موسیقی الکترونیک مجالی برای شناخته شدن ندارد

مینا داود آبادی

مهرداد شریف‌بختیار را یکی از بهترین وتوانمند‌ترین هنرمندان موسیقی به‌ویژه در عرصه موسیقی الکترونیک می‌دانند و کارنامه درخشان وی در زمینه همکاری با خوانندگان و موسیقی‌دانان صاحب‌نام ایران از مرحوم محمد نوری گرفته تا محمد اصفهانی و… گواه این مدعاست. مهراد شریف‌بختیار در سال 1357 در تهران متولد شد و از سن 9 سالگی به فراگیری موسیقی نزد بزرگانی چون سیروس شهرداد و کامبیز روشن‌روان پرداخت. تحصیلات دانشگاهی خود در رشته عکاسی را به‌پایان برده و در عین حال از کشور انگلستان در رشته موسیقی الکترونیک مدرک گرفته است. به‌تدریج گرایش و علاقه مهراد به سمت موسیقی الکترونیک سوق یافت و پاسخ شیدایی‌ها و شعله درون خود را در میان نغمات و فرکانس‌های موزیک الکترونیک یافت. آشنایی و تبادل افکار و نظرات مهراد با فرد نامف (نام‌آور موسیقی الکترونیک و یکی از مشهور‌ترین دی‌جی‌ها) باعث شد تا مهراد در زمینه موسیقی (هاوس) تا حدی پیش‌رفت کند که وی را در زمره 10 نفر برتر این نوع موسیقی در ایران قرار دهد. قطعه بسیار زیبای دشتی که در بین طرف‌داران موسیقی الکترونیک جایگاه خاصی یافته و از محبوبیت زیادی برخوردار شده، شاهد این مدعا است. او از ارکستر هنرمندان به‌نامی چون محمد اصفهانی بیرون آمده است تا به موسیقی الکترونیک بپردازد و در کشورهای مختلفی همچون استرالیا درگیر تجربه موسیقی است. با این هنرمند درباره موسیقی الکترونیک گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

جریان موسیقی الکترونیک را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟

متاسفانه اکثرا در ایران موسیقی الکترونیک را صرفا در دستگاه‌هایی که به غلط به آن ارگ می‌گویند و صد افسوس جایگاه آن را هم صرفا در مجالس و نهایتا به نازل‌ترین نوع استفاده از دستگاه‌هایی که به آن دی‌جی می‌گویند، محدود می‌کنند. به‌واسطه این نگرش غلط عملا در حالت‌های رسمی‌ این نوع موسیقی مجال و فرصتی برای بهتر شناخته شدن و حتی ارائه گسترده نمی‌یابد اما با این حال فعالیت‌های بسیار امیدوارکننده‌ای بین هنرمندان و علاقه‌مندان در حال جریان است.

برای بهتر شناخته شدن این موسیقی چه راه‌حل‌هایی پیشنهاد می‌کنید؟

اگر هنرمندان بتوانند به این امکان دست پیدا کنند که موسیقی‌های الکترونیک خود را به مثابه یک کنسرت به مخاطبان ارائه کنند و این نگاه غلط که موسیقی الکترونیک فی‌الذات موسیقی مبتذلی است از روی این موسیقی برداشته شود و این نوع موسیقی مجال این را بیابد که آن‌گونه که هست خود را معرفی کند، به تبع آن امکانات و قابلیت‌های خود را می‌شناساند و به‌مرور می‌توان شاهد بالندگی آن بود. در این راستا تولید و ارائه آلبوم‌های این موسیقی بیش از پیش می‌تواند در این جریان موثر باشد. این موضوع باید جا بیفتد که کلیه امکاناتی که در راه ساخت یا ضبط و یا ویرایش صدا و… به‌تدریج به‌وجود آمده همه و همه برای آن است که شرایط را برای استفاده‌‌کنندگان و مخاطبان ساده‌تر کند. آن‌چه که اهمیت دارد خود موسیقی است و نباید اجازه داد که به‌دلیل درگیر شدن با امکانات حاشیه‌ای هر چند هم که اهمیت داشته باشد اصل موسیقی کم‌اهمیت‌تر جلوه کند.

پس می‌توان چنین نتیجه گرفت که اگر موسیقی الکترونیک مستقلا بتواند جایگاه رسمی ‌خود را بیابد تازه امکان فعالیت جدی و روند روبه‌رشد خود را خواهد یافت؟

بله دقیقا. من به‌عنوان یک هنرمند اگر این امکان را داشته باشم به‌صورت انفرادی کنسرت خود را برگزار کنم و بتوانم تمام ایده‌ها و نقطه نظراتم را در کنسرت پیاده و اجرا کنم، هم انگیزه بیشتری برای ادامه فعالیتم خواهم داشت و هم به هر حال می‌توانم گوشه‌ای از هزینه‌های بالای این هنر و این سبک را جبران کنم.

یعنی این کار پرهزینه‌ای‌ست؟ خوب وقتی که شما قرار است یک‌نفره کنسرت بدهید بسیاری از دستمزد‌ها را عملا حذف کرده‌اید. پس چگونه می‌گویید که کار پرهزینه‌ای‌ست؟

اشتباه شما این است که تصور می‌کنید هزینه‌های یک کنسرت عملا محدود به نوازنده‌ها می‌شود. شما اشتباها فکر می‌کنید که نمی‌توان یک نفره کنسرت الکترونیک برگزار کرد. چون تصور می‌کنید که اجرای یک نفره کنسرت الکترونیک یعنی همان دی‌جی‌کلاب‌ها و مراسم جشن. مشکل این‌جاست که این نوع موسیقی در ذهن شما کاملا اشتباه تعریف شده است. بد نیست که قدری بیشتری به نوع موسیقی توجه کنید. هزینه خرید ابزار و لوازم این کار به‌علاوه هزینه لازم برای سیستم صدابرداری و بسیاری ابزار و لوازم دیگر عملا شاید بیشتر از هزینه لازم برای یک کنسرت پاپ و دستمزد نوازندگان بشود.

دقیقا سبک شما چیست؟

عمده فعالیت من در موسیقی الکترونیک در سبک‌ هاوس بوده است. اما در تنظیم موسیقی پاپ و همکاری با سایر هنرمندان هم فعالیت زیادی داشته‌ام.

درباره این سبک می‌توانید بیشتر توضیح دهید؟

شروع موسیقی‌ هاوس به اوایل دهه هشتاد برمی‌گردد. ضرب رایج در این موسیقی چهار چهارم است که توسط درام الکتریکی حفظ می‌شود. اساس این موسیقی تلفیق موسیقی‌های گوناگون است. در به کارگیری این نغمه‌ها محدودیت خاصی وجود ندارد و می‌توانند از Blues و Jazz موسیقی ملل مختلف یا موسیقی دیگری تشکیل شوند و اصل بر ریتمیک بودن و تلفیق است.