دانشگاه هاروارد زیر تیغ فشار سیاسی ترامپ

منبع: واشنگتن پست
مترجم: سارا فراهانی

در هفته‌های اخیر، تنش میان دولت ترامپ و دانشگاه هاروارد به اوج خود رسیده است. این بحران زمانی شدت گرفت که دانشگاه هاروارد به‌طور رسمی از پذیرش خواسته‌های دولت ترامپ خودداری کرد؛ خواسته‌هایی که شامل کنار گذاشتن برنامه‌های تنوع، عدالت و شمول (DEI)، کاهش حمایت از دانشجویان بین‌المللی و تغییر در سیاست‌های استخدامی و پذیرش به‌نفع مداخله فدرال بود.
در پاسخ، دولت ترامپ اقدامات تلافی‌جویانه‌ی گسترده‌ای را آغاز کرد. بنا به گزارش روزنامه واشنگتن پست به نقل از منابع دانشگاه، دولت بیش از ۲.۲ میلیارد دلار از کمک‌های فدرال به هاروارد را تعلیق کرده و بررسی‌هایی گسترده بر قراردادها و کمک‌های تحقیقاتی در حال انجام است. همچنین، تهدیدهایی مبنی بر لغو وضعیت معافیت مالیاتی هاروارد، الزام افشای کمک‌های خارجی، و حتی نظارت بر محتوای دروس و فعالیت‌های سیاسی دانشجویان مطرح شده است.
این اقدامات واکنش‌های گسترده‌ای در جامعه‌ی دانشگاهی آمریکا برانگیخت. به‌ویژه استادان دانشگاه هاروارد در بیانیه‌ای جمعی اعلام کردند که «فشارهای دولت، نقض صریح آزادی بیان، آزادی آکادمیک و تهدیدی جدی برای نهاد دموکراسی در آمریکا» است. بیش از ۹۰ استاد حقوق، در نامه‌ای سرگشاده، هشدار دادند که استفاده ابزاری از قدرت اجرایی برای سرکوب استقلال دانشگاه‌ها، یادآور دوران‌های تاریک در تاریخ آمریکاست.
دولت ترامپ مدعی است که هدف این اقدامات، مقابله با آن چه “افراط ‌گرایی ایدئولوژیک در دانشگاه‌ها” می‌نامد، و ایجاد “عدالت آموزشی” است. اما منتقدان می‌گویند این ادعاها صرفاً پوششی برای سرکوب صدای مخالف و تنوع در محیط‌های دانشگاهی است.
دانشجویان نیز از تأثیرات مستقیم این بحران در امان نمانده‌اند. با تعلیق برخی برنامه‌های تحقیقاتی و قطع بودجه‌ها، فرصت‌های آموزشی و پژوهشی به‌شدت کاهش یافته است. دانشگاه MIT نیز که هدف حملات مشابهی قرار گرفته، مجبور به توقف استخدام‌های جدید شده است، اقدامی که بر کیفیت آموزش و روحیه‌ی کارکنان تأثیر منفی گذاشته است. افزون بر این، دانشجویان بین‌المللی با خطر لغو ویزا و محدود شدن حضورشان در آمریکا مواجه‌اند، موضوعی که فضای ناامنی و اضطراب در پردیس‌ها ایجاد کرده است.
بسیاری از ناظران بر این باورند که در پس این بحران، نبردی عمیق‌تر میان استقلال آکادمیک و مداخله سیاسی دولت نهفته است. دانشگاه‌هایی نظیر هاروارد، به‌عنوان نماد آزادی فکری، اکنون با تهدیدهایی جدی مواجه‌اند که ممکن است ساختار و فلسفه‌ وجودی آن‌ها را به چالش بکشد.
در همین حال، انجمن استادان دانشگاهی آمریکا (AAUP) با حمایت برخی نهادهای مدنی، شکایتی رسمی علیه دولت ترامپ تنظیم کرده است. این شکایت، تهدید به قطع بودجه را “ابزاری سیاسی برای اعمال سانسور و ارعاب” توصیف می‌کند و خواستار توقف فوری این اقدامات شده است.
مقامات هاروارد نیز ضمن تأکید بر حفظ اصول دانشگاه، اعلام کرده‌اند که در برابر فشارهای سیاسی ایستادگی خواهند کرد. رئیس دانشگاه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «استقلال دانشگاه از اصول اساسی ماست و هرگز در برابر فشار سیاسی کوتاه نخواهیم آمد.»
این کشمکش، پیامدهایی فراتر از مرزهای هاروارد دارد. بسیاری از دانشگاه‌های دیگر، از جمله ییل، پرینستون، و برکلی نیز از فشارهای مشابهی خبر داده‌اند. به باور تحلیلگران، اگر این روند ادامه یابد، نظام آموزش عالی آمریکا ممکن است با بحرانی بی‌سابقه روبه‌رو شود؛ بحرانی که نه‌فقط آینده‌ی دانشگاه‌ها، بلکه بنیادهای دموکراسی را تهدید می‌کند.