دکتر مهران موثقی Mehran Movassaghi، مدیر مرکز بهداشت مردان در مرکز بهداشتی سنت جان در سانتا مونیکا Santa Monica، کالیفرنیا می گوید:زمانی که با قدرت به چیزی برخورد می کنید، عروق خونی زیر پوست پاره شده و باعث می شود خون از داخل آنها به بیرون نشت کند. این امر منجر به بروز لکه های آبی مایل به بنفش روی پوست می شود.

 

اما گاهی لازم نیست پا یا دستتان به جایی برخورد کند تا باعث بروز کبودی شود. علت این مسئله این است که رگ های خونی آسیب پذیرتر شده و به آسانی کبود می شوید.

 

و گرچه استراحت، یخ و بالا نگه داشتن بخش کبود شده بدن می تواند به بهبود این لکه های زشت کمک کند، اما بهتر است از این روش ها برای بهبود کبودی استفاده نکنید. در ادامه به 6 دلیل غیر منتظره اشاره می کنیم که باعث کبودی بدن می شوند و روش های بهبود کبودی را نیز بیان می کنیم. 

 

1. کبودی بدن بر اثر آفتاب

 

دکتر سینتیا بیلی Cynthia Bailey دیپلمات هیئت امریکایی پوست توضیح می دهد: به مرور زمان اشعه های مضر UV در خورشید می توانند باعث حل شدن کلاژن شوند – کلاژن بافت اسفنجی در لایه دوم پوست است. کلاژن مانند یک بالشتک عمل می کند و از شبکه رگ های خونی زیر پوست محافظت می کند.

 

بدون میزان مناسب از این اسفنج (کلاژن) رگ های خونی بیشتر در معرض پارگی قرار می گیرند که منجر به بروز لکه های سیاه و رنگی روی پوست می شود. 

 

این فرایند خیلی سریعتر از آنچه فکر می کنید اتفاق می افتد. از لحاظ تئوری دکتر بیلی می گوید یک تابستان گرم کافیست تا این حالت به وجود آید. بنابراین اگر نمی توانید کلاژنی را که در تابستان از دست داده اید را به حالت اول برگردانید، می توانید اطمینان حاصل کنید که بیش از این آسیب به پوست خود وارد نمی کنید. زمانی که در محیط باز هستید، حتما ضد آفتاب استفاده کنید و آن را به طور منظم تجدید کنید.

 

2.  کبودی بدن بر اثر افزایش سن

 

حتی اگر در یک روز ساعت ها در مقابل نور خورشید نباشید، اما به مرور زمان قرار گرفتن در معرض نور محافظت نشده خورشید منجر به شکستن کلاژن و نازک تر شدن آن می شود و در نتیجه شما را در مقابل کبودی حساس تر می کند. 

 

شکستن کلاژن ناشی از افزایش سن برای هر کسی با درجات مختلف اتفاق می افتد و شدت آن به ضخامت پوست و میزان حساسیت شما به نور خورشید بستگی دارد. به عنوان مثال افرادی که دارای پوست روشن هستند، معمولا نسبت به افراد دارای پوست تیره به نور خورشید حساس ترند.

 

دکتر بیلی می گوید: برخی افراد کبودی ناشی از افزایش سن را احساس نمی کنند تا زمانی که پیر می شوند، اما دیگران ممکن است در سنین 40 تا 50 سالگی دچار این عارضه شوند.

 

هیچ راه موثری برای پیشگیری از کبودی ناشی از افزایش سن وجود ندارد، اما استفاده از کرم ضد آفتاب می تواند برای مدت بیشتری کلاژن پوست را حفظ کند.

 

3. کبودی بدن بر اثر مصرف نوشیدنی های الکلی

 

الکل یک وازودیلاتور* vasodilator است یعنی باعث می شود رگ های خونی به طور موقت شل و گشاد شوند.دکتر اسکات شوارتزولدر Scott Swartzwelder یکی از نویسندگان کتاب حقایقی درباره مصرف و سوء مصرف از الکل تا اکستازی می گوید:  گشاد شدن رگ های خونی باعث افزایش جریان خون در تمام بدن و از جمله نزدیک به سطح پوست می شود.

 

*وازودیلاتور vasodilator:گشاد کننده رگ های خونی

 

هر چه خون بیشتری در رگ ها جریان پیدا کند، به این معناست که اگر یکی از رگ ها آسیب ببیند خون بیشتری از آن به بیرون نشت می کند – به عنوان مثال اگر پای شما به گوشه میز برخورد کند. به علاوه بعد از نوشیدن مشروبات الکلی میزان هوشیاری و تعادل شما کاهش پیدا می کند و احتمال هر گونه صدمه دیدن افزایش پیدا می کند، بنابراین احتمال اینکه روز بعد با بدنی کبود از خواب بیدار شوید، بیشتر خواهد بود.

 

4. کبودی بدن بر اثر مصرف داروهای خاص

 

داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین و هپارین – که برای شرایطی مانند ریتم غیر طبیعی قلب و نقص مادرزادی در قلب تجویز می شوند – می توانند احتمال بروز کبودی را در بدن شما افزایش دهند.

 

دکتر موثقی می گوید: داروهای رقیق کننده خون و ضد انعقاد زمان لخته شدن خون – زمانی که خون به شکل یک مایع ژله ای در آمده و خونریزی متوقف می شود -  را افزایش می دهند. به همین دلیل است افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، راحت تر و شدیدتر از دیگران کبود می شوند. 

 

داروهای ضد درد بدون نسخه، مانند آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هم باعث رقیق شدن خون می شوند. این داروها آنزیم خاصی را که برای لخته شدن خون مورد نیاز است، مهار می کنند. بیشتر از یک هفته از این داروها مصرف نکنید، مگر زیر نظر پزشک.

 

5. کبودی بدن بر اثر کمبود برخی ویتامین ها در رژیم غذایی

 

ویتامین C، K و B12 نقش مهمی در کمک به لخته شدن خون بازی می کنند. زمانی که به اندازه کافی از این ویتامین ها دریافت نکنید، حتی یک ضربه خفیف می تواند منجر به بروز یک کبودی بزرگ شود.

 

کمبود تغذیه در بین افراد جوان سالم که یک رژیم غذایی متنوع دارند، رایج نیست. اما اگر غذاهای ناسالم و تنقلات زیاد می خورید و میوه و سبزیجات به اندازه کافی مصرف نمی کنید، ممکن است به اندازه کافی ویتامین C یا K دریافت نکنید. دیگر نشانه های کمبود ویتامین C عبارتند از خستگی زیاد و سرعت کم در بهبود زخم ها. نشانه های کمبود ویتامین K هم عبارتند از خون دماغ یا خونریزی از لثه ها.

 

به علاوه اگر گیاهخوار هستید، بیشتر در معرض کمبود ویتامین B 12 خواهید بود، زیرا این ویتامین در پروتئین های حیوانی یافت می شود. دیگر نشانه های کمبود ویتامین B 12 عبارتند از: بی حسی یا سوزن سوزن شدن در دست یا پا، ضعف و خستگی. اگر فکر می کنید در رژیم غذایی شما کمبودی وجود دارد، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

 

6. کبودی بدن بر اثر ابتلا به یک بیماری جدی

 

معمولا کبودی های خفیف و بدون علت نگران کننده نیستند، اما در موارد نادر این کبودی ها ممکن است نشانه یک بیماری جدی باشند، مانند دیابت نوع 2، سرطان خون یا لوسمی  leukemia.

 

دکتر موثقی می گوید: اگر بیشتر از 2 هفته دچار کبودی غیر عادی و غیر قابل توضیح شده اید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن بررسی شود. قند خون بالا باعث می شود بهبود پوست به شکل موثر انجام نشود و خطر بروز کبودی های شدید را افزایش می دهد و یا اینکه بهبود کبودی ها زمان زیادی طول می کشد. افراد مبتلا به لوسمی یا سرطان خون پلاکت های کمتری در خون خود دارند که باعث خونریزی عروق خونی می شود و همچنین مب تواند میزان کبودی را افزایش دهد.

 

بنابراین اگر بیشتر از حد معمول دچار کبودی های غیر قابل توضیح می شوید، لازم است مورد معاینه پزشک قرار بگیرید. پزشک آزمایش خون یا دیگر آزمایش های تشخیصی را برای تعیین علت انجام خواهد داد.