بخشی از توجه ویژه ما به نمک با ماده تشکیل دهنده اصلی آن یعنی سدیم در ارتباط است. بنابر گزارش انجمن قلب آمریکا، حدود ۷۵ درصد از سدیم مصرفی ما نه از نمکدان ها، بلکه از غذا‌های فرآوری شده و رستورانی سرچشمه می‌گیرد.

 

سدیم برای سلامت انسان ضروری است. این ماده معدنی با اعلام زمان دریافت یا تخلیه آب به بدن در تنظیم مایعات نقش دارد. در کنار آن، سدیم به حفظ و نگهداری انتقال دهنده‌های عصبی و انقباضات عضلانی - عملکرد‌هایی ضروری برای بقای انسان - نیز کمک می‌کند. در نتیجه، بدن انسان به گونه‌ای تکامل یافته است که به مصرف سدیم تمایل دارد، تا هرگز با کمبود آن مواجه نشود.

 

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ توسط پژوهشگران استرالیایی انجام شد، نشان داد که واکنش مغز به سدیم مشابه با واکنش آن به موادی مانند هروئین، کوکائین، و نیکوتین است، که تمایل بسیاری از ما به مصرف مواد غذایی با محتوای سدیم بالا را توضیح می‌دهد. متاسفانه، مصرف بیش از حد از یک چیز خوب نیز می‌تواند مضر باشد.

 

مغز در مواجهه با نمک

 

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ توسط پژوهشگران کانادایی با حضور ۱،۲۰۰ بزرگسال کم تحرک با عملکرد عادی مغز انجام شد، نشان داد که طی یک بازه زمانی بیش از سه سال، رژیم‌های غذایی با محتوای سدیم بالا با خطر افزایش یافته زوال شناختی پیوند خورده است. این نتایج مستقل از فشار خون بالا و کیفیت رژیم غذایی جهانی بود و نشان می‌دهند که مصرف سدیم ممکن است به تنهایی بر عملکرد شناختی در بزرگسالان کم تحرک اثراتی فراتر از رژیم غذایی کلی داشته باشد.

 

دلیل این که چرا سدیم برای مغز مضر است، به طور کامل مشخص نشده است، اما به گفته دکتر دیوید کاتز، یکی از پژوهشگران حاضر در مطالعه، ورزش ممکن است یک دیوار محافظتی برای مغز در برابر آثار مضر مصرف بیش از اندازه نمک ایجاد کند.

 

کلیه‌ها

 

سدیم از طریق ارسال سیگنال‌هایی به کلیه‌ها برای تعیین این که چه زمانی آب را حفظ کرده و چه زمانی آن را دفع کنند، نقشی کلیدی در متعادل کردن سطوح مایع در بدن انسان بازی می‌کند. یک رژیم غذایی با محتوای سدیم بالا می‌تواند در این فرآیند حساس اختلال ایجاد کند و افت عملکرد کلیه را موجب شود. در نتیجه آب کمتری از بدن دفع می‌شود، که ممکن است به فشار خون بالا منجر شود. این فشار مضاعف بر کلیه‌ها می‌تواند به بیماری کلیوی یا تشدید مشکلات کلیوی موجود منجر شود.

 

همچنین، رژیم‌های غذایی پر سدیم ممکن است خطر ابتلا به سنگ‌های کلیه را افزایش دهند. دلیل اصلی شکل گیری سنگ‌های کلیه کلسیم ادراری است، که این ماده معدنی در افرادی که سدیم فراوان مصرف می‌کنند، افزایش می‌یابد.

 

استخوان‌ها

 

به اعتقاد برخی از کارشناسان، دفع بیش از حد کلسیم از طریق ادرار خطر تضعیف استخوان‌ها را به همراه دارد. در بلند مدت، این دفع کلسیم با پوکی استخوان، به ویژه در زنان یائسه، پیوند خورده است.

 

قلب

 

به واسطه اثر احتباس آب، مصرف بیش از اندازه نمک می‌تواند در برخی افراد به فشار خون بالا منجر شود. فشار خون نیروی است که خون با هر پمپاژ قلب به دیواره شریان‌ها وارد می‌کند، و فشار خون بالا می‌تواند به شرایطی جدی، مانند سکته مغزی و نارسایی قلبی، منجر شود. اگرچه فشار خون با افزایش سن به طور طبیعی افزایش می‌یابد، بنابر گزارش انجمن قلب آمریکا، کاهش مصرف نمک می‌تواند به پیشگیری از افزایش بیش از حد فشار خون کمک کند.

 

پوست

 

نمک بیش از حد در رژیم غذایی می‌تواند موجب نشانه‌ای به نام ادم شود. ادم به واسطه تورم، به ویژه در دست‌ها و پاها، که در نتیجه احتباس مایع شکل می‌گیرد، تعریف می‌شود. مصرف بیش از حد نمک به طور معمول موجب این شرایط می‌شود. این تورم زندگی انسان را در معرض تهدید قرار نمی‌دهد و نشانه‌ای از یک مشکل سلامت زمینه‌ای دیگر است، تا این که خود یک بیماری باشد. با افزایش سن، انسان نسبت به تورم ناشی از مصرف نمک مستعدتر می‌شود.

 

معده

 

مطالعه‌ای که در سال ۱۹۹۶ در نشریه International Journal of Epidemiology منتشر شد، نشان داد که مرگ و میر ناشی از سرطان معده هم در مردان و هم زنان پیوند نزدیکی با مصرف نمک داشته است. همچنین، مصرف نمک فراوان با زخم‌های معده مرتبط بوده است. دلیل این شرایط به طور کامل درک نشده است، اما مطالعه‌ای دیگر این تئوری را مطرح کرد که نمک ممکن است اثری مخرب بر غشا مخاطی معده داشته باشد و بافت معده را ناسالم و غیرعادی سازد.