پوسیدگی مغز؛ پیامد پیمایش مکرر و بی هدف در شبکه های اجتماعی

مترجم: آرزو قادری

امروزه به‌دلیل رشد استفاده از شبکه‌های اجتماعی افراد ساعات زیادی را در این فضا به سر می‌برند و سنین مختلف از سالمندان تا جوانان و حتی درحال‌حاضر کودکان نیز از شبکه‌های اجتماعی به میزان بسیار زیادی طی روز استفاده می‌کنند.

پیمایش مداوم این فضا و وقت‌گذرانی بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی باعث شده تا افراد فرصت کمتری برای مطالعه و سایر امور مفید دیگر داشته باشند؛ درحالی‌که در شبکه‌های اجتماعی به ‌طور معمول آن‌چه که منتشر می شود مواردی است که در کتاب‌ها و سایر حوزه‌های مفید نیز یافت می‌شوند و نمی‌توان آن را به‌ عنوان کامل‌ترین حوزه به افراد معرفی کرد، اما متأسفانه برعکس افراد به میزان زیادی از حوزه مطالعه و کتاب روی‌گردان شده و به سمت فضای مجازی کشیده شده‌اند و این پلتفرم‌های اجتماعی برای آن‌ها جذابیت بیشتری داشته است. در ادامه این رفتار شاهد تغییرات بسیار زیادی در زندگی افراد هستیم. یکی از تأثیرات ناشی از افزایش استفاده از گوشی‌های تلفن همراه، افسردگی به‌ویژه در بین نوجوانان می‌باشد؛ چراکه آن‌ها کنترلی بر میزان استفاده خود از این دستگاه گوشی تلفن همراه ندارند و به همان میزان که در چنین فضایی به سر می‌برند، از محیط‌های اجتماعی و گروه دوستان و خانواده دور می‌شوند و همین امر موجب افول وضعیت ذهنی و فکری ایشان و درنهایت ایجاد افسردگی می‌گردد. بسیاری از مطالب منتشر شده در فضای مجازی محتواهای پیش‌پاافتاده هستند که در این فضا به ‌طور گسترده وایرال می‌شوند. برای نمونه می‌توان به چالش‌های چندین ساله اخیر اشاره کرد که هیچ فایده‌ای نداشتند، البته در حدی که فقط به‌عنوان یک سرگرمی بتوان به آن نگاه کرد و زندگی روزمره افراد را دچار اخلال نکنند می‌توانند مورداستفاده قرار بگیرند، اما پیمایش مداوم شبکه‌های اجتماعی و محتواهای تولیدشده آنلاین، مغز را دچار پوسیدگی و مشکلات بسیار زیادی برای آن ایجاد می‌کند.

دکتر “کایرا بوبینت” متخصص علوم اعصاب رفتاری و نویسنده کتاب «مغز توقف‌ناپذیر» در خصوص وقت‌گذرانی بی‌هدف در شبکه‌های اجتماعی می‌گوید: امروز با پدیده‌ای به نام “پوسیدگی مغز” ناشی از پیمایش های مکرر و بی‌هدف محتویات آنلاین مواجه هستیم و بسیاری از افراد دچار مشکل تمرکز و مه مغزی شده‌اند و نمی‌توانند در امور مهم روزمره و کاری و تحصیلی شان تمرکز کنند و از دیگر سو به‌شدت شاهد گسترش تنهایی به دنبال تقویت حس انزواطلبی در بین افراد در همه جوامع هستیم و این اتفاق به‌ صورت قابل‌توجهی در حال گسترش است و پیامد اصلی استفاده‌های بی‌مورد و مکرر از فضای مجازی است.  او همچنین گفت: بخشی از مغز که “هابنولا” نام دارد باعث می‌شود افراد جذب محتویات شبکه‌های اجتماعی مجازی شوند و این بخش مهم مغز در انجام فعالیت‌هایی همچون تصمیم‌گیری، تمرکز و سایر فعالیت های شناختی مغز نقش مهمی دارد و اگر به سمت محتویات فضای مجازی کشیده شود، دیگر قادر به تمرکز و تصمیم‌گیری در خصوص امور مهم زندگی روزمره فرد نخواهد بود.

دکتر “کایرا بوبینت” تأکید کرد: در چنین شرایطی باید افراد در میزان استفاده خود از شبکه‌های مجازی تجدیدنظر کنند و به ‌جای غرق شدن در محتویات مجازی که اطلاعات چندان مناسب‌تر و بهتر از کتاب‌ها را ارائه نمی‌دهد، دوری کنند و بیشتر به سمت مطالعه روی آورند که آسیب‌های روحی و جسمی کمتری متوجه افراد شود.