کد خبر : 465222 تاریخ : ۱۴۰۱ سه شنبه ۲۹ شهريور - 20:42
مشخص نبودن علت اوتیسم موجب شده امکان پیشگیری وجود نداشته باشد دکتر سیما فردوسی / روان‌شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه

نوآوران آنلاین- کلمه اوتیسم به معنای در خود ماندن و در درون خود فرو رفتن است؛ به این معنا که کودکان مبتلا به اوتیسم در درون خود هستند و به‌عبارتی در لاک خود فرو می‌روند و قادر به برقراری ارتباط مؤثر با محیط بیرون نیستند و به محرک‌های بیرونی پاسخی نمی‌دهند و این محرک‌ها قدرت برانگیزندگی آن‌ها را ندارد. در برخی موارد نیز مطرح شده است که کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به افراد و اشیاء دیدی یکسان دارند و قدرت تفکیک شیء و یا یک انسان را ندارند.

اوتیسم، اختلالی است که در یک طیف قرار دارد؛ وقتی می‌گوییم طیف یعنی روی پیوستار باید آن را مورد بررسی قرار دهیم. چراکه از حالت خفیف و متوسط تا شدید را می‌توان برای این اختلال متصور شد. علائم اوتیسم قبل از سی ماهگی قابل ملاحظه و تشخیص است. یعنی در دو سال نخست زندگی کودک، والدین از بررسی رفتارش می‌توانند متوجه ابتلای فرزندشان به اوتیسم شوند. کودک مبتلا به اوتیسم در برقراری رابطه با دیگران دچار اختلال است؛ به این معنا که در ارتباط با دیگران اصلاً نگاه نمی‌کنند و هیچ عملکرد و واکنشی از خود نشان نمی‌دهند. البته حالت برعکس نیز وجود دارد و برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم عملکرد بالایی از خود نشان می‌دهند اما در برقراری رابطه و بازی با سایر بچه‌ها مشکل خواهند داشت و از این‌رو بیشتر با خود به صورت انفرادی بازی می‌کنند و با دیگر بچه‌ها بازی نمی‌کنند. گاهی اوقات در تکلم نیز این افراد دچار مشکل می‌شوند؛ به این صورت که تا حدی صحبت کنند و سپس پس‌روی می‌کنند. برخی نیز رفتارهای تکانه‌ای دارند و ممکن است دیگر دوستان‌شان را مورد اذیت و آزار خود قرار دهند. تکلم و برقراری ارتباط، مشکل اصلی این کودکان است و در بسیاری از موارد همچون ناشنوایان عمل می‌کنند و پاسخ نمی‌دهند. بسیاری از کودکان در حالت عادی تمایل دارند که مادران‌شان آن‌ها را در آغوش بگیرند و مورد ناز و نوازش و محبت قرار دهند اما کودکان اوتیسم این تمایل را ندارند ازاین‌رو می‌توان گفت یک مادر از همان ابتدای تولد با دیدن این علامت می‌تواند به ارتباط مخدوش فرزندش و ممانعت او از عدم تماس چشمی و همچنین عدم واکنش به کنش‌ها پی ببرد. در بسیاری از موارد والدین این کودکان تصور می‌کنند که کودک‌شان ناشنواست اما این‌طور نیست و فقط کودکشان همچون ناشنوایان عمل می‌کند. علاوه بر این‌که این کودکان باید مورد بررسی قرار گیرند، به والدین‌شان نیز باید آموزش‌های لازم داده شود.

درخصوص بروز این اختلال روانی، تئوری‌های مختلفی عنوان شده است اما هنوز به نتیجه مشخصی به عنوان علت اصلی دست نیافته‌اند. برخی تئوری مادران‌یخچالی را علت بروز این اختلال عنوان می‌کنند. تئوری مادران یخچالی چنین توجیه می‌کند که مادران کودکان مبتلا به اوتیسم از ابتدای تولد، مادران گرم و صمیمی با فرزندان‌شان نبودند و علت ابتلای کودکان به اوتیسم‌ را در رفتار سرد این مادران می‌دانند. تئوری دیگر بر گیرنده‌های حسی تأکید و چنین عنوان می‌کند که از همان ابتدا به دلایل نورولوژیک و یا بیولوژیک گیرنده‌های حسی‌ کودکان مبتلا به اوتیسم چندان قوی عمل نمی‌کرد و قادر به دریافت‌های حسی نبودند. به این معنا که گیرنده‌های حسی در این بچه‌ها مشکل دارد و فاقد اطلاعات حسی هستند. هنوز مشخص نیست که چرا کودکان مبتلا به اوتیسم به صداها پاسخ نمی‌دهند و در برخی موارد نیز گاهی اوقات کودکان اوتیسم دست‌های‌شان را روی گوش‌شان می‌گیرند که صداها را نشوند. تئوری های دیگری دلایل ابتلا به اوتیسم را مشکلات ژنتیکی، عوامل طبیعی، مصرف داروها در زمان بارداری و یا سن والدین برای بچه دار شدن عنوان می کنند. متأسفانه مشخص نبودن علت اصلی بروز اختلال اوتیسم موجب شده تا اکنون امکان پیشگیری از بروز این اختلال وجود نداشته باشد.

نبوغی که در افراد سالم دیده می‌شود در افراد مبتلا به اوتیسم دیده نشده است و از سوی دیگر شاهد الگوی عجیب‌وغریب رفتاری از سوی آن‌ها هستیم؛ برای نمونه دیده شده که کودک مبتلا به اوتیسم نُت‌های موسیقی پیچیده را به خوبی یاد می‌گیرد که این امر نشان از آن دارد که در این زمینه از هوش بسیار قوی برخوردار است. یکی از مشکلاتی که تشخصی اوتیسم را دشوار می‌کند این است که ممکن است کودک مبتلا به اوتیسم، اختلال‌های روانی دیگری را نیز دیگر داشته باشد که در چنین شرایطی الگو پیچیده‌تر می‌شود.