تشدید شکاف میان آمریکا و کانادا با افزایش تعرفه‌ها به ۳۵ درصد

رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا با ارسال نامه‌ای به نخست‌وزیر کانادا، از تصمیم دولت خود برای افزایش تعرفه بر کالاهای وارداتی از کانادا به میزان ۳۵ درصد خبر داد. این اقدام، که نشان‌دهنده افزایش چشمگیر نسبت به تعرفه ۲۵ درصدی قبلی است، عمق شکاف موجود میان دو همسایه در آمریکای شمالی را بیشتر کرده و روابط تجاری دیرینه و چند دهه‌ای بین این دو کشور را دچار تنش‌های جدی‌تر نموده است.
در ماه مارس سال جاری، دونالد ترامپ پس از مدت‌ها تهدید و فشار، تعرفه ۲۵ درصدی را بر بسیاری از کالاهای وارداتی کانادا وضع کرده بود. این تعرفه‌ها به گفته وی، بخشی از تلاش‌های آمریکا برای مقابله با قاچاق ماده مخدر فنتانیل از خاک کانادا به آمریکا بود؛ هرچند میزان قاچاق این ماده از کانادا نسبتاً ناچیز ارزیابی می‌شود. اکنون ترامپ با ارسال نامه‌ای به مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، میزان این تعرفه‌ها را به ۳۵ درصد افزایش داده است که پیامدهای مهمی برای روابط اقتصادی دو کشور به دنبال داشته است.
علاوه بر موضوع قاچاق مواد مخدر، رئیس‌جمهور آمریکا در این نامه به کسری تجاری با کانادا نیز اشاره کرده که عمدتاً ناشی از واردات نفت آمریکاست. او نوشته است که جریان فنتانیل تقریباً تنها مشکل تجاری میان دو کشور به شمار می‌رود، هرچند کانادا نیز با موانع تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای متعددی در روابط تجاری خود مواجه است.
به گزارش آسوشیتدپرس، این تعرفه‌های جدید از اول آگوست اجرایی شده‌اند و در بحبوحه شرایط پرتنش اقتصاد جهانی، موجی از نگرانی‌ها را میان سرمایه‌گذاران ایجاد کرده‌اند. افزایش‌های اخیر در شاخص سهام اس‌اندپی ۵۰۰، در هفته‌های قبل، حاکی از این بود که بازارها انتظار دارند ترامپ از سیاست افزایش تعرفه‌ها عقب‌نشینی کند، اما کاهش معاملات آتی سهام در روزهای اخیر نشان داد که ترس از تاثیر منفی این تعرفه‌ها دوباره به بازارها بازگشته است.
از سوی دیگر، مارک کارنی در واکنش به این تصمیم ترامپ، در فضای مجازی اعلام کرد که کانادا به تلاش‌های خود برای ایجاد چارچوبی تجاری جدید با آمریکا ادامه می‌دهد و پیشرفت‌های قابل توجهی در مذاکرات برای توقف تعرفه‌های تنبیهی به بهانه قاچاق فنتانیل حاصل شده است. وی همچنین تاکید کرد که دولت کانادا مصمم است از حقوق کارگران و کسب‌وکارهای کشورش در مذاکرات تجاری با آمریکا به شدت دفاع کند.
طی هفته‌های اخیر، چندین کشور از جمله کانادا، نامه‌های رسمی مربوط به تعرفه‌های جدید دریافت کرده‌اند. کانادا که پس از مکزیک دومین شریک بزرگ تجاری آمریکا محسوب می‌شود، به نوعی به چالشی بزرگ برای سیاست‌های تجاری ترامپ تبدیل شده است. این کشور با وضع تعرفه‌های متقابل بر کالاهای آمریکایی، در برابر فشارهای رئیس‌جمهور آمریکا ایستادگی کرده و در مقابل اظهارات تند وی که کانادا را به «ایالت پنجاه و یکم آمریکا» تشبیه کرده بود، مقاومت کرده است.
مکزیک نیز به دلیل مساله قاچاق فنتانیل تعرفه‌هایی به میزان ۲۵ درصد دریافت کرده، اما از شدت فشارهای ترامپ در این زمینه کمتر برخوردار بوده است. دیدار ماه مه سال جاری مارک کارنی از کاخ سفید که در ظاهر صمیمانه گزارش شده بود، نتوانست در عمل تاثیر مثبتی بر کاهش تعرفه‌ها داشته باشد، چرا که ترامپ در آن دیدار اعلام کرد که تعرفه‌ها همچنان پابرجا خواهند بود و هنوز دلیلی برای حذف آنها ارائه نشده است.
دانیل بلاند، استاد علوم سیاسی دانشگاه مک‌گیل در مونترال، در تحلیل خود تاکید کرد که اقدامات اخیر ترامپ کار مذاکره و دستیابی به توافق تجاری جدید میان کانادا و آمریکا را بسیار پیچیده‌تر و دشوارتر ساخته است. او افزود که اگرچه این تصمیم به معنای غیرممکن شدن توافق نیست، اما نشان می‌دهد که دولت کانادا چگونه با رهبری مواجه است که با تهدید مکرر و عدم شفافیت، فضای مذاکره را به شدت چالش‌برانگیز کرده است.
در همین حال، ترامپ علاوه بر کانادا، به ۲۳ کشور دیگر نیز نامه‌های تعرفه‌ای ارسال کرده است. مقامات کاخ سفید اعلام کرده‌اند هدف از این اقدام منزوی کردن رقیب ژئوپلیتیکی اصلی یعنی چین است. با این حال، وضع تعرفه‌های جدید نه تنها این هدف را تامین نکرده بلکه باعث تضعیف پیام سیاست‌های آمریکا شده است. به عنوان نمونه، بزرگ‌ترین شریک تجاری برزیل چین است، نه آمریکا، و مقامات چینی این تعرفه‌ها را نوعی زورگویی و قلدری قلمداد کرده‌اند.
مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، در این زمینه تاکید کرده است که اصول برابری حاکمیت ملی و عدم دخالت در امور داخلی دیگر کشورها، از ارکان اصلی منشور سازمان ملل و روابط بین‌الملل به شمار می‌روند. وی افزود که تعرفه‌ها نباید به عنوان ابزاری برای اجبار، قلدری و دخالت در امور داخلی سایر کشورها مورد استفاده قرار گیرند و دولت چین این گونه سیاست‌ها را رد می‌کند.
نامه‌های تعرفه‌ای گسترده ارسالی از سوی ترامپ نشان‌دهنده دشواری او در نهایی کردن ده‌ها توافق و چارچوب تجاری است که پیش‌تر ادعا می‌کرد مذاکره در مورد آنها بسیار آسان خواهد بود. پس از اعلام تعرفه‌های موسوم به «روز آزادی» در دوم آوریل، بازارهای مالی با افت شدیدی مواجه شدند و همین امر ترامپ را واداشت تا دوره‌ای ۹۰ روزه مذاکره اعلام کند که طی آن تعرفه‌های پایه ۱۰ درصدی برای اکثر کالاهای وارداتی اعمال شود.
با این حال، ترامپ اخیراً گفته است که تعرفه‌های ۱۰ درصدی در حال حذف تدریجی هستند و نرخ‌های جدیدی را با ارسال نامه‌های تعرفه‌ای تنظیم می‌کند. او در مصاحبه‌ای اعلام کرد که همه کشورها، چه آن‌هایی که تعرفه‌های ۲۰ درصد یا ۱۵ درصد دارند، ملزم به پرداخت تعرفه خواهند بود.
علاوه بر کانادا، ترامپ مذاکراتی را برای تنظیم چارچوب‌های تجاری با بریتانیا و ویتنام آغاز کرده است. همچنین مذاکرات جداگانه‌ای با چین در جریان است که در جریان آن مالیات واردات کالاهای چینی تا ۱۴۵ درصد افزایش یافته، اما پس از مذاکرات اعلام شد تعرفه‌های کلی ۵۵ درصد خواهد بود.
از سوی دیگر، ترامپ در ژوئن سال جاری اعلام کرد که مذاکرات تجاری با کانادا به دلیل ادامه سیاست مالیات بر خدمات دیجیتال که به شرکت‌های فناوری آمریکایی آسیب می‌رساند، به حالت تعلیق درآمده است. با این حال، پس از چند روز، با لغو مالیات توسط کارنی، مذاکرات دوباره از سر گرفته شد.