نوآوران آنلاین- بر کسی پوشیده نیست که در شرایط کنونی "فیلترینگ" موجب تعمیق شکاف میان مردم و حکومت شده است و بر شدت نارضایتی های اجتماعی افزوده است.
شاید در نگاه نخست چنین به نظر برسد که فیلترینگ امری اجتماعی برای سانسور در شبکه های اجتماعی و راهی برای عدم دستیابی افراد به برخی محتواهای تولید و منتشر شده در فضای مجازی است، اما در واقعیت چنین نیست و تمام ابعاد زندگی افراد را اعم از اجتماعی و یا اقتصادی دربرمی گیرد و بر تمام وجوه زندگی تاثیرگذار خواهد بود.
طی سال های اخیر به ویژه از زمانی که کرونا در کشورمان شیوع یافت بسیاری از کسب و کارها به سمت مجازی شدن رفتند و شاهد رشد آنلاین شاپ هایی بودیم که در فضای کسب و کار رونق قابل توجهی یافتند، اما اکنون فیلترینگ آسیب های جبران ناپذیری بر پیکر کسب و کارهای اینترنتی وارد ساخته و مشکلات بسیار زیادی ایجاد کرده است.
این در حالی است که بخش قابل توجهی از کسب و کارها در همه اقتصادهای دنیا را کسب و کارهای مجازی تشکیل می دهند، اما در کشور ما متاسفانه به دلیل فیلترینگ این امکان وجود ندارد.
در همین خصوص عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی در توییتی آورده است: «در این که فضای مجازی در کشور باید مدبرانه مدیریت شود، شکی نیست. ولی فیلترینگ به هیچ وجه یک روش مدبرانه برای مدیریت نیست. استفاده ۸۰ درصد مردم کشورمان از فیلترشکن و تشکیل بازار بزرگ سیاه در پهنه اقتصاد کشور تحت عنوان فیلترشکن فروشی که بنا بر برخی گزارش‌ها با اقتصاد رسمی ارتباطات کشور برابری دارد! خسارت ده‌ها هزار میلیارد تومانی کسب و کارهای اینترنتی و گره خوردن معیشت و درآمد و خدمات گروه های عمده‌ای از مردم به بسترهای شبکه های اجتماعی. آسیب جدی فیلترینگ به امنیت اقتصاد دیجیتال و در معرض خطر قرارگرفتن شبکه اینترنت کشور. تهدید آزادی‌های مشروع مردم و جامعه، تاثیر منفی در روند پیشرفت و توسعه کشور دارد. بنابراین، فیلترینگ از این جهت یک مانع در برابر توسعه و پیشرفت کشور است».
این روزها بسیاری از کسب و کارهای مجازی گله از آسیب های فیلترینگ بر معیشت شان دارند و چنین عنوان می کنند که تداوم کسب و کارها می تواند تیعات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
در شرایط کنونی که اقتصادهای دنیا به سمت دیجیتالی و آنلاین شدن حرکت می کنند، اما در کشورمان این چنین گرفتار فیلترینگ هستیم و راه برای کسب و کارهای آنلاین هموار نیست.
در دنیایی که هر روز در حال توسعه دیجیتالی است و تلاش کشورهای مختلف در راستای تقویت زیر ساخت های دیجیتالی می باشد و استارتاپ ها نقش بسیار مهمی در دستیابی به توسعه اقتصادی ایفا می کنند اما در ایران، فیلترینگ مانع رشد و توسعه اقتصادی شده است.
این در حالی است که در سایه دیجیتالی شدن اقتصاد می توانیم شاهد توسعه در بخش های مختلف باشیم.
افزون بر آسیب های اقتصادی که فیلترینگ بر بدنه اقتصاد کشور وارد ساخته است، در حوزه اجتماعی نیز جامعه شناسان نسبت به این رویه ابراز نگرانی می کنند و تداوم فیلترینگ را نه تنها به نفع کشور نمی دانند، بلکه آن را زیانبار نیز می دانند.
بسیاری از جامعه شناسان معتقدند که فیلترینگ هیچ فایده ای به دنبال نداشته است و اقدامی عبث بوده است؛ چرا که افراد برای حضور در فضای مجازی از فیلترشکن های مختلف استفاده می کنند و راه ورود به این فضا مسدود نشده است.
به واقع نیز چنین است و نمی توان ادعا کرد که فیلترینگ، دسترسی به محتوای مجازی را محدود کرده است، چرا که فیلترشکن ها دسترسی به فضای مجازی را امکان پذیر کرده اند، اما نکته قابل توجه در این میان دسترسی فرزندان به محتوای غیراخلاقی است که در سایه استفاده از فیلترشکن ها اکنون گرفتارش هستیم.
پیش از این فرزندان خانواده ها نیازی به فیلترشکن ها نداشتند؛ چرا که به راحتی امکان تبادل اطلاعات در فضای مجازی برای شان فراهم بود، اما اکنون نصب انواع فیلترشکن ها امکان دسترسی به محتوای غیراخلاقی را نیز فراهم کرده است و تبعات اجتماعی به دنبال داشته و آسیب هایی بر روح و روان فرزندان وارد ساخته است.
از این رو باید اذعان داشته باشیم که فیلترینگ تبعات اقتصادی و اجتماعی گسترده ای به دنبال داشته است و به گواه شواهد موجود، اقدامی بیهوده تلقی می شود و تنها جیب فروشندگان فیلترشکن را پُر کرده است؛ به طوری که امروزه با مافیای فیلترشکن مواجه هستیم و افراد هزینه های قابل توجهی برای خرید فیلترشکن پرداخت می کنند.
پرواضح است که کنترل دسترسی شهروندان به محتوای تولید شده در فضای مجازی امروزه طرحی شکست خورده است؛ چرا که فیلترشکن ها امکان استفاده از فضای مجازی را فراهم ساخته اند و باید اذعان داشته باشیم که فیلترینگ، راهکار مناسبی برای کنترل شبکه های اجتماعی نیست و فقط بر بی اعتمادی افراد جامعه نسبت به حاکمیت افزوده است.
طبیعتاً در شرایطی که شهروندان این چنین شاهد فیلترینگ گسترده هستند و به وضوح شاهد آسیب های آن بر معیشت و اقتصادشان هستند، اعتمادشان نسبت به مسئولان جامعه خدشه دار می شود؛ اتفاقی که اکنون شاهدش هستیم و بر همین اساس دکتر پزشکیان در جریان رقابت های انتخاباتی رفع فیلترینگ را به عنوان یکی از مهم ترین برنامه های دولت عنوان و وعده هایی در این راستا مطرح کرد.
اکنون مردم چشم انتظار تحقق وعده های انتخاباتی هستند و با نگاهی ویژه، عملکرد دولت درخصوص رفع فیلترینگ به عنوان یکی از مهم ترین وعده های انتخاباتی دولت چهاردهم را مورد بررسی قرار می دهند. امیدواریم دکتر پزشکیان به اجرای سیاست هایی بپردازد که تامین کننده منافع عموم مردم است تا شکاف ایجاد شده میان شهروندان و حاکمیت تا حدی ترمیم شود و اعتماد از دست رفته بازیابی گردد.