کمتر کسی وجود دارد که تاکنون نام ایلان ماسک (Elon Musk) را نشنیده باشد؛ میلیاردر و کارآفرینی که با اقدامات خود در سالهای اخیر مرزهای نوآوری را در هم شکسته، صنعت خودروسازی را متحول کرده، رؤیای زندگی در مریخ را به واقعیت نزدیک کرده و با چند توییت ساده، بازارهای مالی و به خصوص ارزهای دیجیتال را تکان داده است.
سعید محمدی
روزنامه نگار
کمتر کسی وجود دارد که تاکنون نام ایلان ماسک (Elon Musk) را نشنیده باشد؛ میلیاردر و کارآفرینی که با اقدامات خود در سالهای اخیر مرزهای نوآوری را در هم شکسته، صنعت خودروسازی را متحول کرده، رؤیای زندگی در مریخ را به واقعیت نزدیک کرده و با چند توییت ساده، بازارهای مالی و به خصوص ارزهای دیجیتال را تکان داده است.
“ماسک” صرفاً یک مخترع یا میلیاردر معمولی نیست؛ او شخصیتی منحصر به فرد با ذهنی خلاق دارد که با رفتارهای عجیب و گاهی نسنجیده خود طرفداران و منتقدان زیادی زیادی پیدا کرده است.
براساس گزارش واشنگتنپست، “ایلان ماسک” یکی از طرفداران تجارت آزاد است و از ترامپ خواسته بسیاری از تعرفههای وضعشده را لغو کند. البته تلاشهای ماسک برای قانعکردن ترامپ ناموفق بوده و ترامپ همچنان مصرانه پیگیر وضع تعرفه علیه کشورهاست.
“ایلان ماسک” در ملاقات با معاون نخستوزیر ایتالیا خواستار ایجاد منطقه تجارت آزاد میان ایالات متحده و اتحادیه اروپا شده بود و گفت: تمایل دارد تعرفه تجاری میان این 2 منطقه به صفر برسد. او همچنین خواستار تسهیل بیشتر تردد شهروندان میان آمریکا و اتحادیه اروپا بود. ماسک گفته این موضوع را با دونالد ترامپ نیز مطرح کرده است.
در روزهای اخیر، خبر کاهش دارایی خالص ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت خودروسازی تسلا، بازتاب گستردهای در رسانههای مالی و اقتصادی جهان داشته است. برای نخستینبار از ماه نوامبر، ثروت ماسک به زیر ۳۰۰ میلیارد دلار سقوط کرده و این مسئله نگرانیهایی را در مورد آینده بازار سهام و تأثیرات سیاستهای اقتصادی بر دارایی میلیاردرهای فناوریمحور برانگیخته است.
بر اساس گزارشهای منتشر شده، کاهش چشمگیر دارایی “ایلان ماسک” نتیجه مستقیم تشدید زیان سهام شرکت تسلا و اعمال تعرفههای جدید تجاری از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکاست. ترامپ اخیراً بار دیگر بر مواضع حمایتگرایانه خود از تولید داخلی تأکید کرده و از برنامههایی برای افزایش تعرفه بر واردات خودروهای خارجی، بهویژه از چین، خبر داده است. این سیاستها بهطور غیرمستقیم اما تأثیرگذار، ارزش سهام شرکتهایی مانند تسلا را که به بازارهای بینالمللی وابستهاند، تحت فشار قرار داده است.
در نتیجه این تحولات، دارایی خالص ایلان ماسک حدود ۴.۴ میلیارد دلار کاهش یافته و به ۲۹۷.۸ میلیارد دلار رسیده است. لازم به ذکر است که این کاهش فقط بخشی از سقوط بزرگتر هفته گذشته محسوب میشود، چرا که اخیراً ثروت ماسک حدود ۳۱ میلیارد دلار کاهش یافته بود. این افت سنگین در ارزش سهام تسلا، یکی از شدیدترین افتهای دورهای در سال جاری محسوب میشود.
“ایلان ماسک” که همواره در صدر فهرست ثروتمندترین افراد جهان قرار داشته، به دلیل سرمایهگذاری عمدهاش در شرکت تسلا و نقش کلیدیاش در رشد آن، به شدت به ارزش بازار این شرکت وابسته است.
کاهش ارزش سهام تسلا نه تنها بر ثروت شخصی او تأثیر گذاشته، بلکه موجب نگرانی سرمایهگذاران، تحلیلگران بازار و حتی مصرفکنندگان شده است. شرکت تسلا بهعنوان یکی از پیشگامان خودروهای برقی و نوآوری در صنعت خودروسازی، بهشدت تحت تاثیر جو روانی بازار و تحولات سیاسی ناشی از اقدامات اخیر ترامپ قرار دارد.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که اعمال تعرفههای جدید از سوی دولت آمریکا، بهویژه در صورت اجرایی شدن گستردهتر آنها، میتواند زنجیره تأمین جهانی شرکتهایی مانند تسلا را مختل کرده و هزینههای تولید را افزایش دهد.
این موضوع میتواند در بلندمدت بر سودآوری شرکتها تأثیر منفی گذاشته و موجبات بیثباتی بیشتر در بازار سهام را فراهم کند.
با وجود این تحولات منفی، برخی کارشناسان معتقدند که این افت موقتی بوده و در صورت بهبود شرایط اقتصادی و سیاسی، ارزش سهام تسلا و بهتبع آن دارایی خالص ایلان ماسک، میتواند مجدداً روند صعودی خود را از سر گیرد. بهخصوص اگر تسلا بتواند با تنوع بخشیدن به بازارهای خود و افزایش سهم بازار در اروپا و آسیا، وابستگیاش به سیاستهای داخلی آمریکا را کاهش دهد.
“ایلان ماسک” در سالهای اخیر نشان داده که توانایی مدیریت بحران و بازسازی سریع برندهای تحت مدیریت خود را دارد. بنابراین، هرچند کاهش دارایی او در حال حاضر چشمگیر است، اما نمیتوان آن را نشانهای قطعی از پایان روند صعودی موفقیتهای او دانست. او همچنان نقش کلیدی در توسعه فناوریهای نوظهور، از جمله هوش مصنوعی، سفرهای فضایی و انرژیهای تجدیدپذیر ایفا میکند.
در نهایت، باید توجه داشت که نوسانات دارایی میلیاردرهایی مانند ایلان ماسک، نهتنها بازتابی از عملکرد شرکتهای شان است، بلکه شاخصی از سلامت کلی اقتصاد جهانی نیز محسوب میشود.
این کاهش، بار دیگر اهمیت سیاستهای تجاری و اقتصادی کلان را در تعیین سرنوشت شرکتهای فناوریمحور و کارآفرینان پیشرو یادآوری میکند. در شرایطی که تنشهای سیاسی و اقتصادی در سطح جهانی افزایش یافته، آینده داراییهای بزرگ و بازارهای سرمایه بیش از هر زمان دیگری به تصمیمات سیاسی گره خورده است.