سرویس سیاسی
نوآوران آنلاین- تحلیلگران مسائل خاورمیانه استقلال کردهای عراق را شوک بزرگی می‌دانند که در صورت عملیاتی شدن، کشور عراق و همچنین منطقه با آن مواجه خواهند بود. در صورت برگزاری رفراندوم و درنهایت استقلال اقلیم کردستان شاهد تشنج در منطقه خواهیم بود که کردها و همچنین کل کشورهای منطقه را با بحران مواجه می‌کند. این درحقیقت همان هدفی است که آمریکا و رژیم صهیونیستی دنبال می‌کنند و به این ترتیب با استقرار پایگاه‌های نظامی‌شان در اقلیم کردستان عراق درصدد افزایش حضور در منطقه برمی‌آیند و به این ترتیب از آشفتگی‌های سیاسی منطقه به نفع خود بهره خواهند برد. عراق اکنون پس از شکست داعش در شرایط حساسی به سر می‌برد و استقلال کردها موجب بروز جنگ داخلی در این کشور می‌شود و در صورت گسترش ناامنی، اقلیم کردستان به کانون عبور گروهک‌های تروریستی تبدیل می‌شود. در همین خصوص به گفت‌و‌گو با فریدون مجلسی، دیپلمات سابق پرداختیم که مشروح آن تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود. اخیراً بحث برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان مطرح است که این موضوع با واکنش‌های مختلفی مواجه شد. به نظر شما نیاز امروز منطقه این است که شاهد برگزاری رفراندوم و استقلال کُردها باشد؟ درخصوص برگزاری رفراندوم استقلال اقلیم کردستان عراق این سؤال مطرح است که آیا واقعاً این استقلال به نفع کُردهای عراق است یا خیر. پرواضح است کشورهای عراق و ایران و ترکیه موافق با این استقلال نیستند و مهم تر از همه این‌که این استقلال به نفع اقلیم کردستان نخواهد بود؛ چراکه برنامه‌های توسعه اقتصادی اقلیم، با بن‌بست مواجه می‌شود از این‌رو به نظر می‌رسد که دولت عراق نیز زیر بار این استقلال نخواهد رفت. کُردها باید استقلال خود را در حد اقلیم که به دست آورده و کاملاً بر آن پایبند بمانند و اقدامی در راستای ایجاد تنش انجام ندهند. به اعتقاد من این همه‌پرسی را می‌توان به عنوان نظرسنجی برای سنگین‌تر کردن وزن و قدرت چانه‌زنی اقلیم کردستان عراق در مواجهه با دولت مرکزی عراق تصور کرد. اما اگر واقعا این استقلال صورت گیرد بی‌شک کردها، کشور عراق و در مجموع کل منطقه با بحران مواجه می‌شود. درحقیقت اختلاف اصلی بر سر منطقه کردنشین کرکوک است که در دوران صدام و پیش از آن تلاش کردند با انتقال جمعیتی رنگ کردی آن ایالت را کمرنگ‌تر کنند و به اصطلاح این کردها زیر بار این موضوع نرفتند و آن‌ها خواهان این هستند که در این نظرسنجی آرای مردم کرکوک اخذ شود و این وسیله‌ای برای بالا بردن قدرت چانه‌زنی کردها با دولت مرکزی درخصوص حدود مرزی اقلیم کردستان عراق شود. ریشه تمایل کردها به استقلال از دولت مرکزی عراق را می‌توان در مسائل اقتصادی دانست. چراکه بیشتر منابع نفتی عراق در بخش عربی قرار گرفته است و بخش مهمی نیز در کرکوک قرار دارد و مدتی است که دولت عراق سهم اقلیم کردستان را نپرداخته و در توجیه آن چنین عنوان می‌کنند که کردها کرکوک را در اختیار دارند و از فروش منابع نفتی قادر به کسب درآمد خواهند بود. اقلیم کردستان با ایران روابط بسیار نزدیک و دوستانه‌ای برقرار کرده بود که در صورت استقلال این مزیت را در برابر ترکیه و ایران از دست خواهد داد و در سرزمینی محاصره شده در میان کشورهایی که با آن ارتباط نخواهند داشت قرار می‌گیرد و در نهایت به جنگ و خونریزی ختم می‌شود. کردستان عراق عقلاً و منطقاً نمی‌تواند به دنبال استقلال رود و حداکثر چانه‌زنی بر سر منطقه کرکوک است که چه بخشی از آن کردی و چه بخشی از آن عربی تلقی شود. در مجموع این استقلال به نفع کردها نخواهد بود چون صلح را به جنگ در منطقه تبدیل خواهد کرد. فرجام استقلال کردها جنگ و بحران در منطقه است چراکه دولت عراق زیر بار حکومت مستقل داعشیون در موصل نرفت و با همه قدرت و حمایت‌هایی که از سوی برخی کشورها داشتند آن‌ها را بیرون راند و شکست داد و به نظر می‌رسد که به‌ناچار در برابر کردهایی که قصد متشنج کردن فضا را داشته باشند، نیز برخورد خواهد کرد. برگزاری این رفراندوم چه تأثیری در سایر کشورهای همسایه و یا خود کشور عراق خواهد داشت. چراکه برخی تحلیلگران استقلال کردها را مقدمه‌ای برای تجزیه عراق می‌دانند؟ عراق تحت فشار نیروهای همسایه قرار خواهد گرفت و این استقلال انجام نخواهد شد. استقلال کردها علاوه بر کشور عراق برای همسایگان نیز امری مطلوب نیست چراکه اقلیم کردستان عراق از نظر حفظ تمامیت ارضی برای همسایگان نیز مهم است. ترکیه و عراق و سوریه زیر بار این استقلال نمی‌روند و اقلیم کردستان نیز به خوبی بر این امر واقف است و قطعاً با اقدامی غیرمنطقی این آرامش و بهره‌مندی از موقعیت توسعه اقتصادی و حیثیت بینالمللی را که کسب کرده است، با یک زیاده‌خواهی یکباره از دست نخواهد داد. قطعاً بروز هرگونه ناامنی در منطقه زمینه را برای گسترش فعالیت‌های تروریست‌ها در منطقه ایجاد می‌کند. به نظر شما برگزاری رفراندوم استقلال اقلیم کردستان چه تأثیری بر روند فعالیت تروریسم در منطقه خواهد داشت؟ بله همین‌طور است با استقلال اقلیم کردستان و بروز جنگ داخلی زمینه برای فعالیت تروریست‌ها فراهم و به طور کلی امنیت منطقه با بحران مواجه می‌شود که این برخلاف عقل و منطق است. در حالی‌که مسائل سیاسی باید به صورت منطقی و با تکیه بر خرد به‌ویژه در روزهایی که دولت عراق موفق به بیرون راندن داعش شده است، حل شود. از این رو ضروری است که در چنین شرایطی این استقلال شکل نگیرد. به اعتقاد من دولت عراق نیز متقابلاً باید امتیازاتی در حدود مرزی اقلیم کردستان قائل شود و طی توافقی روشن رابطه اقتصادی خود را با کردها روشن نماید. از دیگر سو رژیم صهیونیستی به دلیل این‌که در تخاصم با ایران به سر می‌برد، بدیهی است از هر شرایطی که به زیان ایران باشد حمایت می‌کند اما راه دشوار و بی‌فرجامی در پیش خواهد بود که نتیجه‌ای جز جنگ و درگیری در منطقه به دنبال نخواهد داشت.
خبرنگار: آرزو قادری