نوآوران آنلاین-آماری که دیروز از سوی رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور رسانه ای شد نیز تایید می کند خطر اطراف کودکان و سالمندانی که به خدمات پرستاری نیاز به دارند چرخ می زند، چراکه او فاش کرد ۸۰ درصد خدمات پرستاری در کشورمان از سوی افرادی ارائه می شود که در این خصوص آگاهی زیادی ندارند.
مرور صفحات حوادث روزنامه ها گواهی است بر خطرهایی که پرستار نماها برای خانواده ها رقم می زنند زیرا بسیاری از پرونده هایی که با ورود یک پرستار نما کلید خورده در نهایت با مسائلی مانند سرقت یا تجاوز بسته شده است.
پرستارنماها با ورودشان به منزل، باری را از روی دوش زندگی سالمند یا خانواده کودکان برنمی دارند، دلیل این امر چیزی جز نداشتن تخصص نیست، این را ما نمی گوییم، این حرف زیادتر افراد و مسئولانی است که هر روز در برخورد با استخدام و شکایات مردم از موسسات و پرستارانی قرار می گیرند که به ادعای شرکت های ارائه خدمات پرستاری دارای تجربه و علم لازم برای پرستاری هستند، اما خبرها و مراجعات مردم حاکی از آن است که این پرستارنماها در منزل مردم را سرکیسه می کنند و خدماتی را که باید یک پرستار ارائه دهد، انجام نمی دهند. مراقب بودن با پرستاری تفاوتی است که مراکز خدمات پرستاری آنها را با هم اشتباه گرفتـــه اند و همین امر باعث شده ۸۰ درصد خدمات پرستاری در منزل توسط افراد غیرپرستار انجام شود.
اصغر دالوندی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور با تاکید بر این که ۸۰ درصد خدمات پرستاری در منزل توسط غیرپرستارها انجام می شود گفت : باید مردم بدانند خدمات پرستاری در منزل هم اکنون در کنترل پرستارها نیست.
دستمزد پایین
پرستاران قلابی بازار پرستاری را قبضه کرده اند، یکی از دلایلی که می توان دراین خصوص به آن اشاره کرد چیزی نیست جز دستمزد پایین.
آن طور که مسئولان سازمان نظام پرستاری نیز می گویند در حال حاضر دستمزد پرستاری در منزل آن قدر پایین است که پرستاران تمایلی ندارند از شیفت و کار خود بزنند و به این خدمات بپردازند، این دستمزد ها به اندازه تعرفه های پنج سال قبل دستمزد پرستاران است.
برای نمونه هزینه تزریق آمپول در منزل۸۰۰۰ تومان تعیین شده است و مسلما پرستار تمایلی پیدا نمی کند به خاطر چنین مبالغی ترافیک و هزینه رفت و آمد را به جان بخرد . این در حالی است که در شهرهای کوچک و کم بضاعت که اگر هم این کار انجام شود نوعی ایثار است.
ارزان و خطرناک
قیمت و تعرفه پرستاری در منزل به نظر خیلی ها مبلغ زیادی نیست اما اگر وارد بحث های تخصصی شود، قطعا گران تر و خارج از توان خیلی از افراد جامعه خواهد بود. برای این که از قیمت شرکت هایی که این خدمات را ارائه می کنند باخبر شویم در نقش فردی که به این خدمات نیاز دارد با یکی از آنها تماس می گیریم. مسئول یکی از این شرکت ها می گوید: اگر سالمند توانایی کارهای خیلی شخصی مانند استحمام و دستشویی را داشته باشد، حقوق پرستار برای حضور از شنبه تا چهارشنبه در منزل مبلغ دو میلیون تومان است. اما اگر توانایی کار هایی خیلی شخصی را نداشته و وعده تزریق هم داشته باشد، مبلغ بالاتر خواهد رفت.
متصدی شرکت خدمات پرستاری با پرسیدن چند سوال درباره سن و رفتار سالمند ما، ادامه می دهد: اگر به صورت روزانه پرستاری انجام شود، روزی هشت ساعت زیادتر خدمات ارائه نمی شود، باید به گونه ای هم باشد که پرستار تا قبل از ساعت ۱۰ صبح به منزل سالمند مراجعه کند.
آن طور که او توضیح می دهد، قیمت ها نسبت به خدمات و وضعیت سالمند، کودک یا بیمار تغییر می کند، اما کف آن ماهانه از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کمتر نیست.
بالاترین قیمتی که این موسسه از طریق یک پرستارنمای جوان به دست می آورد در حدود پنج میلیون تومان است. در حالی که این درآمد درصد زیادی از آن به دست خود نیروی کار نمی رسد و موسسه آن را می برد.
با یک حساب سرانگشتی می توان متوجه این مساله شد که افرادی که در نقش پرستار برای مراقبت از سالمند یا کودک به منزل مردم مراجعه می کنند، تمام پولی را که ما به عنوان حقوق به آنها پرداخت می کنیم، دریافت نمی کنند.
این در حالی است که اگر فرد پرستار باشد و تخصص لازم را نیز گرفته باشد کمتر حاضر می شود با درآمدی که از حقوق شغل های کاذب جامعه کمتر است، برای ارائه خدمات تخصصی روانه منازل شهروندان شود.
افزایش نیاز به خدمات پرستاری
افزایش تعداد تخت های بیمارستان در حال حاضر نمی تواند به عنوان افتخار و کارنامه برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور تلقی شود، چراکه در کشورهای توسعه یافته پرستاری و رسیدگی به بیماران زیادتر در خانه انجام می گیرد، این امر علاوه بر هزینه های زیادی که از دوش بیماران و بیمارستان ها بر می دارد، باعث تمرکز زیادتر پرستار و پزشک در مواجهه با بیمار می شود.
در حال حاضر جامعه پرستاری در کشور حال و روز خوبی ندارند، علاوه بر این وزارت بهداشت و درمان هم در بحث مالی و تامین اعتبار ات با مشکل مواجه است.
با توجه به این وضعیت و در نظر گرفتن این امر که جمعیت سالمندان کشور ما روبه افزایش است و نیاز به مراقبت و پرستاری زیادتر از قبل در جامعه حس می شود. جامعه نیازمند تعیین و تربیت نیروها و مراکزی برای انجام کارهای پرستاری و پزشکی خارج از بیمارستان است.
بی اعتنایی به یک نیاز
سرنخ آشفته بازار پرستاری را نیز اگر دنبال کنید به این نتیجه می رسید که به خاطر نبود حمایت از طرح های ساماندهی خدمات پرستاری به مشکلات این حوزه دامن زده شده است.
به گفته اصغر دالوندی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور در اواخر دهه۷۰ بحث پرستاری در منزل مطرح و در ایران کار خود را با ابلاغ به دانشگاه های علوم پزشکی شروع کرد، اما از همان ابتدا امر با مشکلات جدی و ناسازگاری هایی از طرف بعضی دستگاه ها روبه رو شد.
آن طور که دالوندی شرح داد هر چند جامعه نیاز به پرستاری در منزل را درک و آن را به عنوان یک نیاز مطرح کرده، اما وزارت بهداشت در تربیت و صدور مجوز برای مراکزی با این عنوان همکاری نکرده و طرح مدت هاست بدون هیچ پیشرفتی در قفسه های بخش بایگانی وزارت خانه خاک می خورد.
مجوز ندادن به این مراکز فقط راه را برای افراد سودجو و زمینه تخلف هموار کرد. موسسات و افراد غیرمجاز و غیرمتخصص از همین زمان شروع به فعالیت می کنند، فعالیتی که تا امروز هر روز شاهد دردسرها و تخلفات آن در سطح کشور هستیم.
تعرفه های غیرواقعی
با وجود تعرفه های غیرواقعی و تمامی مشکلاتی که در زمینه پرستاری در منزل گفته شد، اما نمی توان نیاز جمعیت سالمند، کودک و بیمار جامعه را به پرستار در منزل منکر شد. محمد شریفی مقدم، قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور جام جم می افزاید: افراد و موسسات غیرمجاز رشد زیادی داشته اند به همین خاطر ه تقریبا قابل تعقیب و شناسایی هم نیستند.
او درباره نظارت دانشگاه های علوم پزشکی و صدور مجوز شرکت های خدمات پرستاری ادامه داد: طبق قانون دانشگاه ها باید بعد از بررسی از محل مستقر شدن مراکز، تجهیزات، نیروهای با صلاحیت و تعرفه به صدور مجوز به این مراکز اقدام کنند.
همچنین علاوه بر بحث صدور مجوز باید دانشگاه ها و دستگاه های مربوط تلاش کنند تا این مراکز را بیمه کنند، این عمل قطعا رفتار و اعتماد مردم را نسبت به این مراکز تغییر می دهد.
معاون توسعه و مدیریت منابع انسانی سازمان نظام پرستاری با بیان این مطلب که خدمات مراکز پرستاری در منزل تحت پوشش بیمه نیست، ادامه می دهد: در سال ۹۵ یک برگه به عنوان تعرفه توسط معاونت درمان وزارت بهداشت به شورای عالی بیمه ارسال شد که غیرواقعی بود، زیرا براساس این تعرفه ها، یک ساعت مراقبت تخصصی در منزل ۱۸ هزار تومان و مراقبت عمومی ۱۵ هزار تومان تعیین شده بود، درحالی که در همان سال ۹۵ هزینه یک ساعت خدمات پرستاری برای دولت ۴۵ هزار تومان تمام می شد.