نوآوران آنلاین- داستان خشک شدن آب «چشمه علی» شهرری این روزها نمونهی مثال زدنیِ خوبی در کنار تخریبِ آثار تاریخی دیگری است که در استانهای مختلف هر روز مطرح میشود و هر کدام از دستگاههای متولی و اداری با قول و قرارهایشان میراث فرهنگی را که خود را موظف کرده تا فقط از ابزار قانونیاش برای حفاظت از آثار تاریخی استفاده کند، در منگنه بگذارند.
بیش از یک سال است که «چشمه علی» شهرری هم درگیرودار کم آبی، خشک شدن آب چشمه یا گاهی اوقات بازگشت آب به این محوطه تاریخی طبیعی است؛ اتفاقی که بافعال شدن کارگاه خط ۶ مترو در این محدوده آغاز شد و بعد از آن، دیگر دست از سر این محوطهی تاریخی چند هزار ساله برنداشت.
در یک سالِ گذشته اعلام شد که قرار است مترو از محدوده تاریخی شهرری عبور کند، بعد از رایزنیهای مختلف بالاخره میراث فرهنگی موفق شد در یک قدم تاریخی این بار مسئولان مترو را متقاعد کند، مسیر این خط را تغییر دهند و قرار شد آن "برج طغرل"، قبرستان "ابنبابویه"، "دژ رشکان" و "محوطه چشمه علی" را دور بزند تا از بروز هر گونه آسیبی به این محوطههای تاریخی جلوگیری شود اما بعد از مدتی خبر رسید، دِبی آب در چشمه علی شهرری پایینتر میرود و حتی یکی دو بار هم آب چشمه خشک شده است.
و سرانجام در ۲۹ اردیبهشت، مسئولان میراثفرهنگی تهران به این نکته تاکید کردند که قاعدتا تا فعال بودن کارگاه مترو در محدودهی چشمه علی، قطعی آب طبیعی است و تا زمان حضور کارگاه مترو در محدودهی چشمه علی آب را به منطقه برنمیگرداند.
از دستورهای گاه و بیگاه و نامههایی که درخواست توقف کار مترو در حریم این محوطهی تاریخی، برج و باروی آن و حتی تپه تاریخی چشمه علی را داشتند، اما موفق نبودند که بگذریم، با پایان کار کارگاه ۶ مترو در شهرری، بالاخره کار کارگاه مترو در این محدوده در اوایل مرداد ماه امسال به پایان رسید اما آب به چشمه باز نگشت بنابراین ۲۴مرداد ماه محمدحسن طالبیان - معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در گفتوگو با ایسنا، از پیگیریهای میراث فرهنگی برای شکایت حقوقی از مترو خبر داد.
او در ان زمان اقدامات انجام شده توسط کارگاه مترو را یک اشتباه در مورد چشمه علی شهرری دانست و اظهار کرد: «این دعوای حقوقی ماست و آن را ادامه میدهیم تا زمانی که آب به چشمه برگردد و از نظر فنی مشکل چشمه را پیدا کنند. مگر اینکه از نظر دِبی آب، میزانِ آب در سطح آن منطقه پایین آمده باشد، باید این موارد را بررسی کنیم تا به نتیجه درست برسیم.»
البته امیدواری میراث فرهنگی و احتمالا مسئول خط ۶ مترو که موظف است هر چند روز یک بار میزان دبی آب چشمه را به اداره میراثفرهنگی شهرستان ری گزارش دهد در ۱۶ دی ماه؛ بیشتر شده بود.
براساس اعلام رسمی این مسئول، در ساعت هفت و سی دقیقه صبح ۱۶ دی ماه، میزان دبی آب چشمه علی «۷۰.۲» بوده است. میزان دبی آبی که از روی معیارسنج نصب شده در میانهی چشمه علی، درجه آب را بالای ۳۵ میلیمتر نشان میداد، اما صبح امروز همان دستگاه سنجش میزان آب، این درجه را کمتر از ۳۰ نشان میدهد! و حتی مامور شهرداری مشغول تمیز کردن چشمه است.
بنابراین باز هم سوالِ جدیدی که به طور مداوم برای این چشمهی تاریخی طبیعی به ذهن میآید، مطرح میشود، «شکایت میراثفرهنگی از مترو»، در شرایطی که میراث فرهنگی به شرکت مترو اعلام کرده بود، اگر فصل بارش تمام شود و چشمه علی به حالت اولیه برنگردد، شکایتمان را از سر میگرفتیم، در آن زمان بارش کم بود، اما اکنون باران داریم و سفره زیرزمینی تقریبا به همان حالت اولیه برگشته است و مشکلی نیست.
با توجه به این صحبت، به نظر میرسد قرار است چشمِ چشمه علی شهرری به آسمان و فصلهای سال باشد، - البته به نظر میرسد باید تگرگ شدید پنجشنبه 27 دی را از لیست روزهای بارانی که میتواند چشمه علی را از آب پر کند، حذف کنیم - یعنی فقط یک فصل سال از بیشترین میزان دبی آب برخوردار شود و در دیگر فصلها خشکترین نقطهی تهران، چون برف و باران و آبی در کار نیست!