نوآوران آنلاین- در دو ماه گذشته شاهد اخلال در سامانه های معاملاتی و بعضا هسته معاملاتی بازار سرمایه بودیم؛ اتفاقی که دردسر زیادی را برای معامله گران بازار به همراه داشته است زیرا زمانی که سامانه دچار مشکل می شود، ممکن است رقمی که سایت tsetmc نشان می دهد با رقمی که در کارگزاری نشان داده می شود یک دقیقه اختلاف داشته باشد.
این اختلاف ممکن است باعث شود معامله گری دچار این اشتباه شود که فشار فروش زیاد شده و سهم خود را بفروشد درحالی که قیمت بالا آمده است و این اتفاق در نهایت باعث ایجاد جو منفی در کل بازار شده و صف فروش ایجاد کند.
در این میان کارشناسان بر این باورند که سیستم های بازار سرمایه همسو با حجم معاملات در این بازار رشد نکرده و رفع این مشکل ضروری است. در آن سوی ماجرا مسئولان اعتقاد دارند همه مشکل متوجه هسته معاملات و سازمان بورس نیست و بخشی از مشکل در کارگزاری ها و سامانه های نرم افزاری است.
اختلال فقط در هسته معاملات نیست
در این راستا، روح الله دهقان- مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران- در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه اختلال در هسته معاملات یک تعریف کلی است، اظهار کرد: احتمال اینکه در هر سامانه نرم افزاری مشکل وجود داشته باشد هست و این موضوع خصوصا درمورد معاملات بورس که سامانه پیچیده ای هم است دلایل های مختلفی دارد.
وی ادامه داد: ممکن است دلیل اختلال، درگاه آنلاین کارگزاری ها یا شرکت های نرم افزاری که به کارگزاری ها خدمات ارائه می کنند باشد که ارتباطی با هسته معاملات ندارد.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با تاکید بر اینکه بازار بورس و حجم معاملات در این بازار درحال رشد است، گفت: به همین دلیل ممکن است کندی هایی رخ دهد. برای مثال در تاریخ ۱۱ فروردین ماه سامانه بورس تهران دچار مشکل شد که این مشکل نیم ساعت بعد رفع و معاملات انجام شد. دلیل آن هم فشار زیادی بود که در سامانه بورس تهران وجود داشت.
راهکارهایی برای رفع مشکل هسته معاملات
دهقان در ادامه از در نظر گرفتن راهکارهایی برای رفع مشکلات هسته معاملات خبر داد و افزود: شرکت مدیریت فناوری و سازمان بورس و اوراق بهادار، راهکارهایی را برای رفع این اختلال ها در نظر گرفته اند. در این راستا قصد داریم ظرفیت های سامانه معاملات را بهبود بخشیده و با میزان فشاری که به آن وارد می شود تطابق دهیم. این کار با همکاری متخصصان داخلی انجام می شود و درحال جذب نیرو هستیم.
وی ادامه داد: بخش دیگر اقدامات مربوط به بروزرسانی سامانه است و امیدواریم بتوانیم سامانه را به نسخه های جدیدتر بروزرسانی کنیم. همچنین در دید بلندمدت هدف معاملات بومی است و در این راستا با مجموعه های دانشگاهی همکاری می کنیم و شرکت مشترکی ثبت کرده ایم و کارها را پیش میبریم که سامانه معاملات بومی داشته باشیم.
زمان به نتیجه رسیدن راهکارها مشخص نیست
دهقان به این سوال که اقدامات مذکور چه زمانی به نتیجه می رسد، پاسخ داد: نمی توان زمان دقیق ارائه کرد. کار تازه شروع شده و باید دید چقدر امکان عملیاتی شدن آن وجود دارد. نمیتوان گفت برای دو ماه اینده پاسخگو خواهد بود.
مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با تاکید بر اینکه بخشی از اقدامات در اختیار شرکت مدیریت فناوری و سازمان بورس است، اظهار کرد: بخش دیگری از اقدامات در اختیار کارگزاری های و شرکت هایی است که به کارگزاری ها سرویس می دهند. درواقع بخشی از مشکلاتی که عامه مردم درگیر آن هستند به این شرکت ها برمی گردد. بزرگ شدن بازار باعث شده ظرفیت های شرکت های کارگزاری تحت فشار قرار بگیرد و آن ها هم باید در حوزه توسعه زیرساخت ها اقداماتی انجام دهند.
دهقان در پاسخ به این سوال که تاثیر تحریم بر بروزرسانی سامانه چیست، گفت:تحریم ها بی اثر نیست و ممکن است به دلیل تحریم امکان پذیر نباشد که از یک ارائه دهنده خارجی بتوان برای بروزرسانی استفاده کرد.
نرم افزار، کشش این حجم از معاملات را ندارد
همچنین مهرزاد منتظری-کارشناس بازار سرمایه- با تاکید بر اینکه اختلال باعث ضرر و زیان می شود، اظهار کرد: اختلال باعث می شود در ساعات معامله نتوان قیمت تابلو را به درستی فهمید زیرا نرم افزار شرکت های کارگزاری یک قیمت را نشان می دهند، tsetmc یک قیمت را نشان می دهد و در نهایت قیمت واقعی یک قیمت دیگر است.
سهام داران باید تحمل کنند
وی ادامه داد: حجم معاملات بالا رفته است و نرم افزار قبلی که بازار سرمایه را ساپورت می کرد کشش این حجم از معاملات را ندارد.سازمان بورس باید فکری به حال آن کرده و مشکل را برطرف کند. هرچند به نظر می رسد در کوتاه مدت امکان پذیر نباشد. بحث تحریم بروزرسانی نرم افزار معامله را دچار مشکل می کند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه حدود دو ماه است که بازار سرمایه دچار مشکل مذکور است، اظهار کرد: دو ماه است که تابلو این مشکل را دارد. مخصوصا وقتی عرضه اولیه صورت می گیرد مشکل چند برابر می شود. به نظر می رسد این مشکل ادامه دار است زیرا حجم معاملات بازار بالا خواهد بود.
منتظری ادامه داد: نرم افزار قدیمی است و ایرانی نیست که باید به روزرسانی شود. البته برای آن پروژه تعریف شده است تا نرم افزار ایرانی شود اما فکر نمی کنم در چند ماه اتی این اتفاق بیوفتد و با حجم معاملات کنونی سهام داران باید تحمل کنند.
باید بخشی از سود، هزینه بروزرسانی سیستم شود
همچنین مصطفی صفاری-کارشناس دیگر بازار سرمایه- در گفت و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه سیستم های بازار سرمایه بزرگ نشده است، اظهار کرد: هرچند قیمت سهام شرکت های بورس و فرابورس افزایش یافته است اما شاهد تحولی در سیستم نیستیم. درحالی که این شرکت ها باید بخشی از سود را هزینه سیستم کنند. وگرنه سیستم ها دچار مشکل می شوند.
وی با بیان اینکه همه ارکان بازار باید باهم رشد کنند، توضیح داد: شرکت های بورسی بزرگ می شوند، نقدینگی وارد بازار شده است، حاکمیت قصد دارد بازار سرمایه را تقویت کند؛ بنابراین ارکان بازار سرمایه باید بزرگ شوند. باید بخشی از سود را به بروزرسانی سیستم ها اختصاص دهند.