نوآوران آنلاین-
پس از جنجال‌های مربوط به نرم‌افزار مسیریاب ویز (Waze) و خصوصا استفاده تاکسی‌یاب‌های اینترنتی از این نرم‌افزار،گزارشی درباره فرصت ایجادشده برای برنامه‌نویسان و تولیدکنندگان اپلیکیشن‌های بومی دادهشد تا به دلیل مشکلاتی که ویز با آن روبه‌رو بود، فرصتی که با فیلترینگ در اختیار آنها قرار داده شده را غنیمت شمرده و در نبود رقیب قدرتمند خارجی، «ویز»های ایرانی به کاربران عرضه کنند.
اپلیکیشن ویز یک برنامه مسیریاب بر مبنای GPS با قابلیت راهنمایی لحظه‌به‌لحظه برای گوشی‌های هوشمند است اما در شرایطی که تاکسی‌های اینترنتی از آن به عنوان برنامه‌ای با قابلیت نمایش ترافیک استفاده می‌کردند، سال گذشته از کافه‌بازار حذف شده و در نهایت به دستور مقامات قضایی با این توضیح که حوزه سرویس‌های مکان‌محور به دلیل ارتباط نزدیک با داده‌های باارزشی همچون داده‌های مکانی کاربران از اهمیت بالایی برخوردار است و ویز یک ابزار جاسوسی متعلق به رژیم صهیونیستی است، فیلتر شد.
محمود واعظی - وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات - آن زمان درباره تصمیم برای فیلترینگ ویز اظهار کرده بود: این تصمیم در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای گرفته نشده بود بلکه یک قاضی در این باره حکمی را صادر کرده بود. ما با توجه به اینکه این نرم‌افزار جایگزین‌های متعدد داشته این دستور را اجرا کردیم. اگر زمانی این نرم‌افزار به کسب‌وکارها مربوط می‌شد یا جایگزینی برای آن وجود نداشت ممکن بود ما مذاکراتی در این خصوص داشته باشیم اما زمانی که این نرم‌افزار دارای جایگزین است چرا بخواهیم حتما از آن استفاده کنیم.
نخبگان ایرانی دست به کار شدند
نبود نمونه ایرانی باکیفیت در این حوزه مشکلات بسیار زیادی برای هموطنان فارسی‌زبان ایجاد کرده است. اما به دلیل حل نشدن نیاز کاربران همچنان رانندگان با استفاده از روش‌های مختلف نظیر استفاده از فیلترشکن‌های مختلف اقدام به استفاده از مسیریاب ویز می‌کردند که مجبور به قبول سختی‌های استفاده از این روش و پرداخت هزینه‌های اضافه پهنای باند و تهیه ابزارهای فیلترشکن بودند. به همین خاطر جمعی از نخبگان دانشگاه شریف اعلام کردند که تحت قالب مجموعه "دال" جمع شده و مسیریاب صوتی را ارائه کردند.
بنا بر اعلام مجموعه دال در بهمن ۱۳۹۵ شروع به فعالیت در حوزه سرویس‌های مکان‌محور کرده و با نگاه به نیاز روزافزون جامعه ایرانی به مسیریاب فارسی که با توجه به ظهور تاکسی‌های اینترنتی نظیر اسنپ و تپسی روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده می‌شد، تصمیم به ارائه نقشه و مسیریاب صوتی به زبان فارسی گرفت. مسیریاب صوتی دال در قالب برنامه کاربردی تلفن همراه در بستر اندروید اوایل مهر ماه به بازار عمومی ارائه شده و به گفته دست اندرکاران در اولین هفته‌های ارائه به بازار توانست حدود ۱۰هزار کاربر را جذب کند.
نقشه فارسی، نمایش ترافیک لحظه‌ای راه‌های کشور، امکان جست‌وجو بین مکان‌های مختلف، مسیریابی و پیشنهاد مناسب‌ترین مسیر بر اساس ترافیک لحظه‌ای جاده‌های شهری، تخمین زمان رسیدن به مقصد بر اساس ترافیک راه‌ها در طول مسیر، ارائه راهنمای صوتی و دستورات راهنمای مسیر به زبان فارسی در نقاط مختلف مسیر، همراهی در طول سفر و نشان دادن لحظه‌ای مکان متحرک روی مسیر، ذخیره مکان‌های مختلف به عنوان علاقه‌مندی و مسیریابی از بین موارد مورد علاقه و سابقه مسیرهای قبلی و امکان مسیریابی مستقیم از سایر نرم‌افزارهای تاکسی‌یاب از ویژگی‌های اصلی مسیریاب صوتی دال است.
این مسیریاب صوتی ویژگی‌های اصلی مورد نیاز برای یک سفر را در اختیار کاربر قرار داده است و کاربران تنها با انتخاب مقصد خود می توانند تا انتهای مسیر از راهنمایی این مسیریاب استفاده کنند. از مزایای استفاده از یک اپلیکیشن بومی مورد تایید علاوه بر فارسی بودن آن، این است که طبعا کاربران نیازی به استفاده از فیلترشکن ندارند. همچنین با استفاده از دال داده‌های مکانی که از اهمیت بالایی برخوردار هستند نیز در اختیار اپلیکیشن‌های خارجی نظیر ویز قرار نمی‌گیرد.
فیلم‌های آموزشی نرم‌افزار دال در آپارات موجود است و کاربران برای دریافت مسیریاب دال می‌توانند به مارکت‌های داخلی بازار و ایران‌اپس مراجعه کنند.
اگرچه صرف‌نظر از کیفیت نرم‌افزار ایرانی دال، اینکه خواهد توانست جایگزین مناسبی برای ویز فیلترشده باشد و یا با شنیده‌هایی که مبنی بر رفع فیلتر ویز وجود دارد، آیا می‌تواند گوی رقابت را از این اپلیکیشن قدرتمند خارجی و یا نمونه‌های احتمالی داخلی برباید، تلاش برای ارائه و جایگزینی یک نرم‌افزار بومی ارزشمند است؛ اما اقناع نیاز کاربران هم از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا اگر نرم‌افزارهای ایرانی از کیفیت مناسبی برخوردار نباشند، حتی اگر در ابتدا به دلیل بومی بودن به آنها توجه ویژه‌ای شود، با گذشت زمان عرصه را به رقیبان خارجی خود خواهند باخت.