خانواده معتادان چطور به فرد معتاد وابسته می‌شوند؟

نوآوران آنلاین- دکتر حسام‌الدین معصومیان شرقی با تشریح «هم‌وابستگی» به مواد مخدر گفت: مفهوم هم‌وابستگی در حوزه بهبودی از وابستگی به مواد مخدر و شیمیایی شکل گرفته است.
وی تصریح کرد: درمانگران اعتیاد در حین درمان، متوجه حالت‌ها و رفتارهای غیرمعمولی و غیرطبیعی اعضای خانواده وابستگان به مواد مخدر شدند و مشاهده کردند به همان اندازه که فرد معتاد به الکل و دیگر مواد شیمیایی وابسته است؛ همسران، فرزندان و یا حتی آشنایان آن‌ها هم، وابسته به کنترل و مراقبت کردن از آن‌ها هستند. به عبارتی بستگان فرد معتاد، به این فرد، اعتیاد پیدا می‌کنند.
این درمانگر اعتیاد ادامه داد: همان‌طور که فرد معتاد با استفاده از مواد مخدر می‌خواهد خود را سرپا نگه دارد، اطرافیان فرد معتاد نیز با تلاش‌ها و واکنش‌هایی که در قبال رفتارهای فرد معتاد از خود نشان می‌دهند و مشغولیت‌های فکری که با فرد معتاد پیدا می‌کنند، به او «هم‌وابستگی» پیدا می‌کنند.
معصومیان بیان کرد: نزدیکان و اعضای خانواده فرد وابسته به مواد مخدر بدون توجه به‌سلامتی و نیازهای اساسی خود به‌طور مسئولانه‌ای که نوعی فداکاری به نظر می‌آید، به‌شدت مشغول مراقبت از فرد بیمار می‌شوند، در حالی که چنین رفتارهایی برخی درمانگران را با مشکل مواجه می‌سازد.
وی اضافه کرد: آن‌ها برای او ترحم و دلسوزی می‌کنند، برای دفاع از او دروغ می‌گویند و مشکل اعتیاد او را انکار می‌کنند. درست مثل فرد معتاد یا الکلی که در حمایت از مصرف مواد خود و ادامه رفتار اعتیاد گونه‌اش؛ پنهان‌کاری می‌کند، دروغ می‌گوید و به‌طور کل مشکل خود را انکار می‌کند.
این درمانگر اعتیاد افزود: نکته مهمی که در اینجا مطرح می‌شود این است که اطرافیان فرد معتاد باید اول روی رفتار خود کار کنند و بدانند تا زمانی که ما به «هم‌وابستگی» نپردازیم، پرداختن به مسئله درمان اعتیاد به مواد مخدر بی‌فایده خواهد بود.
معصومیان بیان داشت: امروزه بسیاری از کسانی‌که معتاد نامیده می‌شوند نسبت به دانش پزشکی و روان‌پزشکی مشکلشان ناامید شده‌اند و خودشان مسئولیت بهبودی خود را پذیرفته‌اند؛ یکی از برنامه‌هایی که این افراد برای رهایی از اعتیاد در آن قدم می‌گذارند روش‌های ۱۲ گانه است.
وی افزود: درمان اعتیاد درمانی روحی، روانی و معنوی است و در بیشتر موارد از عهده دارودرمانی و تکنولوژی پزشکی بیرون است؛ همان‌طور که ما دیدیدم در درمان اعتیاد با استفاده از روش‌های سم‌زدایی خیلی سریع پاسخ مثبت نگرفتیم بنابراین لازمه درمان این افراد این است که باید عشق را در وجود این افراد بیدار کنیم.
این درمانگر اعتیاد با اشاره به رویکرد خوب دو انجمن «هم وابستگان گمنام» و انجمن «خانواده‌ها و آشنایان معتادان گمنام» گفت: این دو انجمن در کنار درمانگران اعتیاد و روانشناسان برنامه‌های خود را آغاز کرده‌اند، نکته مهمی که اینجا وجود دارد این است که افراد این انجمن‌ها اکثراً سابقه اعتیاد داشته‌اند و متخصص نیستند اما چون خود فردی دردمند بوده‌اند نیازهای فرد معتاد را بهتر درک می‌کنند و می‌توانند با روش‌های ۱۲ گانه تغییر ماهوی و درونی در این افراد ایجاد کنند و همچنین با دادن اطلاعات و آگاهی بخشی به خانواده‌ها و وابستگان افراد معتاد رفتار مناسب در مواجه با این بیماران را به آن‌ها یاد می‌دهند.
به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر، وی افزود: نتایج نشان داده که این‌گونه روش‌های درمانی تأثیرگذاری بسیار خوبی بر معتادان و عدم بازگشت آنان به مواد مخدر دارد.