بدترین ماهی‌ها، ماهی قنات و گودال‌ها و چشمه‌های کوچک و زمین‌های پست وآب‌های کثیف بدبو هستند (مخصوصاً اگر راکد باشند)؛ ماهی‌های بسیار بزرگ یا بسیار کوچک پرخار نیز برای مصرف مناسب نیستند و بهتر است از مصرف آن‌ها پرهیز شود.

 

بهترین روش مصرف ماهی، کباب کردن بر آتش است که برای معده سبک‌تر از بریان کردن در روغن است.

 

آشامیدن آب بعد از مصرف ماهی بسیار زیان‌آور است و موجب بیماری‌های مزمن می‌شود؛ مصرف ماهی همراه با شیر و تخم مرغ یا گوشت سایر حیوانات نیز بسیار زیان‌آور است و سبب بیماری‌های مزمن می‌شود.

 

سنگ موجود در سر ماهی تحت عنوان "حجرالحوت" نام دارد؛ کسانی که سنگ کلیه دارند، خوردن حجرالحوت در دفع سنگ کلیه نقش موثری دارد؛ بهتر است سنگ سر ماهی سنگسر جنوب باشد که در خواص بهتر از سایر ماهی‌ها است.

 

به روشهای مختلفی می‌توان خوراک ماهی را طبخ کرد؛ ماهی در شمال کشور استانهای مازندران و گیلان به شکل شکم‌پر طبخ می‌شود؛ اهالی مازندران و گیلان از سبزی چوچاغ یا چوچاک یا شیشاک بعنوان هاضم(هضم کننده) قوی ماهی و از گردو بعنوان مصلح ماهی و به‌دلیل رطوبت بالای هوا از"‌سیر" در ماهی شکم‌پر استفاده می‌کنند.

 

در جنوب ایران، ماهی به‌صورت قلیه‌ماهی طبخ می‌شودغ بهتر است مردم در جنوب همراه ماهی خرما میل کنند و در شمال کشور از زیتون بعنوان مصلح ماهی میل کنند.

 

بهترین زمان خوردن ماهی در وعده ناهار همراه با سیر یا خرما یا گردو و ترجیحا زیتون است؛ بدترین زمان خوردن ماهی، شب‌هنگام است؛ بیشتر کسانی که سکته کرده‌اند شب را ماهی میل کرده‌اند؛ بهتر است شب را به‌دلیل طبیعت سردش غذای با طبع گرم میل کرد.

 

در جمع‌بندی تدابیر ضروری مصرف ماهی باید توجه داشت که:

 

- هرگز همراه ماهی، ماست یا دوغ مصرف نشود.

 

-حتماً همراه ماهی، مصلحات آن (خرما، عسل، گردو، زنجبیل، ادویه‌جات گرم، ماهی به‌صورت شکم‌پر) خورده شود.

 

-مصرف ماهی بیشتر باید در فصل تابستان و فصول گرم سال باشد.

 

- ماهی در وعده غذایی ناهار مصرف شود و از مصرف آن در وعده شام پرهیز شود.

 

-افراد با طبع سرد (افراد بلغمی و سوداوی) از خوردن زیاد ماهی به‌شدت پرهیز کنند.

 

-هرگز همراه ماهی، آب ننوشید.