نوآوران آنلاین- ارز از جمله مؤلفه های مهمی بوده که همواره اقتصاد ایران را تحت تأثیر خود قرار داده است و از رهگذر نوسانات این بازار، اتفاقات بسیار تلخی در کشورمان به‌‌ویژه در حوزه اقتصادی ایجاد شده است. طی سال های اخیر شاهد بودیم که بلافاصله پس از افزایش نرخ دلار، تشویش هایی در بازار طلا و سکه، مسکن، خودرو و ... بروز یافت که در ریشه یابی همه این آشفتگی ها به متهم ردیف اولی همچون ارز می‌رسیدیم. علت این امر نیز وابستگی بسیاری از تعاملات کشور ما با دنیا از طریق این پول واحد جهانی است. حال برخی چنین مطرح می کنند راهکار رهایی از مشکلات ناشی از نوسانات بازار ارز عدم استفاده از آن در تعاملات با دیگر کشورها و جایگزین کردن پول واحد دیگری است که به این ترتیب ارزش پول ملی ما دستخوش تلاطمات بازار دلار قرار نگیرد.
در همین خصوص به گفت‌و‌گو با محمود دودانگه، معاون وزیر اسبق صنعت، معدن و تجارت و همچنین عضو سابق هیأت نمایندگان اتاق تهران پرداختیم که مشروح آن تقدیم مخاطبان گرامی می شود.
* هر از چندگاهی بحث هایی در خصوص حذف دلار از مبادلات ایران با دیگر کشورها مطرح می شود، اما بسیاری از کارشناسان این طرح را هیجانی می دانند و بر این باورند که ژست سیاسی است و در عمل قابلیت عملیاتی شدن ندارد. شما چه اعتقادی در این خصوص دارید؟
به نظر من فی‌نفسه سیاست حذف دلار و یا ادامه وضعیت فعلی چندان اهمیت ندارد. اصل موضوع این است که باید بتوانیم با استفاده از ظرفیت هایی که تجارت در اختیار ما قرار می دهد و همچنین تعاملات با دیگر کشورها که در قالب صادرات و واردات صورت می‌گیرد موفق شویم تعریف مشخصی را دنبال کنیم و در قالب تفاهم نامه هایی عملاً فرآیندهای تجاری را در بسترهایی که موردنظر خودمان است دنبال کنیم. این اقدام معمولاً بسیاری از کشورها انجام شده و در حال انجام نیز است. به عنوان نمونه در مبادلات تجاری با چین، عراق و یا امارات می‌توانیم ارز مرجعی را در نظر بگیریم که مورد قبول طرفین معامله باشد. این ارز می تواند یورو، دلار، یوآن، ریال، دینار و یا حتی طلا باشد. از این رو باید گفت نکته بسیار مهم این است در شرایط کنونی که ما دچار محدودیت های مختلف ناشی از تحریم های آمریکا آمرکیا هستیم و بعضاً فرآیندهای تجاری مان به واسطه فرآیند حذف دلار دچار محدودیت های جدی است، بهترین اقدام این است که با تعاملات از طریق دیپلماسی، عملاً سعی کنیم یک ارز مرجع دیگری را به عنوان پایه مبادلات قرار دهیم و براساس آن فرآیندهای تجاری مان را دنبال کنیم.
* به نظر شما تا چه اندازه ضروری است که به جای در پیش گرفتن سیاست حذف دلار، سیاست جذب دلار را در دستور کار قرار دهیم تا به این ترتیب امکان حداقل ارتباط و تعامل و تجارتی که با دیگر کشورها داریم از بین نرود؟
نکته بسیار مهم و کلیدی را مورد اشاره قرار دارید. باید تلاش کنیم در سالی که به نام «رونق تولید» نامگذاری شده است از همه ظرفیت ها در همه سطوح استفاده کنیم تا در سال جاری به جایگاهی برسیم که تولید به جایگاه واقعی خود دست یابد و بتوانیم از همه ظرفیت های تولیدی و انسانی خود استفاده کنیم و به حدی از تولید برسیم که بتوانیم بخش قابل توجهی از محصولات تولیدی مان را به کشورهای مختلف صادر کنیم و از محل صادرات بتوانیم بازار تجاری به دست آوریم. اگر صادرات از واردات پیشی گیرد مازاد تجاری عملاً ظرفیتی در اختیار ما قرار می دهد که بتوانیم با آن مانور دهیم و درواقع واردات را مدیریت کنیم و همچنین امکان سرمایه‌گذاری فراهم می شود و بسیاری از فرآیندهای تجاری مان را به شکلی که علاقمند هستیم دنبال کنیم؛ از این رو باید گفت نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که رونق تولید را به عنوان پایه و اساس حرکت در سال جاری مورد توجه قرار دهیم و با توجه به شعار سال سعی کنیم نقشه راه مشخص را در این راستا موردتوجه قرار دهیم و نهایتاً هم رشد اقتصادی را شاهد باشیم و هم اشتغال بیشتر و هم این که صادرات نفتی افزایش یابد. باید به سمتی حرکت کنیم که منابع ارزی مان را متکثر کنیم؛ به این معنا که تنها وابسته به درآمدهای نفتی نباشیم و در صادرات و ارزآوری تنوع داشته باشیم. این تنوع به ما کمک می کند که برنامه های مان را در سطح گسترده ای پیگیری و دنبال کنیم.