افزایش احتمالی قیمت نفت در سایه تنش‌های منطقه

مترجم: سارا فراهانی

با بالا گرفتن بحران میان رژیم صهیونیستی و ایران، تحلیلگران ارشد در نهادهای مالی بزرگ جهان نسبت به پیامدهای این تنش‌ها بر بازار نفت جهانی هشدار داده‌اند. به باور آنان، در صورت گسترش درگیری‌ها، قیمت نفت ممکن است جهش کم‌سابقه‌ای را تجربه کند.
کارشناسان انرژی در دو بانک آمریکایی معتقدند اگرچه حمله اسرائیل به ایران احتمالاً اختلال بزرگی در صادرات نفت ایجاد نخواهد کرد، اما در صورت بسته شدن تنگه استراتژیک هرمز، نرخ نفت می‌تواند به فراتر از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه برسد.
پس از حملات هوایی اخیر به تأسیسات نظامی و هسته‌ای در تهران و چند شهر دیگر، بازار جهانی نفت واکنش سریعی نشان داد؛ قیمت نفت برنت با حدود ۹ درصد افزایش به نزدیک ۷۴.۷۴ دلار رسید.
بانک گلدمن ساکس در تحلیل تازه‌ای از چشم‌انداز تابستان ۲۰۲۵، بر افزایش وزن ریسک‌های ژئوپلیتیکی تأکید کرده، اما در عین حال خاطرنشان ساخته که انتظار اختلال مستقیم در عرضه نفت منطقه‌ای را ندارد. این بانک همچنین پیش‌بینی کرده که با توجه به روند افزایشی عرضه جهانی، قیمت نفت خام برنت در سال جاری به حدود ۵۹.۵۵ دلار و در سال آینده به ۵۶.۵۲ دلار کاهش پیدا خواهد کرد.
«سیتی بانک» نیز دیدگاهی مشابه دارد و ضمن ارزیابی کم‌دامنه بودن اختلال‌های احتمالی در عرضه، بر این باور است که جهش شدید قیمت نفت در بلندمدت بعید به نظر می‌رسد.
در همین حال، کومرتس‌بانک آلمان افزایش قیمت نفت را منوط به شدت گرفتن بحران می‌داند و اعلام کرده که احتمال افت بهای نفت به کمتر از ۷۰ دلار پایین است.
هیثم الغیص، دبیرکل اوپک نیز در اظهاراتی گفته است که وضعیت فعلی بازار نفت پایدار است و تحولات اخیر دلیلی برای تغییر فوری در سطح عرضه به شمار نمی‌رود.
با این حال، نگاه بازارها همچنان متوجه تنگه هرمز است؛ مسیر کلیدی عبور یک‌پنجم نفت جهان. اگر این مسیر راهبردی مسدود شود، توان صادراتی کشورهای عضو اوپک‌پلاس با چالش جدی مواجه خواهد شد.
بر پایه ارزیابی گلدمن ساکس، بسته شدن تنگه هرمز می‌تواند شوکی قوی به بازار نفت وارد کند و در بدترین سناریو قیمت نفت را تا سقف ۱۰۰ دلار یا بیشتر افزایش دهد.
از سوی دیگر، بانک جی‌پی مورگان هشدار داده است که وقوع بحران‌های خاص در منطقه می‌تواند قیمت هر بشکه نفت را به محدوده‌ای بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ دلار سوق دهد.
واکنش بازارهای مالی منطقه‌ای نیز به این تحولات منفی بوده است. شاخص بورس قطر پس از حملات متقابل تهران و تل‌آویو با ۲.۹ درصد سقوط مواجه شد و ارزش سهام بانک ملی قطر، بزرگ‌ترین بانک منطقه، ۳.۳ درصد کاهش یافت. بورس مسقط نیز افتی ۱.۵ درصدی را ثبت کرد. عمان که نقش میانجی در مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا داشت، پس از لغو دور ششم این گفتگوها به دلیل حمله اسرائیل، دچار شوک دیپلماتیک شد.
در ادامه این درگیری‌ها، ایران بامداد جمعه ۲۳ خرداد ماه با اجرای عملیات «وعده صادق ۳» و شلیک ده‌ها موشک به سرزمین‌های اشغالی، پاسخ نظامی خود را به حمله صهیونیست‌ها اعلام کرد. سپاه پاسداران با انتشار بیانیه‌ای از اثربخشی موشک‌ها بر اهداف کلیدی خبر داد.