نوآوران آنلاین-گزیده اظهارات محمدجواد ظریف در گفتوگو با روزنامه «جام جم» را در ادامه میخوانید:
* شما اگر برجام را با دقت بخوانید براساس بدبینی متقابل نوشته شده است، چرا که اگر توافقی براساس خوشبینی نوشته شده باشد آنقدر حجیم نیست.
* من همیشه بعید میدانستم دولت خانم کلینتون تشکیل شود. در آن مقطع برخلاف تصورات موجود، تحلیل شخصی من پیروزی کلینتون نبود، در جلساتی هم که در وزارت خارجه حضور داشتم پیشبینی من این بود که در مورد خانم کلینتون شرطبندی قطعی نداشته باشند. در مذاکرات خارجی نیز به همتایان خود گفتم آنهایی که به پیروزی کلینتون براساس موضوعات داخلی و خارجی آمریکا امیدوار بودند، با قطعیت در مورد پیروزی کلینتون سخن نگویند. البته زمانی که برجام به نتیجه رسید فردی مانند ترامپ برای ریاستجمهوری مطرح نبود.
* اعتقاد داریم آنچه مانع خروج آمریکا از برجام شده، علاقه این کشور به برجام نیست بلکه فرار از انزوای بینالمللی است.
* سیاست منطقهای و دفاعی جمهوری اسلامی ایران کاملا قابل دفاع است و این سیاست را در همه صحنههای بینالمللی با شجاعت اعلام میکنیم. امروز کمترین هزینه تسلیحاتی را در منطقه داریم. این در حالی است که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس سال گذشته ۱۱۶ میلیارد دلار هزینه تسلیحاتی داشتند اما ایران کمتر از ۱۶ میلیارد، لذا ما نکات و سخنان بسیاری در زمینه تسلیحات در منطقه داریم.
* رابطه من با رهبر معظم انقلاب، مرید و مرادی است. رابطه همه کارگزاران ایران با رهبری اینچنین است. بنده وظیفهای را از ابتدای آغاز به کارم تعریف کردهام. سر کلاسها نیز گفتهام به عنوان کارشناس، مقلد نیستید و به عنوان مجری، مجتهد نیستید. زمانی که به عنوان کارشناس دیدهبانی میکنم عین چیزی را که میبینم ارائه میکنم و هیچ وقت خود را سانسور نکردهام، حتی در زمانی که کارمند دونپایه بودم آنچه دیدم، باور داشتم و براساس دانش، مطالعه و تجربه میدانی به آن رسیده بودم به مقامات بالاتر ارائه کردهام. زمانی که معاون وزیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل هم بودم همینطور. در دوران فعلی وزارتم که سعادت داشتم به صورت مستقیم با رهبری ارتباط داشته باشم به همان روش عمل کردهام و ایشان نیز تاکید داشتند هر آنچه را میبینیم هر چند مطابق دیدگاهشان نباشد گزارش دهیم. هم ایشان و هم من تاکید داشتیم آنچه در نهایت اجرا میشود، سیاست نظام است که در حوزه سیاست خارجی سیاست کلی نظام را رهبری براساس قانون تعیین میکنند و ما هم ملتزم به قانون و نظارت ایشان هستیم. این موضوع ارتباط صادقانهای را از طرف بنده ایجاد کرده و ایشان نیز ارتباط بزرگوارانه و سخاوتمندانهای داشتند که همیشه مورد تفقدشان بودم. البته خود را قابل این تفقد نمیدانم.
* از زمانی که نماینده ایران در مذاکرات بن برای افغانستان بودم، ارتباط بسیار نزدیکی با سردار سلیمانی داشتم و از همان زمان همین ارتباط بوده است. احترام بسیاری برای ایشان قائلم و برای سلامت سردار دعا میکنم.
* از فیلترشکن استفاده نمیکنم. وزارت خارجه به دلیل وظایفش امکانات ویژهای برای استفاده از اینترنت دارد. طبیعتا استفاده از فیلترشکن همراه با تهدیدهای امنیتی است. البته باید توجه داشته باشیم در دنیای کنونی اگر احساس میکنید حتی با ایمیل میتوانید - حال با فیلترشکن یا بدون آن - از تعرض در امان باشید، اشتباه است؛ لذا با علم به این باید این کار را انجام دهید. وزارت خارجه به عنوان دستگاهی که همیشه دو سیستم مجازی کشف و محرمانه داشته است، معمولا کارگزاران سیاست خارجی کاملا نگرش جداسازی این دو را از هم دارند و این دقت را به خرج میدهند. برای یک نفر در وزارت خارجه ورود به همه اینها باید همراه با این آگاهی باشد مبنی بر اینکه تمام اطلاعات در چنین فضایی میتواند در دسترس دیگران باشد و علیالقاعده هم هست. بعضی وقتها سوال میکنیم چند دستگاه جاسوسی در جهت تعرض به سیستم ما تلاش میکنند، چرا که خود جاسوسی را مفروض میگیریم اما در مورد تعدادش صحبت داریم. زمانی که مذاکرات هستهای در جریان بود بعضی روزها در محیط مذاکره تلفن من مانند اتو داغ بود و سایر مذاکرهکنندگان نیز مشکل مشابهی داشتند. این قبیل اتفاقات نشاندهنده این است که میزان تلاش برای تعرض به موضوعات داخلی ما زیاد است. لذا این اتفاق نیاز به ذهنیت فعال جداسازی امور کشف از امور محرمانه دارد.
* تمام مطالب توییت و اینستاگرام را خودم انجام میدهم، البته مدتهاست از فیسبوک استفاده نمیکنم اما در مقطعی که مذاکرات هستهای در جریان بود، یکی دوبار در اوج مذاکرات که به فیسبوک دسترسی نداشتم از پسرم خواستم مطلبی را که البته خودم آماده کرده بودم در فیسبوک قرار دهد. برای توییت کردن زمان زیادی را البته نه به صورت مداوم صرف میکنم، به طور متوسط برای هر توییتی دو تا سه ساعت. برخی اوقات وقتی میخواهم توییت کنم با توجه به اختلاف ساعتی که با برخی جاها داریم ۱۵ یا ۲۴ ساعت صبر میکنم تا طرف مقابل از خواب بیدار شود و آن را ببیند. مخاطب برخی توییتها حرفهای ترامپ است و باید در آمریکا دیده شود که بین ۸ تا ۱۱ ساعت با ایران اختلاف ساعت دارند.