نوآوران آنلاین- البته این روند سالمندی طی سال های پیش رو قطعاً بیشتر خواهد شد و با جمعیت سالمند بیشتری مواجه خواهیم شد.
طبیعتاً تا چندین دهه دیگر شاهد سونامی سالمندی جمعیت در ایران خواهیم بود و این اتفاق خوشایندی نیست و باید از همین اکنون به فکر رفع این مشکل باشیم و اجازه ندهیم به جایی برسیم که دیگر کاری از دست مان برنمی آید.
در دوران سالمندی مشکلات بسیاری برای افراد ایجاد می شود که یکی از این مشکلات بحران تنهایی سالمندان است که موجب بروز اختلال هایی در آن ها از جمله افسردگی می شود.
در همین خصوص به گفت و گو با دکتر امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه پرداختیم.
● چه عواملی موجب بروز بحران سالمندی در ایران می شوند؟
در شرایط کنونی بسیاری از افرادی که در سنین جوانی قرار دارند و امکان ازدواج برای شان مهیا نیست در چندین دهه دیگر تبدیل به سالمندان جامعه ما می شوند و اگر همچنان موفق به تشکیل زندگی و ازدواج نشوند، در نهایت در سنین سالمندی شان با تنهایی مواجه می شوند. تعداد این سالمندان کم نخواهد بود؛ چرا که در شرایط کنونی که جوانان ما شرایط مناسبی برای ازدواج ندارند و به همین ترتیب ادامه می دهند و در سنین بالاتر نیز تنها خواهند بود، کم نیست. متأسفانه باید اذعان داشته باشیم در وضعیتی قرار داریم که جوانان ما که اغلب متولدین دهه 60 هستند از شغل و امکانات مادی مناسب برخوردار نیستند که بتوانند ملزومات تشکیل یک زندگی را فراهم کنند و همین جمعیت جوان امروزی چندین دهه دیگر تبدیل به سالمندان می شوند و همین طور تنها سیر می کنند.
● مسؤولان کشور ما چگونه می توانند مانع از بروز بحران سالمندی در کشور شوند؟
در این راستا باید تأکید کنیم مسؤولان باید شرایطی را از نظر اقتصادی فراهم کنند که افراد جوان بتوانند قادر به تشکیل زندگی باشند و ازدواج کنند. متأسفانه در شرایط کنونی وضعیت اقتصادی نامناسبی حاکم است و اتفاقات تلخی را از جهت اقتصادی در زندگی و معیشت مردم و به ویژه قشر جوان شاهد هستیم. در کنار همه مشکلات اقتصادی موجود، بحران بیکاری نیز که با آن مواجه هستیم نیز وضعیت را سخت تر کرده است و وضعیت سختی از جهت اقتصادی و به ویژه از نظر اشتغال برای جوانان وجود دارد. در شرایط کنونی بسیاری از جوانان ما با وجود این که در سنین فعالیت اقتصادی هستند، اما متأسفانه قادر به یافتن شغل مناسب نمی شوند و روزهای سختی را سپری می کنند. علت بروز این مشکل را می توان در نبود سیاست های مناسب در راستای اشتغال‌زایی در کشور عنوان کرد. در شرایط کنونی کشور ما از نظر بیکاری آمارهای نامناسبی را شاهد است و به ویژه طی دو سال اخیر که کرونا نیز موجب شد تا بسیاری از کسب و کارها و بخش های اقتصادی دچار مشکلات مالی شوند بر شمار بیکاران افزوده شد.
● آیا تأثیر مشکلات اقتصادی فقط محدود به این حوزه می شود یا این که به دیگر بخش ها و حوزه های اجتماعی نیز سرایت می کند؟
بله. دقیقاً همین طور است. طبیعتاً بیکاری و مشکلات اقتصادی در عین این که مسائل اقتصادی ایجاد می کنند بحران هایی را نیز در سایر زمینه های اجتماعی فراهم می‌کنند. برای نمونه می توان به همین بحران سالمندان تنها اشاره کرد که اگر قرار باشد وضعیت اقتصادی به همین شیوه تداوم یابد و مشکلات به همین شکل ادامه پیدا کنند و حتی تعمیق شوند، قطعاً جوانان امروز، سالمندانِ فردای ما خواهند بود که اکثراً نیز تنها خواهند بود. قاعدتاً افرادی که نتوانند موفق به ازدواج و فرزندآوری شوند سنین سالمندی را در تنهایی و انزوا به سر خواهند برد و به این ترتیب ما طی چندین دهه آینده با بحران سالمندان تنها مواجه خواهیم شد که باید اذعان داشته باشیم مشکلات اقتصادی امروز رقم زننده بحران سونامی سالمندان تنها در سال های آینده خواهند بود. این مشکل باید رفع شود و ریشه رفع این مشکل به این بازمی‌گردد که باید مسؤولان سیاست گذاری هایی در راستای تقویت وضعیت اقتصادی کشور و بهبود وضعیت معیشت مردم داشته باشند. باید تدابیر و تمهیداتی متناسب با وضعیت موجود به ویژه از جهت اقتصادی و ایجاد اشتغال برای جوانان و اندیشیده شود تا در عمل شاهد افزایش فرصت های شغلی و بهبود وضعیت رفاهی جامعه باشیم. طبیعتاً وقتی جوان ایرانی شرایط و امکانات مناسب و امنیت اقتصادی برای تشکیل یک زندگی را احساس نکند، قدم در این عرصه نمی گذارد و تنهایی امروز او درواقع رقم زننده بحران سالمندان تنها در چندین دهه پیش رو خواهد بود و به همین جهت تاکید می شود حتماً باید مسؤولان در این خصوص تصمیمات مناسبی اتخاذ کنند و این تصمیمات از قابلیت اجرا برخوردار باشند و در نتیجه خروجی آن ها رفع مشکلات اقتصادی باشد؛ به ویژه در حوزه بیکاری باید سیاست گذاری هایی صورت گیرد تا جوانان ما از نظر مالی قادر به تامین امنیت اقتصادی برای خود باشند و بتوانند از عهده هزینه های یک زندگی برآیند تا با سالمندان تنها در چندین دهه آینده مواجه نباشیم.