نوآوران آنلاین- محمدحسن طالبیان که شنبه ۴ اسفند در آیین افتتاح دومین همایش تخصصی توانمندسازی میراث معماری و شهری در برابر زلزله صحبت می‌کرد، با بیان این که بعد از وقوع زلزله "ورزقان" در آذربایجان شرقی، بالاخره سازمان میراث فرهنگی به عضویت ستاد بحران کشور درآمد، پیش از آن گویا «میراث‌فرهنگی» را برای ورود به چنین مباحثی زیاد جدی نمی‌گرفتند و سرانجام در زلزله کرمانشاه به صورت جدی‌تر وارد شدیم و خوشبختانه دستاوردهایی نیز برایمان به دنبال داشت.
به گفته‌ی وی؛ با احداث ساختمانی در دانشگاه یزد، انرژی در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت. حتی تجربه‌های بم در ساخت آن، مورد بهره‌برداری قرار گرفت در واقع این موارد می‌تواند به میراث‌فرهنگی بهتر کمک کند، آنچه که مسلم است از تجربیات به دست آمده می‌توان بهره‌برداری کرد.
او سالی که گذشت را سالی نسبتا خوب در حوزه‌ی میراث‌فرهنگی دانست و ادامه داد: در این سال دو کارگاه در حوزه میراث فرهنگی فعال شد، علاوه بر این همایش مهم، کارگاه گروه مرمت «ایسکارسا» که اواسط سال در رشته‌های مختلف آغاز به کار کردند و کارشناسان از نزدیک در فضاهای تاریخی و مورد بحث شرکت می‌کردند و با یکدیگر بحث و گفت‌وگو داشتند.
وی با اشاره به انتشار گزارش درباره‌ی زلزله در اوایل دهه شصت و در مجله اثر اظهار کرد: در طول سال‌های بعد گزارش‌های زیادی درباره زلزله و میراث فرهنگی منتشر شد، حتی ۲۵ سال پیش نیز یک گزارش درباره‌ی «خرقان» منتشر شد، بعد از آن تا زلزله‌ی بم گزارش به صورت وجود نداشت تا زلزله بم و تخریب گسترده‌ای که در شهر تاریخی و ارگ بم رخ داد که توجه‌ها را برای مقاوم‌سازی آثار به دنبال داشت. حتی با وقوع زلزله، در فراخوانی از همه متخصصان داخلی و خارجی درخواست کمک و ارایه‌ی راهکار شد و در نتیجه نیز یک بیانیه منتشر شد و پنج گروه آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی و ایرانی کار عملیاتی خود را در این زمینه آغاز کردند.
طالبیان با تاکید بر اینکه در این شرایط نه می‌توان دانش مدرن به کار برد و نه دانش سنتی، اضافه کرد: در این موضوع باید دانش کاملی از همه چیز باشد، این موضوع چند رشته‌ای شاید حکایتی از این اتفاق است که باید تعاملاتی با کارشناسان در حوزه‌های مختلف آموزشی داشته باشیم، در واقع برای آموزش ناظران و دستاوردهای آنها و برای موارد دیگر نیاز به آموزش‌های دوره‌ای داریم، از سوی دیگر استادکاران باید در جریان جدیدترین روش‌های مرمتی قرار می‌گیرد.
او با اشاره به اینکه در گذشته نمی‌دانستیم چه طور پی‌های یک‌ستون را باید به صورت یکپارچه به زمین وصل کرد بنابراین چنین موردی نشان می‌دهد اتفاقات و کارها به صورت تکنیکی بالا رفته‌اند، ادامه می‌دهد: با این وجود حتی همه دست‌اندرکارانی که ساختمان‌های تاریخی را خوب می‌شناسند نباید انتظار داشته باشند که با ساختمان‌های قدیمی نیز در هشت ریشتر زلزله جواب بدهد، آن هم در شرایطی که برخی ساختمان‌ها در اختیار مهندسانِ صرف است، در حالی که بنا باید اصالت خود را نیز داشته باشد تا بتوان در مواقع مورد نیاز از آن حفاظت کرد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان اینکه بیش از ۹۰% اشیای موزه‌ای و تاریخی در مخازن هستند، می‌گوید: باید شناخت کافی از آثار تاریخی موجود در موزه‌ها و حتی در مخازن داشته باشیم و پژوهشگاه میراث فرهنگی نیز در حد موضوعات زمین شناسی سازه‌ای به ما کمک کند تا دانش سنتی را بشناسیم و آن را جدی بگیریم و بتوانیم به آن کمک کنیم.
به گفته‌ی معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری؛ برگزاری نمایشگاهی که دست‌اندرکاران در حوزه مرمت آثار دارند، موظف به معرفی آثار در تمام ابعاد خود هستند.
«دومین همایش تخصصی دوسالانه توانمندسازی میراث معماری و شهری در برابر زلزله» در حالی صبح شنبه در موزه ملی ایران کار خود را آغاز کرد که حضور کم‌رنگ کارشناسان مرمت سازمان میراث فرهنگی به وضوح مشخص بود.
از سوی دیگر به نظر می‌رسد هنوز آن طور که باید توجه چندانی به مخاطراتی که وقوع زلزله می‌تواند روی آثار تاریخی داشته باشد را درک نکرده‌اند، شاید به همین دلیل پیروز حناچی - شهردار تهران - نیز که نامش در لیست سخنرانان آئین افتتاحیه این همایش بود، به مراسم نیامد یا خبری از علی اصغر مونسان - رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری – دست‌کم در این آئین نبود تا نشان دهد چقدر نسبت به این اتفاق حساس است!
در این همایش سه روزه که تا دوشنبه ششم اسفند ادامه دارد در روز نخست سه پنل با ارائه‌ی مقاله‌های «ملاحظات ژئوتکنیکی لرزه‌ای بر استحکام‌بخشی بناهای تاریخی» و دو مقاله انگلیسی دیگر، «مطالعه موردی احداث شبستان زیرین صحن امام هادی (ع) حرم حضرت معصومه (س) در مجاورت ابنیه تاریخی»، «چالش‌های پیش‌رو در شناخت رفتار سازه‌ای مصالح، مطالعه موردی: مناره ۱۰۰۰ ساله آجری کج شده در عراق»، «بررسی عددی راهکاری جدید در کاهش مخاطرات زلزله برای بناهای تاریخی»، «طرح مقاوم سازی لرزه‌ای موزه ملی ایرانی»، «تبریز پس از زلزله سال ۱۱۹۳ قمری»، «سامانه‌های پویای مدیریت گردشگری و تاب آوری بناها در زلزله» و «مسجد حاح رحملی، مسائل سازه‌ای، ژئوتکنیکی و علاج بخشی» ارائه می‌شود.
در دومین روز از این همایش در روز یکشنبه پنجم اسفند؛ علاوه بر ارائه‌ی دو مقاله‌ی انگلیسی «جمعه مسجد اردبیل، ارزیابی فنی و سازه‌ای از آسیب شناسی تا طرح سازه»، «نقش خاک مسلح در حفاظت و مرمت بناهای تاریخی»، «بررسی آسیب پذیری لرزه‌ای مسجد فخرالدوله»، «بازار تاریخی کاشان، آسیب شناسی، ارزیابی ایمنی لرزه‌ای و پیشنهاد روش بهسازی»، «عوامل پایداری عناصر عمودی باربر بناهای تاریخی شهر تبریز در برابر زلزله»، «تاب آوری ساختمان‌های مهم عمومی در برابر زلزله» ارائه می‌شوند.
همچنین در آخرین پنل دومین روز، قرار است پنلی تخصصی با عنوان «میراث شهری و مواجهه» با ارائه‌ی سعید ایزدی و سه کارشناس دیگر برگزار شود.
در سومین روز از این همایش نیز قرار است «استانداردسازی ابزار حفاظت سازه‌ای موقت بناهای تاریخی در برابر زلزله»، «ارزیابی مخاطرات ژئوتکنیک کاخ صاحبقرانیه» و «گنبد جبلیه؛ تجربه‌ای تاریخی از پایداری در برابر زلزله» ارائه شود.
قبل از اختتامیه و قرائت بیانیه در این همایش، نیز پنل تخصصی با موضوع گفت‌وگو با مهمانان و کمیته علمی برگزار می‌شود.