نوآوران آنلاین-
قیمت هر واحد بیتکوین از مرز 18هزار دلار گذشت و عده زیادی در سراسر جهان با مشاهده این افزایش قیمت تصمیم گرفتند مبالغ بعضا هنگفتی را روی خرید بیتکوین سرمایهگذاری کنند و همین افزایش تقاضا باعث شد روند صعودی ارزش آن در بازار جهانی ادامه پیدا کند. از آنجا که درک واضح سازوکار بیتکوین مستلزم آشنایی با مبانی علوم رایانه، برنامهنویسی ومفاهیم پایه حوزه اقتصاد است، عموم مردم هنوز برداشت درستی از ساخت بیتکوین و مبادلات بیتکوینی ندارند. در ادامه با ما همراه باشید تا پنج نمونه از رایجترین باورهای غلطی که درمورد بیتکوین دهانبهدهان میشوند را بهطور خلاصه راستیآزمایی کنیم.
1 ـ تعداد بیتکوینِ در گردش محدود است
از بیتکوین با عنوان طلای دیجیتال نیز یاد میشود، زیرا امکان ساخت بیش از 21 میلیون واحد بیتکوین وجود ندارد. بیتکوین برحسب الگوریتمهای مبتنی بر ریاضیات برنامهنویسی شده است.
مخترع پروتکل بیتکوین که با نام مستعار ساتوشی ناکاماتو شناخته میشود، این پروتکل را بهگونهای طراحی کرده که تعداد کل بیتکوینهای قابل ساخت از 21 میلیون واحد فراتر نرود. حتی هیچ دولتی نمیتواند این تعداد را به خواست خود به بیش از 21 میلیون واحد ارتقا دهد. با اینحال، تضمینی وجود ندارد مجموع بیتکوینهای در گردش در آینده ثابت باقی بماند.
همانطور که گفته شد، برنامهنویس بیتکوین این ارز دیجیتال را بهگونهای رمزگذاری کرده است که تا صد سال آینده یا بیشتر فقط میتوان 21 میلیون واحد از آن استخراج کرد، اما پروتکل بیتکوین از طریق اجماع یا بهتر بگوییم توافق جمعی، قابل اصلاح و بهروزرسانی است. به این معنی که هر گونه تغییری در این پروتکل باید با توافق بیشتر جامعه کاربران شبکه بیتکوین باشد. این قبیل اصلاحات بارها در تاریخ بیتکوین انجام شده است که ازجمله آنها میتوان به بهروزرسانی شرایط پرداخت اشاره کرد.
عجالتا جامعه کاربران بیتکوین به هیچ وجه حاضر نیستند سقف موجودی کل بیتکوینهای در گردش تغییر کند. بهعبارتی، این سیاست جامعه کاربران است که بشدت سعی دارد ذخیره بیتکوین را همچنان محدود نگه دارد؛ بنابراین، چنانچه جامعه کاربران به توافق برسند، محدودیت استخراج بیتکوین حلشدنی است.
2 ـ هویت کاربران بیتکوین ناشناس میماند
مخترع بیتکوین ادعا کرده است هویت واقعی کاربران این پروتکل محفوظ باقی میماند، زیرا تراکنش بیتکوین با نام کاربری مستعار انجام میشود. به این معنی که کاربران میتوانند بدون پرداخت هیچ وجهی چند نام کاربری غیرواقعی بسازند. حتی بیشتر نرمافزارهای بیتکوین بابت هر تراکنش، یک نام کاربری جدید و استفاده نشده به کاربر میدهند. بنابراین، هویت واقعی کاربران بیتکوین بهآسانی قابل ردیابی نیست. بسیاری از دولتها دقیقا به همین علت با رواج ارزهای رمزنگاریشده مخالفند.
با این حال، برخی شرکتهای تحلیل زنجیره بلوک قادرند هویت کاربران را از طریق بررسی موشکافانه الگوهای مشهود در این زنجیره (زنجیره بلوک عبارت است از تاریخچه عمومی تراکنشها) شناسایی کنند.
همچنین کاربرانی که بیتکوین خود را در ازای ارزهای غیردیجیتال میفروشند، هویتشان در اسناد بایگانیشده در مراکز معامله ارز قابل دسترسی است، اما کاربرانی که بشدت مایلند هویتشان تا حد امکان ناشناس باقی بماند، به استفاده از پروتکلهای اختلاط سکه روی میآورند. این پروتکلها به کاربران امکان میدهند بیتکوینهای خود را با یکدیگر عوض کنند تا در الگوهای زنجیره بلوک درهمآمیختگی ایجاد شود و ردیابی صاحبان بیتکوین دشوارتر شود. البته، این روش مرسوم نیست و فقط عده خیلی معدودی به استفاده از آن رویمیآورند.
3 ـ بیتکوین از کنترل قانون خارج است
بیتکوین در آغاز بخصوص در پولشویی و قاچاق موادمخدر مبادله میشده است و هنوز نیز کم و بیش در تجارتهای غیرقانونی مانند قاچاق اسلحه و دارو استفاده میشود. همین که بیتکوین هنوز آنطور که باید و شاید تحت نظارت مراجع قانونی قرار ندارد، بهخودیخود کافی است تا مورد استقبال ویژه سودجویان باشد، اما اکنون دولتها برای مقابله با پیامدهای عمومیتیافتگی بیتکوین به وضع قوانین جدید و بهروزرسانی قوانین موجود روی آوردهاند تا از تجارتهای غیرقانونی مبتنی بر بیتکوین جلوگیری شود.
قانونگذاری بیتکوین نیز بهکندی در برخی کشورها آغاز شده است؛ برای مثال، خریدوفروش بیتکوین هماکنون در تعدادی از ایالتهای آمریکا ازجمله نیویورک تحت کنترل قانون درآمده است. همچنین تقریبا تمام مراکز نقلوانتقال بیتکوین به موجب قانون برای جلوگیری از پولشویی بر احراز هویت کامل متقاضیان خریدوفروش ارزهای دیجیتال تأکید دارند.
در حال حاضر، یکی از بدنامترین شبکههای زیرزمینی قاچاقچیان مواد مخدر موسوم به جاده ابریشم ـ که بر پایه بیتکوین فعالیت میکرد ـ منحل شده است. دولتهای دیگری غیر از آمریکا نیز درصددند با قانونگذاریهای جدید بتوانند جلوی رشد مبادلات غیرمجازی را ـ که با ظهور بیتکوین بسختی قابل ردیابی شدهاند ـ بگیرند. بخصوص دولت چین بشدت در تلاش است کسب و کارهایی را که بر پایه ارزهای رمزنگاری شده فعالیت دارند، قانونمند کند یا در مواردی جلوی ادامه این کسب و کارها را بگیرد.
4 ـ استخراج بیتکوین موجب اتلاف انرژی است
هرکسی میتواند بیتکوین استخراج کند، اما استخراجکنندگان بیتکوین باید تجهیزات سختافزاری پرقدرتی در اختیار داشته باشند که از پسِ انجام دائمی محاسبات رمزنگاریشده ساخت بیتکوین بربیاید.
از آنجا که بیتکوین یک سیستم ارزی غیرمتمرکز است، هیچ کس نمیداند فرآیند ساخت بیتکوین دقیقا چقدر انرژی مصرف میکند. با اینحال، تخمین زده شده است انجام این فرآیند در هر لحظه حدود چندگیگاوات انرژی میبرد که چیزی معادل خروجی نیروگاههای بزرگ تولید برق است. بهعبارتی، بابت هر تراکنش بیتکوین به اندازه کل مصرف هفتگی برق یک منزل مسکونی انرژی مصرف میشود. از اینرو، عدهای از حامیان محیطزیست بهعلت اثرات زیستمحیطی بیتکوین با فراگیری ارزهای دیجیتال مخالفند.
اما مکانیسم فعلی استخراج بیتکوین، اگرچه به لحاظ مصرف انرژی بهینه نیست، حداقل تا زمان کشف مکانیسم جایگزین دارای توجیه امنیتی است. برای مثال، بانکها برای برقراری امنیت و حفظ جان و مال مردم اقدام به استخدام نگهبانان مسلح میکنند.
ولی هیچ کس بابت هزینهای که بانکها برای استخدام نگهبان متحمل میشوند، شکایت نمیکند و این هزینه را اتلاف سرمایه نمیداند، زیرا در غیر اینصورت سارقان براحتی میتوانند وارد سیستم بانکی شوند. این قضیه در مورد انرژی مصرفشده توسط استخراجکنندگان بیتکوین نیز صدق میکند. درحال حاضر، تنها راه برقراری امنیت در سیستم مالی غیرمتمرکزی مانند زنجیره بلوک بیتکوین همین مکانیسم پرمصرف فعلی است. یعنی تا وقتی دانشمندان بتوانند به مکانیسم کممصرفتری در تأمین امنیت این سیستم دست پیدا کنند، مکانیسم پرمصرف فعلی از هزینههای اجتنابناپذیری است که دنیای ارزهای دیجیتال باید بپردازد.
5 ـ بیتکوین جای کارتهای اعتباری و پول نقد را خواهد گرفت
حامیان بیتکوین پیشبینی میکنند این ارز دیجیتال در آینده به مرحلهای خواهد رسید که جای سایر روشهای پرداخت ازجمله کارت اعتباری و پول نقد را میگیرد و حتی بعید نیست تا پنج سال آینده بهقدری رواج پیدا کند که اگر کسی در پرداخت وجه از روش دیگری غیر از بیتکوین استفاده کند، مسخره به نظر برسد، اما هنوز بیتکوین از شاخصههای لازم برای تبدیلشدن به سیستم پرداخت جهانی برخوردار نیست، زیرا در هر ثانیه فقط تعداد محدودی تراکنش بیتکوین انجامپذیر است، درحالیکه شبکه کارتهای اعتباری قادرند در هر ثانیه دهها هزار تراکنش انجام دهند. جامعه کاربران بیتکوین چند سال است سعی دارد ظرفیت تراکنشهای بیتکوین را ارتقا دهد، اما هنوز هیچیک از راهحلهای پیشنهادی به توافق اکثریت نرسیده است.
تراکنش بیتکوین در گذشته رایگان بود، اما این روزها میانگین کارمزد تراکنشهای بیتکوین حدود 20 دلار است و حتی در مواردی میتواند بسته به تقاضا به 400 دلار هم برسد. بعلاوه، تراکنشهای بیتکوین بهعلت محدودیتهای زنجیره بلوک بلافاصله انجام نمیشوند.
تراکنشهای جدید بهطور میانگین هر ده دقیقه به زنجیره بلوک اضافه میشوند و چنانچه کاربر خواستار تراکنش امنتر باشد، مدت انجام هر تراکنش ممکن است تا بیش از یکساعت نیز طول بکشد. با این اوصاف، به رغم خوشبینی حامیان بیتکوین، حتی اگر ظرفیت این پروتکل ارتقا پیدا کند، باز هم معلوم نیست بیتکوین در آینده به سیستم پرداخت جهانی تبدیل شود.