نوآوران آنلاین- نتایج پژوهشی که توسط محققین ایرانی انجام شده نشان میدهد که طراحی و انجام تمرینات پیلاتس، میتواند با کمک به کاهش ناتوانی در بیماران، کیفیت زندگی آنها را ارتقا دهد.
بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا «اماس»، یک اختلال التهابی مزمن و عودکننده در سیستم اعصاب مرکزی است که سبب آسیب به سلولهای عصبی میگردد. در ایران، حدود 40 الی 50 هزار نفر بیمار مبتلا به این بیماری وجود دارد.
نشانههای بالینی اماس شامل مواردی همچون ضعف، لرزش، درد، فلجی، اختلالات خواب و موارد دیگری میگردد که هر یک میتواند برای فرد بیمار مشکلات اجتماعی و شغلی ایجاد نماید. در این میان، خستگی شایعترین مشکل در مبتلایان به این بیماری است که باعث کاهش کیفیت زندگی آنان میگردد.
برای جلوگیری از گسترش علائم اماس، یکی از مهمترین راهکارها، استفاده از درمانهای تکمیلی نظیر فعالیتهای ورزشی است. تمرینات ورزشی خصوصاً از نوع هوازی، سبب کاهش تواناییهایی که وابسته به سیستم عصبی مرکزی هستند شده و همچنین موجب بهبود و پیشرفت شاخصهای کیفیت زندگی میگردند.
در این رابطه گروهی از پژوهشگران ایرانی از دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و دانشگاه علوم پزشکی و خدماتی درمانی امام رضای تبریز، مطالعهای را انجام دادهاند که در آن تأثیر ورزش جذاب «پیلاتس» بر خستگی، ناتوانی حرکتی و انعطافپذیری عضلانی بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بررسی شده است.
پیلاتس که امروزه بهطور ویژهای موردتوجه فیزیوتراپها قرار گرفته، یک نوع تمرین ورزشی است که بهمنظور تصحیح وضعیت بدن و اغلب بهصورت خوابیده انجام میشود.
در این تحقیق، 34 زن مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس از بین اعضای انجمن بیماران مولتیپل اسکلروزیس استان آذربایجان شرقی در شهر تبریز و با میانگین سنی31 سال که از لحاظ وزن و شاخص توده بدنی در شرایط مناسبی بودند، وارد مطالعه گردیدند.
روش انجام پژوهش به این شکل بود که یک گروه از این افراد بهصورت سه روز در هفته، هر جلسه 60 دقیقه و به مدت کلی 8 هفته در یک برنامه تمرینی پیلاتس شرکت کردند. اما دسته دوم در هیچ برنامه تمرینی ورزشی شرکت داده نشدند. در پایان، هر دو گروه از لحاظ میزان ناتوانی در انجام حرکات ورزشی، شدت خستگی ناشی از فعالیت بدنی و انعطاف عضلانی مورد ارزیابی و مقایسه علمی قرار گرفتند.
یافتههای این مطالعه نشان میدهد که با انجام تمرینات پیلاتس، شدت خستگی در گروه ورزش، کاهش قابلملاحظهای مییابد. بنا بر گفته محققین فوق، این احتمال وجود دارد که کاهش خستگی در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس منجر به بهبود عملکرد حرکتی آنان نیز شود.
همچنین نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که انجام این تمرینات منجر به بهبود ناتوانی حرکتی مانند گام برداری در زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس میشود.
علاوه بر این، یافتهها نشان میدهند که اندازه انعطافپذیری عضلانی گروه اول در مقایسه با گروه دوم افزایش قابلتوجهی داشته است. این تغییرات مثبت میتواند ناشی از اثر پیلاتس بر بهبود قابلیت کارایی انقباض عضلانی در این افراد باشد.
این بهبود کارایی با افزایش جریان خون در بافتهای عضلانی، موجب هماهنگی بیشتر سیستم عصبی- عضلانی شده و عملکرد حرکتی را توسعه میدهد.
پژوهشگران با استناد به نتایج پژوهش خود، اظهار داشتهاند که انجام تمرینات ورزشی پیلاتس از طریق بهبود خستگی و ناتوانی حرکتی و همچنین با ایجاد انعطافپذیری عضلانی، باعث بهبود کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس میگردد. بنابراین، تمرینات پیلاتس میتوانند بهعنوان روشی مطمئن، مهم و غیرتهاجمی برای درمان بیماران مذکور به کار گرفته شود.
قابلذکر است نتایج مطالعه فوق به صورت مقالهای علمی پژوهشی در نشریه «مدیریت ارتقای سلامت» وابسته به انجمن علمی پرستاری ایران به چاپ رسیده است.