تشکیل حزب سیاسی جدید از سوی ایلان ماسک، نهتنها یک تحول بیسابقه در فضای سیاسی آمریکا محسوب میشود، بلکه نشاندهنده عمق شکاف در نظم سنتی دوحزبی ایالات متحده است. این اقدام میلیاردر معروف دنیای فناوری، فراتر از یک تصمیم شخصی یا اعتراض فردی به رئیسجمهور مستقر است؛ این تصمیم بازتابدهنده نارضایتی فزاینده از ساختارهای تثبیتشده سیاسی آمریکاست که بهویژه در دهههای اخیر، بخش بزرگی از جامعه آمریکا را دچار سرخوردگی کرده است.
مترجم: مریم نصیری
تشکیل حزب سیاسی جدید از سوی ایلان ماسک، نهتنها یک تحول بیسابقه در فضای سیاسی آمریکا محسوب میشود، بلکه نشاندهنده عمق شکاف در نظم سنتی دوحزبی ایالات متحده است. این اقدام میلیاردر معروف دنیای فناوری، فراتر از یک تصمیم شخصی یا اعتراض فردی به رئیسجمهور مستقر است؛ این تصمیم بازتابدهنده نارضایتی فزاینده از ساختارهای تثبیتشده سیاسی آمریکاست که بهویژه در دهههای اخیر، بخش بزرگی از جامعه آمریکا را دچار سرخوردگی کرده است.
تأسیس «حزب آمریکا» از سوی ماسک، دارای پیامهایی چندلایه و مهم است. نخست، این اقدام نشانهای از کاهش قدرت احزاب سنتی دموکرات و جمهوریخواه در نمایندگی واقعی افکار عمومی است. ماسک با تأکید بر «اراده واقعی مردم» عملاً ساختار دوحزبی آمریکا را به چالش کشیده و خود را در قامت یک ناجی سیاسی معرفی کرده که میخواهد میان قدرت اقتصادی و تأثیرگذاری سیاسی پل بزند.
دوم، این اقدام را باید در بستر رقابتهای درونی در جناح راست آمریکا تحلیل کرد. اختلاف ماسک با ترامپ، اگرچه در ظاهر شخصی جلوه میکند، اما در عمق خود نشاندهنده کشمکش برای رهبری آینده جریان محافظهکار در آمریکاست. در حالی که ترامپ تلاش میکند موقعیت خود را برای بازگشت به کاخ سفید تثبیت کند، ماسک با سرمایه مالی و رسانهای گستردهاش، میخواهد مسیر جدیدی برای جلب بدنه ناراضی جامعه باز کند؛ بدنهای که نه با دموکراتها احساس همبستگی دارد و نه دیگر به ترامپ اعتماد کامل دارد.
سوم، نباید از اهمیت رسانهای و روانی این اقدام غافل شد. اعلام تشکیل حزب از طریق شبکه اجتماعی تحت مالکیت ماسک، یعنی ایکس، خود نشاندهنده تلفیق قدرت رسانهای با سیاستورزی مدرن است. او نه تنها حزب سیاسی تأسیس کرده، بلکه سکوی رسانهای پرنفوذی برای ترویج گفتمان خود در اختیار دارد که این امر در دنیای امروز، یک امتیاز راهبردی محسوب میشود.
با این حال، چالشهای حقوقی و ساختاری پیش روی چنین حزبی کم نیست. قوانین انتخاباتی در ایالتهای مختلف آمریکا پیچیده، زمانبر و گاه محدودکننده هستند. موفقیت حزب جدید ماسک بستگی دارد به توانایی او در عبور از این موانع و جذب ائتلافی متنوع از نخبگان و رأیدهندگان ناراضی.
در نهایت، تأسیس این حزب، بیش از آنکه صرفاً یک اقدام داخلی در آمریکا باشد، میتواند تبعاتی جهانی داشته باشد. اگر ماسک در این مسیر موفق شود، شاهد نوعی بازتعریف در روابط میان سرمایهداری، تکنولوژی و سیاست خواهیم بود؛ نظمی که بر خلاف گذشته، دیگر تنها در اختیار نخبگان سنتی سیاسی نخواهد بود، بلکه میلیاردرهای تکنولوژیمحور نیز در آن نقشآفرین اصلی خواهند شد.