اضطراب ریاضیات چیست و از کجا می‌آید؟

نوآوران آنلاین-اگر این طور است، قطعاً شما در هیچ کدام از این موقعیت‌ها تنها نیستید. پژوهش‌ها در آمریکا نشان داده است که ۹۳ درصد بزرگ سالان به نوعی ترس از ریاضیات را گزارش کرده‌اند. این ترس محدود به بزرگ سالان نمی‌شود و بر اساس برنامه جهانی ارزیابی دانش ‌آموزان، ۳۱ درصد از نوجوانان ۱۵ و ۱۶ ساله در کشورهای مختلف می‌گویند موقع حل مسائل ریاضی بسیار عصبی می‌شوند. ۳۳ درصد می‌گویند هنگام انجام تکالیف ریاضی احساس تنش دارند و نزدیک به ۶۰ درصد می‌گویند نگرانند کلاس‌های ریاضی دشوار باشد.
“ شان بیلاک ”، متخصص علوم شناختی و رئیس کالج بارنارد در نیویورک می‌گوید: « این باور که شما ذاتاً در ریاضیات خوب یا بد هستید، هنوز در کشورهای غربی وجود دارد و از نظر اجتماعی هم پذیرفته شده است ». او ادامه می دهد: « نمی‌شنوید کسی بزرگ نمایی کند که آدم خواندن نیست، اما می‌شنوید که بگویند آدم ریاضیات نیستند ».
اما بسیاری از ما که از ریاضیات می‌ترسیم یا باور داریم که ریاضیات مان بد است، ممکن است سعی در اجتناب از مسائلی می‌کنیم که با کم ترین تلاش به خوبی قادر به حل آن ها هستیم. پس اضطراب ریاضیات چیست و از کجا می‌آید؟
اصطلاح " ریاضی‌ترسی " را اولین بار “ مری د للیس گاف ”، ریاضیدان آمریکایی در سال ۱۹۵۳ پس از مشاهده تقلای دانشجویانش ابداع کرد و در توصیف آن گفت: « یک بیماری است که مرگبار بودنش را پیش از تشخیص وجودش اثبات می‌کند! ».
متخصصان دیگر در تعریف آن گفته‌اند: « وحشت، درماندگی، عجز و آشفتگی ذهنی است که در بعضی افراد ظاهر می‌شود وقتی از آن ها خواسته می‌شود که یک مسأله ریاضی را حل کنند ».
هم چنین این احساس و تفکر به عنوان " ترس عمومی در مواجهه با ریاضیات " نیز تعریف شده است.
“ بیلاک “ و همکارانش نشان داده‌اند اضطراب ریاضیات می‌تواند در همان ابتدای شروع آموزش رسمی در کودکان ایجاد شود. او می‌گوید: «ریاضیات یکی از اولین جاهایی در مدرسه است که ما یاد می‌گیریم آیا جواب ما درست است یا غلط و در معرض آزمون در امتحان با زمان محدود قرار می‌گیریم ».
دخترها بیشتر از پسرها مستعد گرفتار شدن به اضطراب ریاضیات هستند. به گفته بیلاک معلم‌های مقطع ابتدایی اغلب سطح بالایی از اضطراب ریاضیات دارند و در آمریکا و کشورهای دیگر، اکثر آن ها زن هستند. از آن جا که کودکان تمایل به همذات‌ پنداری با بزرگ سالان هم جنس خود را دارند، این به آن معناست که دخترها آمادگی بیشتری برای کسب اضطراب ریاضیات از معلم‌های زن خود دارند.
تحقیق بیلاک نشان می‌دهد داشتن معلم ریاضی زنی که اضطراب ریاضی دارد، احتمال باور به کلیشه‌های جنسیتی در دختران را بالا می‌برد که منجر به دستاوردهای ضعیف‌تر آن ها می‌شود.
اضطراب ریاضی می‌تواند خودش را تداوم بخشد. بیلاک می‌گوید که نگرانی درباره آن می‌تواند وضعیت را بدتر کند: « از آن جا که توانایی ما برای تمرکز محدود است، توجه ما هنگام انجام هم زمان بیش از یک کار تقسیم می‌شود. وقتی نگران حل مسأله ریاضی باشید، احتمالاً صدایی درون شما می‌گوید که نمی‌توانید این کار را انجام دهید و هم زمان در تلاش برای محاسبه اعداد هستید ».
پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ انجام شد نشان می‌دهد افراد دارای اضطراب ریاضی تمایل دارند از ریاضی دوری کنند؛ اما به این دلیل که ریاضیات بر مبنای خودش ساخته می‌شود، پرهیز از آن یادگیری را سخت‌تر می‌کند. اگر یک مفهوم ریاضی را نفهمید، آموختن مفهوم بعدی سخت‌تر می‌شود.

معلم‌هایی که عاشق ریاضی هستند
پرهیز از ریاضیات در مدرسه ممکن است برای آنهایی که تخصص در رشته‌های دیگر را انتخاب می‌کنند، کار کند؛ اما این به ضرر جامعه است اگر افراد زیادی، شامل آنهایی که واقعاً می‌توانستند در ریاضیات خوب باشند، از رشته‌های مرتبط با ریاضی در دانشگاه پرهیز کنند یا به دنبال حرفه‌هایی مرتبط با ریاضیات نروند.
در آمریکا هم بخش خصوصی و هم بخش دولتی مشکل کمبود نیروی کار در حوزه علم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات دارد.
بیلاک فرض می‌کند که حل این مشکل می‌تواند از خانه آغاز شود. تحقیق او نشان می‌دهد که والدین می‌توانند هنگام کمک در تکلیف ریاضی فرزندان شان اضطراب ریاضی خود را به آن ها منتقل کنند. بر اساس این تحقیق اگر کودکان در خانه بیش تر در معرض ریاضی قرار بگیرند – در این مورد بازی‌های ریاضی با والدین بر روی اپلیکیشن موبایل – به آن ها کمک می‌کند که بازدهی بهتری در مدرسه داشته باشند. بیلاک فکر می‌کند که تمرین ریاضی با بچه‌ها به والدین هم اعتماد به نفس بیشتری درباره تواناهایی ریاضی‌شان می‌دهد و کمک می‌کند تا این باور که ریاضی را نمی‌توان یاد گرفت، کنار بگذارند.
“شولامیت کان”، دانشیار مدرسه تجارت دانشگاه بوستون که درباره شکاف جنسیتی در رشته‌های علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات نوشته است، باور دارد که الگو دادن به دانشجویان به خصوص دختران و " به ویژه در سنین پایین حیاتی است “. او فکر می‌کند کلید مسأله این است که افرادی که عاشق ریاضی هستند، به خصوص زنان را برای تدریس به بچه‌های کوچک انتخاب کنیم.
“ آینار اسکالویک “ که در دانشگاه علوم و تکنولوژی نروژ بر روی اضطراب ریاضی تحقیق می‌کند، می‌گوید: « کمک به دانش‌آموزان برای داشتن حس امنیت کافی که در کلاس‌های ریاضی سؤال بپرسند نیز اهمیت دارد. پژوهش من نشان می‌دهد که دانش‌ آموزان دارای اضطراب ریاضی از این که جلوی دیگران تصویر بدی از خودشان بسازند می‌ترسند و سؤال نمی‌پرسند. معلم ‌‌ها باید تأکید کنند که اشتباه،‌ بخشی از فرایند یادگیری است ». او هم چنین می‌گوید ایجاد یک محیط مبتنی بر آموزش به جای محیط کارایی محور، بسیار مهم است.

کاهش اضطراب ریاضی
در سطح تحصیلات عالی شواهدی وجود دارد که پرداختن به خود اضطراب می‌تواند به دانشجویان کمک کند.
تحقیقاتی که بیلاک از سال ۲۰۱۴ در آن نقش داشته است نشان می‌دهد اگر به دانشجویان دارای اضطراب ریاضی پیش از آزمون ریاضی یک تمرین کوتاه نوشتاری برای بیان احساسات‌شان درباره اضطراب داده شود، عملکرد بهتری در آزمون ریاضی دارند. پژوهشگران فکر می‌کنند این تمرین احتمالاً به دانشجویان کمک می‌کند که عواطف خود را بهتر بفهمند و سامان دهند و به این ترتیب منابع شناختی آن ها آزاد می‌شود تا حافظه فعال آن ها و عملکردشان در آزمون ریاضی بهبود یابد.
بعضی از مؤسسه‌های تحصیلات عالی کلاس‌هایی برای کمک به حل مشکل اضطراب ریاضی ارائه می‌دهند. کالج “ مونتگومری “ در مریلند آمریکا چند سال است که کلاسی را به غلبه بر ترس از ریاضیات و ایجاد اعتماد به نفس اختصاص داده است. ‘ جان همن “. استاد ریاضی این کالج می‌گوید در این دوره بر روی ذهنیت افراد تمرکز می‌کنند. او معتقد است: « دانشجویان زیادی با ذهنیت از پیش معین درباره ریاضی و این باور که شما یا در ریاضی خوب هستید یا نیستید، وارد این دوره می شوند ». او می افزاید: « در این دوره بررسی می‌کنند که اضطراب ریاضی از کجا می‌آید و راه‌های مقابله با آن را آموزش می‌دهند ».
مسلماً همیشه افرادی هستند که می‌خواهند به هر قیمتی از ریاضیات دور باشند؛ اما به گفته بیلاک “ ریاضیات بخشی از زندگی روزمره است " و این افراد بیش از همه از تکنیک‌های غلبه بر اضطراب ناشی از مواجهه با اعداد سود می‌برند.