سرویس اجتماعی
نوآوران آنلاین- آخرین آمار وزارت بهداشت از مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا حکایت از این دارد که در سال ٩٥، ٢٠هزار مرگ مرتبط با آلودگی هوا در کشور ثبت شده که سهم تهرانی‌ها از این ماجرا، ٥هزار مرگ بوده است. این آمار درحالی اعلام می‌شود که پاییز امسال، میزان مرگ ناشی از آلودگی هوا در سال ٩٤، ١٢هزار و ٨٩٧ نفر عنوان شد که در مقایسه با آمار جدید، نشان از افزایش هفت‌هزار و ١٠٣ موردی دارد. آبان‌ماه امسال بود که سرپرست گروه سلامت هوای وزارت بهداشت، آمار قربانیان آلودگی هوا در سال ٩٤ را اعلام کرد. به گفته عباس شاهسونی، قربانیان آلودگی هوا، معمولا مبتلایان بیماری‌های قلبی و عروقی بودند که بیماری آنها از طریق حضور مکرر در فضای آزاد تشدید و منجر به مرگ آنها می‌شود. با این‌همه، به گفته سرپرست گروه سلامت هوای وزارت بهداشت، میانگین غلظت ذرات از سال ٩٢ تا سال ٩٤ از مقدار ٣٩میکروگرم به ٣١,٧میکروگرم کاهش پیدا کرده اما میانگین غلظت آلاینده‌ها نسبت به استاندارد جهانی سه‌برابر است. آمار جدید مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا را علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت دیروز اعلام کرد و گفت که: «مردم باید این آمارها را بدانند.» او در ادامه درباره آمارگیری موارد مرگ‌های مرتبط با آلودگی هوا، توضیح بیشتری داد: «براساس فرمول سازمان بهداشت جهانی، میزان مرگ سالانه و آلایندگی‌ها، تعداد روزهای هوای پاک و... برای به دست آوردن آمار مرگ منتسب به آلودگی هوا مورد توجه قرار می‌گیرد.» به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، کلانشهرهای کشور، امروز درگیر آلودگی هوا هستند: «ما باید به خودرو، بنزین سالم و وسایل نقلیه عمومی دسترسی داشته باشیم. وزارت بهداشت هم باید بتواند سلامتی مردم را رصد و گزارش کند. به همین دلیل باید بتوانیم مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا را استخراج کنیم و بتوانیم در وضع هشدار، با دستگاه‌های مسئول همکاری کنیم.» ٥٠ تا ٥٧ هزار مرگ به دلیل مصرف سیگار به گزارش ایسنا، موضوع بعدی که معاون وزیر بهداشت، در این نشست مورد توجه قرار داد، مصرف سیگار بود. آمار مصرف سیگار و مرگ‌های ناشی از آن در کشور نگران‌کننده است، به‌طوری که به گفته رییسی، هر سال، ٥٠ تا ٥٥میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود و حدود ٥٠ تا ٥٧هزار مرگ مرتبط با مصرف سیگار، گزارش شده است. براساس آنچه این مسئول در وزارت بهداشت اعلام کرده، این میزان مصرف دخانیات، سالانه ٢٠ تا ٣٠هزار‌میلیارد تومان برای نظام سلامت هزینه دارد. حالا رییسی به تمهیداتی اشاره کرد که می‌تواند مصرف سیگار را کنترل کند: «سال ۸۵ مصوب شد که مالیات بر سیگار به‌ویژه بر خرده‌فروشی سالیانه ۱۰درصد افزایش پیدا کند، اما درحال حاضر به جز افغانستان، ایران پایین‌ترین مالیات بر سیگار را دارد. سازمان بهداشت جهانی تأکید کرده، ایران در زمینه بیماری‌های غیرواگیر به خوبی فعالیت می‌کند، اما ما را زیر سوال می‌برد که چرا کمترین مالیات بر سیگار را داریم. ترکیه ۸۴درصد مالیات بر خرده‌فروشی سیگار دارد، اما این رقم در ایران کمتر از ۱۰درصد است.» به گفته رییسی، به دلیل اجرانشدن این قانون، سالانه ٣ تا ٤هزار‌میلیارد تومان به جیب دلالان می‌رود. او این پرسش را مطرح کرد که «آیا به دلیل سودجویی برخی از افراد باید سالیانه ۲۰ تا ۳۰هزار‌میلیارد تومان به نظام سلامت هزینه تحمیل شود؟ «لابی‌گری‌هایی که در این زمینه وجود دارد، باعث می‌شود مالیات بر سیگار پایین بماند. از سوی دیگر، یکی از مشکلات ما این است که به دلیل مالیات پایین بر خرده‌فروشی سیگار، دسترسی برای جوانان بیشتر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که افزایش مالیات سیگار منجر به کاهش قاچاق آن می‌شود. برخی می‌گویند؛ افزایش این مالیات، قاچاق را افزایش می‌دهد، درحالی که می‌توان از محل این مالیات‌ها، سالی ١٢هزار‌میلیارد تومان درآمد داشت.» موضوع دیگری که معاون وزیر بهداشت به آن اشاره کرد، مصرف قلیان بود: «بررسی‌های ما نشان داده که درحال حاضر، سن مصرف قلیان در دختران به ١٤سال رسیده، دلیل آن هم دسترسی راحت آن است.» وضع مراکز بهداشتی، محور دیگر پرسش خبرنگاران و توضیح معاون وزیر بهداشت بود: «ما برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا زیرساخت‌های شهری را تکمیل کنیم. امکان ندارد در سطح کشور روستایی پیدا کنید که خانه بهداشت نداشته باشد. امروز به ازای هر ۵هزار نفر، یک مرکزدرمانی و به ازای ۱۲ تا ۱۵هزار نفر، یک مرکز بهداشتی و درمانی شبانه‌روزی وجود دارد. به ازای ۱۲۵۰۰نفر نیز یک پایگاه سلامت و برای هر ۲۰ تا ۵۰هزار نفر یک مرکز جامع سلامت طراحی شده است. براین اساس، دو‌هزار و ۲۵۰ مرکز خدمات سلامت جامع شهری و ۵۲۰۰ پایگاه بهداشتی تجهیز شده تا بتوانیم پوشش شبکه بهداشت شهری را تأمین کنیم.» تجهیز ۹۰درصد بیمارستان‌ها به دستگاه بی‌خطرسازی پسماندهای پزشکی، خبری بود که رییسی آن را اعلام کرد، با این توضیح که: «سال گذشته بیش از یک‌میلیون و ۲۳۵هزار بازدید از اماکن عمومی صورت گرفت و ۵۵هزار و ۲۶۰ مرکز متخلف به دستگاه قضائی معرفی شدند. درحالی که در سال ۹۲ هم ۷هزار و ۵۲۰ تماس با سامانه ۱۹۰ بهداشت عمومی انجام شده اما در ۷ماهه اول امسال، این عدد به ۱۷۲هزار رقم رسید. ما گسترش و تقویت دفاتر سلامت و سامانه ۱۹۰ را جزو برنامه‌های خود قرار دادیم.» رییسی در ادامه به تفاهمنامه معاونت بهداشت با سازمان غذا و دارو و جهاد کشاورزی برای کنترل میزان سموم باقیمانده در ٦ محصول کشاورزی اشاره کرد: «قرار است از سال آینده میزان سموم کشاورزی در سیب، خیار و گوجه گلخانه‌ای، پرتقال، سیب‌زمینی و پیاز کنترل شود. به این ترتیب برنامه‌ریزی می‌کنیم که بتوانیم محصولات را با اطمینان بیشتری به مردم ارایه کنیم.» این مسئول در وزارت بهداشت در ادامه به غربالگری بیماری‌ها اشاره کرد و درباره بیماری تیرویید گفت: «برای ٩٧درصد نوزادان، غربالگری تیرویید انجام شده است. در سه‌سال گذشته هم یک‌میلیون و ۴۰۰هزار نوزاد شناسایی شدند که از این میان ۳۵۰۰ نوزاد کم‌کاری تیرویید داشتند و درمان شدند. اگر کم‌کاری تیرویید درمان نشود، قطعا باعث عقب‌ماندگی نوزاد خواهد شد.» او اجرای برنامه خطرسنجی بیماری‌های قلبی و عروقی در روستاها و شهرهای زیر ۲۰هزار نفر را مورد توجه قرار داد: «این برنامه جزو خدمات مراکز بهداشتی قرار گرفته است و به «ایراپن» شناخته می‌شود. در این برنامه، دیابت، فشارخون، بیماری‌های قلبی، بیماری تنفسی و سه سرطان روده بزرگ، دهانه رحم و پستان غربالگری می‌شوند. این سه سرطان قابل پیشگیری هستند. ویروس اچ‌پی‌وی نیز می‌تواند باعث عفونت و سرطان دهانه رحم در زنان شود. به همین دلیل در آینده غربالگری اچ‌پی‌وی راه‌اندازی می‌شود.» او به ثبت اطلاعات دقیق ابتلا به سرطان برای نخستین‌بار در کشور اشاره کرد: «این اطلاعات مربوط به آمار ابتلا به سرطان در سال ۹۳ است و قرار است در نیمه اول سال ۹۷ اطلاعات سال ۹۴ و در نیمه دوم آن اطلاعات سال ۹۵ منتشر شود. تا پایان سال آینده نیز، به استانداردهای اطلاع‌رسانی ثبت این بیماری می‌رسیم. ما بعد از پیداکردن توزیع شیوع سرطان‌ها، باید عوامل خطر آن را پیدا کرده و به دنبال کنترل آن برویم.» به گفته او، میزان ابتلا به سرطان در ایران از میانگین جهانی پایین‌تر است: «تاکنون بیش از ۳۰۰هزار مورد سرطان در کشور شناسایی شده و طبق اطلاعات ثبت سرطان، ۱۰۹هزار نفر در سال ۹۳ به این بیماری مبتلا شده‌اند.» براساس اعلام این مسئول در وزارت بهداشت، تمام دانش‌آموزانی که به مقطع متوسطه می‌روند، می‌توانند به صورت رایگان برای دریافت خدمات دندانپزشکی به ۴۱۰۰ مرکز که برای این کار انتخاب شده‌اند، مراجعه کنند. ۶۰درصد این جمعیت معادل ۷۰۰هزار نفر پوسیدگی دندان دارند. مراقبان بهداشت در مدارس آنها را شناسایی می‌کنند و در لیست دندانپزشکان قرار می‌دهند. اگر اجرای این برنامه موفق بود، بعد از مدتی سطوح بالاتر نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش ادامه داد: «۹۰درصد مردم مشکلات دندانپزشکی دارند و ۲۰درصد پرداختی از جیب آنها، به خاطر خدمات دندانپزشکی است. بنابراین ما حوزه پیشگیری را انتخاب کردیم و دو گروه نوجوان زیر ۱۴سال و مادران باردار و شیرده را انتخاب کردیم. براساس تفاهمنامه‌ای که با آموزش‌وپرورش امضا شده، تاکنون ۱۲میلیون خدمت وارنیش فلوراید برای ۶میلیون دانش‌آموز انجام شده است. یک‌میلیون خدمت ترمیمی و ۵۰هزار خدمت فیشورسیلانت نیز برای گروه سنی زیر ۱۴سال انجام شده است.» به گفته او، سال گذشته معادل هزار‌میلیارد تومان خدمات پزشکی به افراد هدف در مناطق با جمعیت کمتر از ۲۰هزار نفر ارایه شده و درحال حاضر ۴۱۰۰ واحد دندانپزشکی آماده ارایه خدمت در این زمینه است. ۱۲۰۰ دندانپزشک نیز در روستاها نیز مشغول و ۱۱۰۰نفر نیز در شبکه بهداشت و درمان مشغول فعالیت هستند. او ادامه داد: «شاخص NFT که مربوط به پوسیدگی، از دست‌دادن و پرکردن، پیش از اجرای این طرح ۲.۹ درجمعیت ۱۲ساله‌ها بود که درحال حاضر به ۱.۸۴ رسیده است. قرار است سال ۹۷ سراغ کودکان زیر ۶ساله در کشور برویم و خدمت وارنیش فلوراید را برای آنها در خانه بهداشت انجام دهیم.»