بازارهای مالی جهان در آستانه بحران به دنبال تنش های منطقه

مترجم: مریم نصیری

بازارهای مالی جهان پس از افزایش ناگهانی قیمت انرژی و تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، کاهش‌های شدیدی را تجربه کردند. شاخص‌های بورس در سراسر دنیا با افت قابل توجهی مواجه شدند چرا که سرمایه‌گذاران در واکنش به افزایش نااطمینانی و ریسک، رفتار محتاطانه‌ای اتخاذ کردند. در ایالات متحده، اولین روز معاملاتی پس از حمله، شاخص S&P 500 به میزان ۱.۱ درصد کاهش یافت و شاخص داوجونز صنعتی بیش از ۸۰۰ واحد سقوط کرد. شاخص نزدک نیز بیش از ۱.۳ درصد افت کرد. این روند نزولی گسترده، نشان‌دهنده تغییر سریع احساسات سرمایه‌گذاران به سمت احتیاط و گریز از ریسک بود.
در بازارهای آسیایی و اروپایی نیز روندهای منفی مشابهی مشاهده شد. شاخص نیکی ژاپن، DAX آلمان و FTSE 100 بریتانیا هر کدام بین ۱ تا ۲ درصد کاهش یافتند. این کاهش‌ها، وابستگی و ارتباط جهانی بازارها را نشان می‌دهد و انتقال سریع احساس ریسک را پس از شوک‌های ژئوپلیتیکی تأیید می‌کند. به گزارش MarketWatch، سرمایه‌گذاران با احساس فوریت، سهام‌های پرریسک را ترک کرده و به دارایی‌های امن روی آوردند.
یکی از شاخص‌های برجسته نگرانی بازار، افزایش ناگهانی شاخص ترس VIX بود که تا نزدیکی عدد ۲۲ در روز حمله بالا رفت؛ سطحی که معمولاً نشان‌دهنده افزایش عدم قطعیت و فرار سرمایه‌گذاران از ریسک است. این افزایش بیانگر اضطراب گسترده در بازارهای مالی بود و نشان می‌داد معامله‌گران خود را برای نوسانات احتمالی طولانی‌مدت آماده می‌کنند.
همزمان با افزایش شاخص ترس، دارایی‌های امن سنتی نیز شاهد افزایش تقاضا بودند. قیمت طلا بیش از ۱.۵ درصد رشد کرد و نقش خود را به‌عنوان محل امن ارزش در زمان بحران بار دیگر تثبیت نمود. همچنین اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا با تقاضای بالا روبرو شدند و بازدهی آنها کاهش یافت، چرا که سرمایه‌گذاران به دنبال امنیت و ثبات بودند. دلار آمریکا و فرانک سوئیس نیز تقویت شدند که نشان‌دهنده موجی از ورود سرمایه به بازارهای مطمئن در شرایط نامطمئن است.
در همین حال خبرگزاری رویترز به شباهت رفتار فعلی سرمایه‌گذاران با واکنش‌های بازارها در زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ اشاره کرد. در آن زمان نیز تنش‌های ژئوپلیتیکی باعث تغییرات سریع در جریان سرمایه‌ها شد و سرمایه‌گذاران سهام‌های پرریسک را رها کردند و به سمت اوراق دولتی و فلزات گرانبها حرکت کردند. این الگو نشان می‌دهد که بازارها همچنان نسبت به شوک‌های ژئوپلیتیکی و نوسانات قیمت انرژی حساس هستند و این عوامل می‌توانند ثبات اقتصادی و اعتماد سرمایه‌گذاران را مختل کنند.
محرک اصلی این بحران، افزایش شدید قیمت انرژی است که معمولاً عاملی برای ایجاد نگرانی‌های اقتصادی گسترده‌تر محسوب می‌شود. افزایش هزینه‌های انرژی می‌تواند فشارهای تورمی را افزایش داده، سودآوری شرکت‌ها را کاهش دهد و مصرف‌کنندگان را محدود کند که در نهایت رشد اقتصادی جهانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. وقتی این موضوع با تنش‌های ژئوپلیتیکی همراه شود، نگرانی‌های بازار تشدید شده و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری تدافعی افزایش می‌یابد.
نگاه‌ها به آینده حاکی از آن است که در صورت ادامه یا تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، نوسانات و عدم قطعیت می‌تواند ادامه پیدا کند. فعالان بازار احتمالاً همچنان محتاط خواهند ماند و نقدینگی و امنیت را بر ریسک‌پذیری ترجیح خواهند داد. سیاست‌گذاران و بانک‌های مرکزی ممکن است مجبور شوند با اقدامات پولی و مالی مناسب به این ریسک‌های رو به رشد واکنش نشان دهند تا بازارها را تثبیت کرده و از مقاومت اقتصادی حمایت کنند.
به طور خلاصه، آشفتگی اخیر بازارها نشان‌دهنده نگرانی عمیق درباره تأثیر افزایش قیمت انرژی و تنش‌های ژئوپلیتیکی بر ثبات مالی جهانی است. حرکت سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن و افزایش شاخص ترس، شکنندگی اعتماد سرمایه‌گذاران را به خوبی نشان می‌دهد. با پیشرفت رویدادها، ناظران بازار با دقت تحولات را دنبال خواهند کرد تا نشانه‌هایی از حل و فصل بحران یا تشدید آن را شناسایی کنند که به شدت مسیر بازارهای جهانی را در کوتاه‌مدت تعیین خواهد کرد.