نوآوران آنلاین- توسعه صادرات به عنوان یک استراتژی اصلی در تحرک رشد اقتصادی و افزایش کارایی سیستم اقتصادی ایران بسیار اهمیت دارد. با توجه به وابستگی کشور به منابع نفتی و چالش‌های بین‌المللی موجود، افزایش تنوع محصولات صادراتی، بهبود کیفیت، ارتقای زیرساخت‌ها و حمایت از تولیدکنندگان می‌تواند به دولت کمک کند تا در مسیر توسعه صادرات قدم بردارد و اقتصاد کشور را به سمت پایداری و رشد منطقه‌ای و جهانی ببرد.
توسعه صادرات برای ایران اهمیت استراتژیکی از جهات مختلفی مانند کاهش وابستگی به نفت، افزایش درآمدهای ارزی، افزایش اشتغال، تحرک رشد اقتصادی دارد. ایران از وابستگی شدید به صادرات نفت و پتروشیمی برای تأمین درآمدهای ارزی رنج می‌برد. توسعه صادرات غیرنفتی امکان تنوع اقتصادی را فراهم می‌آورد و وابستگی به منابع محدود انرژی را کاهش می‌دهد.
افزایش صادرات به کشورهای خارجی باعث افزایش درآمدهای ارزی و تأمین ارز مورد نیاز برای واردات کالاها، تکنولوژی‌ها و مواد اولیه می‌شود که برای توسعه داخلی ضروری است.
بازارهای جدید صادراتی امکان افزایش فرصت‌های شغلی در بخش‌های مختلف اقتصاد را ایجاد می‌کند، از جمله تولید، حمل و نقل، خدمات و فناوری.افزایش صادرات باعث تحرک رشد اقتصادی در داخل می‌شود؛ زیرا تولید بیشتر، سرمایه‌گذاری‌های جدید و نوآوری‌های فنی و فناوری را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
توسعه صادرات در ایران با چالش‌های متعددی همچون تحریم‌های بین‌المللی، کیفیت محصولات و استانداردها، زیرساخت‌های ناکافی، بوروکراسی و مشکلات مالیاتی همراه است. تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی باعث محدودیت دسترسی به بازارهای جهانی و کاهش تنوع محصولات صادراتی می‌شود. محصولات ایرانی در برخی از حوزه‌ها به استانداردهای بین‌المللی نمی‌پیوندند که این می‌تواند توان رقابتی آن‌ها را در بازارهای خارجی کاهش دهد.
مشکلات در حوزه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، لجستیک و تجارت بین‌المللی می‌تواند به افزایش هزینه‌ها و کاهش کارایی در فرآیند صادرات منجر شود. بوروکراسی زیاد و مشکلات مالیاتی نیز می‌تواند مانع از ایجاد و توسعه فعالیت‌های صادراتی مؤثر شود.
برای مقابله با چالش‌های توسعه صادرات در ایران، اجرای راهکارهای مناسبی همچون تسهیل در دسترسی به بازارهای جهانی، ارتقای کیفیت و استانداردهای محصولات، بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک، حمایت از تولیدکنندگان و ترویج فناوری و نوآوری ضروری است. باز کردن بازارهای جدید صادراتی و ایجاد توافقات تجاری بین‌المللی با کشورهای مختلف، توسعه نظارت بر کیفیت محصولات و ایجاد تسهیلات برای حصول از استانداردهای بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیکی ، ارائه تسهیلات مالی و کاهش بوروکراسی برای توسعه صادرات شرکت‌های کوچک و متوسط و حمایت از تحقیق و توسعه و ایجاد فناوری‌های نوین که به بهبود کیفیت و تنوع محصولات صادراتی و تسهیل صادرات کمک خواهد کرد.
علی سعدوندی
کارشناس اقتصادی