نوآوران آنلاین- رضا ذبیحی در گفتگو با خبرنگار ایسنا درخصوص تاثیر عضویت ایران در سازمان شانگهای بر مذاکرات وین گفت: عضویت ایران در این سازمان، دورنمای روشن تری را برای مذاکرات وین ترسیم می کند، اما هرگز نباید از نظر دور داشت که این امر نمی تواند به عنوان جانشینی برای به ثمر رساندن مذاکرات وین تصور شود.
این استاد دانشگاه افزود: اگر چه مدت زمان زیادی گذشت تا ایران بتواند به عضویت سازمان شانگهای در آید، اما به هر حال این مهم از لحاظ استراتژیکی گامی مثبت ارزیابی می شود. با این وجود نمی توان آنرا به را عنوان ابزاری کامل برای بی اثر کردن تحریم ها محسوب کرد.
این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: روسیه و چین درخواست ایران برای عضویت در این سازمان را برای بازه زمانی طولانی معطل نگه داشته بودند و هنوز هم این عضویت تا بهره مندی ایران از فواید آن فاصله دارد. ضمن اینکه نمی تواند به این سازمان به عنوان ابزاری برای رفع تحریم ها نگاه کرد، چرا که هنوز چنان سطحی از تعاملات اقتصادی در آن شکل نگرفته است که موید این مهم باشد و گمان نمی رود اداره مشخصی نیز در این زمینه نیز وجود داشته باشد.
ذبیحی ادامه داد: طی سال های متمادی گذشته، وجود تنش میان ایران و جامعه بین المللی و از جمله به خاطر بحران هسته ای، منجر به معطل ماندن تقاضای ایران برای عضویت در این سازمان شده بود. در نتیجه در صورت تداوم بحران، نمی توان انتظار داشت که بتوان به این برگ به خودی خود به عنوان وسیله ای برای بی اثر کردن تحریم ها یا دور زدن تحریم ها اتکا کرد.
این پژوهشگر روابط بین الملل تصریح کرد: با این وجود نمی توان از نظر دور داشت که عضویت ایران در سازمان شانگهای، دست دیپلمات ها را در آوردگاه هایی نظیر مذاکرات وین پرتر می کند و قدرت رایزنی بیشتری را به ایران از جایگاه یک عضو این سازمان اعطا می کند.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: این عضویت باعث می شود که نقش روسیه و چین به عنوان متحدان ایران و اعضای 4+1 در مذاکرات پر رنگ تر شود، چرا که احتمال دارد آنها تلاش مضاعف تری برای به ثمر رساندن مذاکرات منطبق با منافع ملی ایران از خود نشان دهند.
این استاد دانشگاه افزود: اثر مهم دیگر این عضویت، آن است که غرب احساس خواهد کرد که در صورت شکست مذاکرات وین، ایران بیش از پیش به قدرت های شرقی یعنی روسیه و چین نزدیک خواهد شد و لذا احتمال می رود انعطاف بیشتری به منظور موفقیت مذاکرات وین از خود نشان دهد، بگونه ای که منافعی بیشتری نسبت به قبل برای ایران حاصل گردد.
وی تصریح کرد: در نتیجه مهمترین اثر مثبتی که عضویت ایران در سازمان شانگهای می تواند داشته باشد، این است که در صورت بهره مندی به جا و مناسب از ظرفیت های آن، می تواند به توازن رفتار قدرت های بزرگ با ایران منجر شود، بگونه ای هر دو طرف شرق و غرب با احتیاط و تعامل بیشتری نسبت به ایران حرکت نمایند.
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: یکی از آوردگاه های بسیار مهم که ایران می تواند از امتیاز این عضویت به نفع خود به منظور توازن رفتار قدرت های بزرگ استفاده کند، مذاکرات وین است و لذا توجه به این برگ مذاکراتی ضروری است.
ذبیحی در پایان خاطر نشان کرد: در نتیجه نقشی که دیپلمات ها برای این برگ مذاکراتی باید در نظر بگیرند، نقش تسهیل کننده به منظور رفع کامل و همه جانبه ی تحریم ها است. بنابراین به عضویت ایران در سازمان شانگهای باید به عنوان ابزاری برای کمک به رفع و لغو کامل تحریم ها نگریست و نه ابزاری که بتواند تحریم ها را با دور زدن و روش هایی از این دست بلا اثر کند.