نوآوران آنلاین- در این یادداشت سعی ما بر این است که با کمترین واژگان بتوانیم بیشترین عوامل تأثیرگذار در شیوه پرداخت رسانه ها به جرم بپردازیم.
1ـ ارزش خبری جرم:
اخبار جنایی واجد مهمترین مؤلفه های ارزشگذاری خبر هستند؛ به خصوص: فوریت، قابلیت داستان پردازی، اهمیت شخصیتی، تازگی و هیجان آوری.
اخبار مربوط به جرائم جنسی و خشونت بار مخصوصا در مواردی که قهرمان خبر(مجرم یا قربانی) فردی با منزلت اجتماعی بالا یا مشهور باشد، واجد حداکثر مؤلفه های فوق هستند.
۲ـ ارزش سیاسی:
برخی از محققین مکاتب انتقادی معتقدند رسانه ها در خدمت نظام طبقاتی حاکم و سرمایه داری، به طرز هدفمند به تصویرگری جرم می پردازند. تفکرِ زیربنایی، بسط هژمون سرمایه داری است و هر شخصی که برخلاف نظم موجود حرکت کند به عنوان مجرم خطرناک تلقی می شود. این عمل با ایجاد "اضطراب اخلاقی" و بازنمایی معترضین به طبقه حاکم به عنوان "شیاطین مردم" انجام می شود.
رسانه هایی مثل “بی.بی.سی” با ادعای بی طرفی و منافع ملی به پوشش اخبار می پردازند. به عبارت دیگر، این شعار به معنای حمایت از منافع طبقه متوسط و حاکم جامعه انگلیس است.
برای مثال در سال ۱۹۶۸ معترضین جنگ ویتنام به عنوان مجرمین شورشی و طرفدار هرج و مرج نمایانده شدند.
۳ ـعوامل ساختاری:
فشار و توقعات نهادهایی مثل پلیس و دادگاه بر شکل پوشش خبری و تصویر جرم مؤثر است. معمولاً مطالبه این نهادها این است که رسانه ها توفیق و کارآمدی نظام های مقابله با جرم را پوشش داده و گزارش دهند.
تأکید رسانه ها بر "عینیت" و "بی طرفی” باعث می شود به منابع دست اول و رسمی مراجعه کنند. این رویکرد فرصتی در اختیار مقامات نظام عدالت کیفری قرار می دهد تا علاوه بر ارائه روایتِ مطلوب خود، تفاسیر شخصی را نیز در قالب خبر القاء کنند.
رسانه ها برای کسب خبر دست اول و داغ با نهادهای عدالت کیفری و پلیس رابطه ارگانیک و مذاکره منظم دارند که شدیدترین نوع آن در مورد روزنامه های متعلق به “روپرت مرداک” ثابت شده است. در این مذاکره طبیعتا خبرنگار دستِ پایین را دارد، چرا که اگر خبر بهتری تهیه نکند، اخراج می شود؛ اما پلیس یا مقامی که اخبار مطلوبش منتشر نشده اخراج نمی شود.
به عنوان یک نمونه روشن، خبرنگاری که قرار است واقعه شورش را گزارش کند باید در امنیت باشد. بنابراین از پشت سرِ نیروهای پلیس به فیلمبرداری یا عکسبرداری می پردازد. از این زاویه، پلیس، قربانیِ "ما" و شورشی ها "آن های” مجرم دیده می شوند.