نوآوران آنلاین- آستانه تحمل افراد جامعه ما به ویژه در دو دهه اخیر به دلایل زیادی پایین آمده و شاید اکنون به پایین ترین سطح خود رسیده است و این مساله را به وضوح می توان در رفتارهای ارتباطی روزمره در سطوح مختلف اجتماع مشاهده کرد. انواع آلودگی های زیست محیطی، صوتی، عدم وجود زمینه های مناسب برای تخلیه هیجانات منفی و خشم های فروخورده، وضعیت اقتصادی نابسامان اکثریت قریب به اتفاق جامعه،رشد بیکاری، جدال های سیاسی همه و همه از جمله عوامل تاثیر گذار بر کاهش سطح آستانه تحمل شهروندان محسوب شده و شرایطی را فراهم آورده اند تا در سال 96 بر اساس نظر سنجی یکی از موسسات مشهور آماری دنیا به عنوان عصبانی ترین مردم جهان البته در کنار کشور عراق به دنیا معرفی شویم.
در کنار این مساله میانگین سنی جامعه ایران را که از آن به عنوان یکی از جوانترین جوامع یاد می شود در نظر بگیریم. به قول مهرداد خدیر: «جامعه ایران، جوان است. اگر آدمی را آمیزه‌ای از غریزه، احساس و عقل بدانیم در جوانان، غریزه و احساس پررنگ‌تر است. عصبانیت هنگامی بروز می‌کند که عقل کمتر به کار گرفته می‌شود. وقتی جوانانی گرفتار در آتش غریزه و ناکام در بیان يا اطفاي آن و ابراز احساس باشند از رفتارهای خردورزانه و عقل مدارانه نشانی نمی‌ماند. هنر مدیریت یک جامعه این است که این واقعیت را لحاظ کند».
حال با این دو مساله به تماشای فیلم عصبانی نیستم رضا درمیشیان می‌نشینم. فیلمی که نسخه اصلی آن را ندیده و از دیگران نیز شنیده ام که نسخه فعلی به نوعی مثله و اخته شده نسخه اصلی است که اگر چنین باشد. ایکاش درمیشیان پس از پنج سال دوندگی و جنجال و درگیری های فرسایشی به اکران چنین نسخه ای رضایت نمی داد. عصبانی نیستم را دوست ندارم چون فیلم خوبی نیست. چون فاقد محتواست. چون بیشتر از آنکه تفکر برانگیز و یا (در نازل ترین ترین سطح) مفرح باشد به شدت شعاری و سیاست زده است. فیلم در بهترین حالت به یک بیانیه یا طومار اعتراضی می ماند که توسط یک هنرمند عاصی و عصبانی تهیه و تولید شده. تصور درمیشیان از جامعه با واقعیت های فعلی تفاوت های ماهوی بسیار زیادی دارد. اکثر قریب به اتفاق مشاغلی که در داستان مشاهده می کنیم در سیاه ترین شکل خود قرار داشته و نگاه استثمار گونه کارفرما به کارگر را برجسته می سازد. مشاغل شیک و تمیز قصه هم مربوط به اشخاصی است که از طریق پولشویی و قاچاق و رانت و دلالی و غیره توانسته اند ظاهری خوش آب و رنگ و تمیز را برای شغلشان بسازند و البته در یک نگاه کلی تمام اینها همگی نشان می دهد که تقریبا اکثر قریب به اتفاق این مشاغل شرافتمندانه نیست. و درکنار اینها آن دسته از افرادی هم که در جامعه تلاش می کنند تا برای امرار معاش به هر ورطه ای نیفتند مانند نوید و دوستانش به دلیل تضادهای موجود در جامعه، همگی «رد» داده اند و مجبورند برای آرامش خود و جامعه شان مدام آرامبخش مصرف کنند و فاتحه!
از دیگر سونگاه پرغیظ (و نه منتقدانه یا موشکافانه) به مسائل و مشکلات سیاسی سالهای 84 به بعد نیز بیشتر تصویری از غر زدن ها و تسویه حساب کردن و تخلیه شدن های سیاسی یک سینماگر را به نمایش می گذارد تا نگاه عمیق و دردمند وی را که اساسا تصور می کنم همین مساله می بایست یکی از وظایف اصلی هنرمندان در خلق آثار هنری باشد. به هر روی درمیشیان هرقدر در فیلمنامه و محتوای اثرش تهی از هر گونه هنرمندی و تعقل بوده اما در ساختار بسیار مطلوب عمل کرده است. فیلمبرداری ، نماها و کادر بندی های متفاوت، جسورانه و تاثیر گذار به همراه تدوین هنرمندانه هایده صفی یاری و از ان مهم تر انتخاب و هدایت بسیار صحیح و چشم نواز بازیگران که با بازی خوب همه بازیگران اصلی و فرعی همراه شده و همچنین طراحی صحنه صحیح و منطبق با فضای داستان از نقاط قوت عصبانی نیستم به شمار می آید که آن را به فیلمی دیدنی فارغ از محتوا بدل ساخته. اینکه بر محتوا چندین و چند بار تاکید می کنم یکی از دلایلش هم علاوه بر موارد ذکر شده در بالا پایان بندی فیلم و به نوعی سر هم بندی کردن قصه نوید و ستاره است که در نسخه فعلی بسیار ساده انگارانه انجام شده و مخاطب بعد از تماشای اینهمه شعار سیاسی و محنت و رنج آدمهایی نخبه ای مثل نوید و محسن و دیگران یکباره همین تمهید قدیمی " در مقابل عمل انجام شده" قرار دادن دو شخصیت اصلی داستان را مشاهده می کند و تمام. به همین دلیل است که در ابتدای این سطور آرزو کردم که کارگردان بعد از نبرد پنج ساله اش به زوایای پنهان و آشکار تصمیم گیرنده برای فیلم راضی به اکران اینچنینی نمی شد و ایکاش عصبانی نیستم قبلی در خلطره ها می ماند. چون عصبانی نیستم جدید باعث می شود که تماشاچی واقعا عصبانی شود و فیلم را دوست نداشته باشد.