دستگاهای پز را ارائه می‌دهند نباید بابت آن پولی دریافت کنند ضمن اینکه این پول بایستی به صورت لحظه‌ای و آنلاین به حساب راننده واریز شود و خواب پول نیز مطرح نباشد کما اینکه راننده باید کند با این اتقاق یک امتیاز مثبت برای او لحاظ و کارش کمتر شده است. وی با اعتقاد به اینکه اگر این پیشرفت‌ها حاصل شود به کارگرفتن دستگاه‌های پز و خود پرداز در تاکسی ها در سراسرکشور قابلیت اجرایی دارد، می‌گوید: این موارد را در دستور کار کارگروه فنی مربوطه قرار داده‌ایم و امیدوارم تا قبل از سال به جمع‌بندی رسیده ومدلی ارائه دهیم .همچنین سازمان تاکسیرانی در تهران و چند کلان‌شهر این طرح را به صورت پایلوت اجرا کرده است و براساس این نتایج و تجارب به دست آمده، در حال مذاکره با مجموعه‌های بزرگ پرداخت الکترونیک هستیم تا شرایط مناسبی را ایجاد کنیم. ضامنی این اقدام سازمان تاکسیرانی را به عنوان تجربه‌ای می‌داند و تصریح می‌کند: این اقدام سازمان تاکسیرانی تهران تجربه ای برای ما بوده که با بهره‌گیری از این تجارب و کمیته فنی به ارائه بسته‌ای کاربردی و کارساز بپردازیم که در نهایت به شهرهای دیگر هم ارائه داده می‌شود تا شهرها نیز در جاهای مختلف از آن استفاده کنند. این طرح چندماهی می‌شود که در تهران فعال شده است و امیدواریم که خروجی خوبی داشته باشد. کیومرث حبیبی استاد دانشگاه و کارشناس حوزه شهری نیز معتقد است شهر هوشمند(SMART CITY) شهری است که برپایه الکترونیک، فناوری و داده‌های دیجیتال بنا شده است و در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا این اقدام سازمان تاکسیرانی در راستای رسیدن به اهداف شهر هوشمنداست، می‌گوید: تعاریف مختلفی برای شهر هوشمند وجود دارد.اما از هر منظری که به شهر هوشمند نگاه کنیم با یک مخرج مشترک "فناوری اطلاعات "و "الکترونیک" روبه رو خواهیم شد.در حقیقت در اینجا اطلاعات از شکل آنالوگ مثل کاغذها و پول‌های دستی به دیجیتال و کدهای رقومی تبدیل می‌شوند. وی در ادامه بیان می‌کند: از مزایای شهر هوشمند و تبدیل شدن اطلاعات از آنالوگ به دیجیتال است و می توان به این موضوع اشاره کرد که افراد می‌توانند از طریق شبکه‌های مجازی بر پایه اینترنت با افرادی که از آنها دور هستند ارتباط برقرار کنند. در حقیقت دنیای فناوری اطلاعات که شهرها نیز مهمترین بستر و تجلی‌گاه آنها هستند در کنار مزایای بسیار معایبی نیز دارد که از معایب آن می توان به از بین رفتن ارتباطات چهره به چهره و کاهش تعاملات اجتماعی اشاره کرد که این امر نقطه ضعف شهرهای هوشمند است . حبیبی گسترش کارت‌های اعتباری و کمترشدن پول فیزیکی را امری مثبت در شهر هوشمند می داند ومی افزاید:با یک کارت اعتباری می‌توانیدتمام دنیا را بگردید،خرید کنید و اطمینان داشته باشید که درکمترین زمان ممکن نقل و انتقال پول مابین شما وسرویس دهندگان و به صورت متقابل نیز فراهم شده است. همچنین باتوجه به اینکه در شهرسازی به دنبال کمتر کردن حرکت‌های زائد درون شهری هستیم این کارت‌ها می‌توانند کمک بزرگی در این زمینه باشند. یعنی با یکبار شارژ کارت در وقت و هزینه صرفه‌جویی بسیاری خواهد شد. همچنین امکان دخل و تصرف شخصی در هزینه سرویس‌ها نیز وجود ندارد به طوری که مسافر براساس مسافت و زمان طی شده، هزینه سفر را می‌پردازد یعنی مانند اتفاقی که امروزه در خصوص مترو و طول استفاده شده از شبکه شاهد آن هستیم. این استاد دانشگاه معتقد است اگر این طرح فراگیر شود امکان دخل و تصرف در هزینه‌های مسافر و حتی رانندگان تاکسی کم می شود زیرا ناظر سومی وجود دارد که بر وجه دریافتی از مسافر، ورود و خروج پول و مبدا و مقصد آن اشراف خواهد داشت که این امر فواید بسیاری دارد. در حقیقت وی مجهز شدن تاکسی‌ها به دستگاه‌های کارتخوان را گامی مثبت در راستای رسیدن به اهداف شهر هوشمند است. اگرچه سازمان تاکسیرانی دستگاه های کارتخوانی که قابلیت خواندن کارت‌های بانکی و بلیت‌های اعتباری را دارند به صورت پایلوت در اختیار برخی از تاکسی‌ها قرار داده است اما اگر این طرح فراگیر شود و تمام تاکسی‌های موجود در کشور مجهز به این دستگاه شوند تحول عظیمی در نظام حمل‌ونقلی کشور ایجاد خواهد شد تا بتوان با یک کارت از تمام وسایل حمل ونقل عمومی استفاده کرد.