دیزل در دو دهه گذشته به عنوان واکنش اتحادیه اروپا به پروتکل ۱۹۹۷ کیوتو برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، به ویژه دیاکسید کربن (CO₂)، به عنوان یک سوخت سازگار با محیط زیست ترویج شد. موتورهای دیزلی از سوخت کمتر و هوای بیشتری استفاده میکنند تا عملکردی مشابه با موتورهای بنزینی داشته باشند.
گرچه میزان گاز دیاکسید کربنی که موتورهای دیزلی تولید میکنند از موتورهای بنزینی کمتر است، اما این موتورها آلایندههای دیگری را به محیط زیست وارد میکنند که آسیبزاتر از دیاکسید کربن هستند. ترکیبات نیتروژندار شامل دیاکسید نیتروژن (NO2)، مونواکسید دینیتروژن (N₂O) و نیتریک اکسید (NO) از جمله ترکیباتی هستند که از خودروهای دیزلی راهی طبیعت میشوند. برخی از این ترکیبات در زمره گازهای گلخانهای طبقهبندی شده و برخی نیز سمی هستند و استنشاق آنها در طولانی مدت میتواند سبب بروز مشکلات تنفسی و سرطان شود.
برخی از کشورهای اروپایی در پی ممنوعیت استفاده از خودروهای دیزلی هستند. در ادامه به اختصار روند ممنوعیت این محصولات را در کشورهای اروپایی بررسی میکنیم:
آلمان
براساس رای دادگاه اداری در لایپزیگ، شهرهای بزرگ آلمان اجازه خواهند یافت تا استفاده از خودروهای دیزلی را ممنوع کنند و برای اینکار میتوانند ابتدا به سراغ خودروهای فرسوده یا قدیمی بروند. این تصمیم شهرهای اشتوتگارت و دوسلدورف را شامل میشود اما دولت آلمان در پی گسترش این سیاست به شهرهای دیگر این کشور است چرا که بیش از ۱۰ میلیون خودرو دیزلی مورد استفاده شهروندان هستند.
هامبورگ، دومین شهر بزرگ این کشور که حدود ۱.۸ میلیون نفر جمعیت دارد نخستین مکانی است که این قانون را از ماه آوریل سال جاری میلادی به اجرا خواهد گذاشت. شهرهای بزرگ دیگری مانند مونیخ نیز اعلام کردهاند که قصد دارند یک برنامه ضد دیزلی را اجرا کنند.
ایتالیا
شهردار شهر رم، پایتخت ایتالیا اعلام کرد که در پی ممنوع کردن استفاده از موتورهای دیزلی در این شهر از سال ۲۰۲۴ میلادی است. آلودگی هوا و در پی آن تخریب آثار و ابنیه تاریخی دلایل این سیاستگذاری عنوان شدهاند. سیاست ضد دیزلی در پی آن است تا استفاده از موتورهای دیزلی را تا سال ۲۰۳۰ بطور کامل در این کشور ممنوع کند.
بلژیک
از اول ژانویه سال جاری میلادی ورود خودروهایی با آلودگی بالا از جمله تمام اتومبیلهای دیزلی، وانتها و اتوبوسهایی که فاقد استاندارد یورو و یورو-۱ هستند به بروکسل، پایتخت این کشور ممنوع اعلام شده است. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ استفاده از خودروهای با آلودگی بالا را در این کشور ممنوع کند.
نروژ
نروژ را میتوان پیشروترین کشور اروپایی در زمینه مقابله با خودروهای دیزلی نامید. دولت این کشور نه تنها بر آن است که تا سال ۲۰۲۵ فروش خودروهای دیزلی و بنزینی را متوقف کند، بلکه در چندسال گذشته هدف خود را بر روی گسترش استفاده از ماشینهای الکتریکی متمرکز کرده است.
اسپانیا
این کشور برنامه مقابله با علیه وسایل نقلیه آلوده را آغاز کرده است. استفاده از موتورهای دیزلی و بنزینی از سال ۲۰۲۵ در مادرید، پایتخت این کشور ممنوع خواهد شد. همچنین این خودروها از سال ۲۰۲۰ اجازه پارک کردن در پارکینگهای مرکز شهر را نخواهند یافت. شهرداری مادرید در حال تلاش برای گسترش حمل و نقل عمومی و همینطور ترویج استفاده از خودروهای الکتریکی است.
هلند
براساس یک توافق نامه که در سال ۲۰۱۷ امضا شده است همه وسایل نقلیه جدیدی که از سال ۲۰۳۰ به بازار عرضه می شوند، فاقد هرگونه آلودگی ناشی از خروج گاز از منبع قدرت (Zero-emissions vehicle) خواهند بود. شهر آمستردام قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ از طریق یک سری اقدامات با عنوان «هوای پاک برای آمستردام»، انتشار گازهای گلخانهای را تا حد ممکن در این شهر کاهش دهد. این برنامه از سال ۲۰۰۸ آغاز شده است.
دانمارک
ورود خودروهای دیزلی و ثبت پلاک آنها در دانمارک از اول ژانویه سال ۲۰۱۹ میلادی به اجرا در خواهد آمد. در راستای مبارزه با آلودگی هوا، سرعت خودروها در مناطق شهری به حداکثر ۴۰ کیلومتر در ساعت کاهش یافته و حدود ۵۰۰ کیلومتر جاده دوچرخه سواری تاسیس شده است.
بریتانیا
فروش خودروهای دیزلی و بنزینی به طور ۱۰۰ درصد در این کشور تا سال ۲۰۴۰ ممنوع خواهد شد. از سوی دیگر مالیات خودروهایی با آلایندگی بالا در لندن، پایتخت افزایش یافته است.
یونان
شهردار آتن امیدوار است بتواند تا سال ۲۰۲۵ ممنوعیت استفاده از وسایل نقلیه دیزلی را «جهت بهبود کیفیت هوا برای شهروندان» به اجرا برساند. تشویق شهروندان به استفاده از وسایل نقلیه عمومی و همینطور دوچرخه از دیگر برنامههای مقامات این کشور است.
ایرلند
وزیر حمل و نقل در سال گذشته اعلام کرد که تا سال ۲۰۳۰، تمام اتومبیل های فروخته شده در ایرلند فاقد هرگونه آلودگی ناشی از خروج گاز از منبع قدرت (Zero-emissions vehicle) خواهند بود. در راستای اجرای این طرح، دولت قصد دارد ناوگانی شامل حداقل ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه الکتریکی را فراهم می کند و تا سال ۲۰۵۰ به یک ترافیک کاملا بدون کربن برسد.
فرانسه
فرانسه قصد دارد تا سال ۲۰۴۰ فروش ماشین های با بنزین یا موتورهای دیزلی را ممنوع کند. وزیر محیط زیست فرانسه این هدف را «انقلابی» خوانده است اما معتقد است که شرایط رسیدن به آن برای دولت مهیا است. در این زمینه، از مردم خواسته خواهد شد تا خودروهای با آلایندگی زیاد (خودروهای بنزینی سال ۱۹۹۷ و قبلتر و خودروهای دیزلی ساخت سال ۲۰۰۱ و قبلتر) را با خودروهایی با سوخت پاکتر تعویض کنند.