تنشهای تجاری اخیر روابط چین و آمریکا را به شدت تحت تأثیر قرار داده است که می تواند به طور جدی به اقتصاد جهانی آسیب برساند. برخی تحلیلگران تنشهای تجاری اخیر را نشان از روی دادن جنگ سردی نوین در نظر میگیرند اما در حال حاضر روابط چین و آمریکا با روابط آمریکا و شوروی سابق در دوران جنگ سرد، متفاوت است. چین هرگز اشتباه شوروی سابق را تکرار نخواهد کرد و به همین خاطر سیاست درهای باز و مشارکت با جهان در سیاست خارجی پکن جایگاه ویژهای دارد.
امروزه چین و آمریکا منافع بسیار زیادی در حوزههای اقتصادی و سیاسی دارند و از این رو، اتخاذ سیاستهای تند در قبال یکدیگر بیهوده و بیفایده به نظر میرسد و میتواند هر دو طرف را از دستیابی به روابط دیپلماتیک دوستانه و سازنده بازدارد.
طبق اسناد اخیری که دولت چین در خصوص تجارت و تنشهای تجاری با آمریکا منتشر کرد، تجارت دوجانبه چین و آمریکا در سال ۲۰۱۷ بالغ بر ۵۸۳.۷ میلیارد دلار بود. چین همچنین برای بازار آمریکا بزرگترین منبع واردات و صادرات محسوب میشود. بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷، حجم مبادلات تجارتی کلی چین و آمریکا به طور چشمگیری از ۲۴.۹۴ میلیارد دلار به ۷۵.۰۵ میلیارد دلار افزایش یافت. علاوه بر این، چین بیش از ۱.۲ تریلیون دلار اوراق قرضه آمریکا را خریداری کرده است. بنا بر این، دو کشور بسیار به یکدیگر وابسته و متکی هستند.
دولتمردان چینی با جنگ تجاری که رئیسجمهوری آمریکا به راه انداخته مخالف هستند؛ چرا که به خوبی میدانند در این جنگ هیچ برندهای وجود ندارد و اقتصاد جهانی نیز به واسطه این جنگ صدمه خواهد دید.
در ۱۹ سپتامبر سال جاری، نخستوزیر جمهوری خلق چین در مجمع جهانی اقتصاد در تیانجین بر حمایت پکن از جهانی شدن و پایبندی این کشور به اصول و قوانین بینالمللی تأکید و یکجانبهگرایی را محکوم کرد. وی خاطرنشان کرد که چین به اصول اولیه چندجانبهگرایی و تجارت آزاد پایبند است.
چین به دنبال ایفای نقش در توسعه جهان و رشد اقتصاد جهانی است. نمونه بارز آن در طرحهای «یک کمربند، یک جاده» و بانک سرمایهگذاری زیربنایی آسیا که توسط شی جینپینگ مطرح شد، مشاهده میشود که به واسطه آن، چین بر سیاستهای ارتباطی، همکاری و توسعه جهانی تأکید میورزد.
احترام متقابل، همکاری، سرنوشت همسان، مشارکت و چندجانبهگرایی ادبیاتی است که در سخنان رهبران چین در مجامع بینالمللی به چشم میخورد.
با این وجود، دونالد ترامپ رغبتی به حسن نیت چینیها نشان نمیدهد و مکرراً آنها را به دخالت در مسائل داخلی و اقتصاد آمریکا متهم میکند. او همچنین پا را از حد فراتر نهاده و سازمانها و توافقهای بینالمللی را مورد اهانت قرار میدهد. سماجت ترامپ در مسمومسازی فضای گفتوگوی دیپلماتیک با پکن میتواند روابط عادی چین و آمریکا را به خطر بیاندازد و حتی موجب شکست همکاریهای بین دو کشور شود.
آمریکا و چین میتوانند اختلافات تجاری خود را با طرح در سازمانهای بینالمللی همچون سازمان تجارت جهانی حل کنند. همچنین همفکری با همتایان و متحدان در این خصوص میتواند موثر واقع شود. روابط دوستانه واقعی بین دو کشور حاصل نخواهد شد؛ مگر با مدیریت اختلافات و شناسایی حوزههای محتمل همکاری.